Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ахмет Ишан Оразайұлы (1861,Сырдария ауданы «Зіңкетер» елді мекені – 1926, Сіңіртек, Сарысу өзенінің бойы) – ағартушы, ишан, .
| Ахмет Ишан Оразайұлы | |
|---|---|
| Дүниеге келгені: | 1861 Зіңкетер |
| Қайтыс болғаны: | 1926 Сіңіртек |
| Ұлты: | қазақ |
| Мансабы: | Алашорда қайраткері |
Шыққан тегі Орта жүз - Найман - Ақтас - Тіней.
Әкесі Оразай ишаннан (1807 – 98) сауатын ашып, кейін Бұхарадағы діни медреседе оқыған. Сарысу, Телікөл бойын жайлаған Бағаналы елінде мешіт пен мектеп ұстады. 1881 – 83 жылы екі рет Меккеге қажылық сапармен барып келді. Білімдарлығы мен ақыл-парасаты, әділдігімен Ақмола, Торғай, Жезқазған дуандарына аты мәлім болды.
Ахмет Ишан ескіше оқудың кемшіліктерін ескере отырып, өз үйінің жанынан пәндік білім беретін мектеп ашып, оған жаңаша оқыған И. Сайфуддиновты мұғалім еткен Ахмет Байтұрсынұлы, М. Дулатовпен хабарласып, «Қазақ» газетін шығаруға қаражат жағынан қолдау көрсеткен.Газет бетінде қазақ балаларының оқулығына бәйге жариялап, отырықшы өмірдің артықшылығы туралы мақалалар жазған («Қазақ» 6, 1913). Саяси-қоғамдық, әлеуметтік істерге де белсене араласты. 1916 жылы патша өкіметінің 25 маусым жарлығына қарсы Бағаналы елі көтерілгенде, сол көтеріліс басшыларының біріне айналып, төбе би болып сайланды. Тоғыз болыс Бағаналы елінің отырықшылыққа көшуіне бас болып, Сарысу өзенінен бес-алты шақырым жерден Сіңіртек бойына канал қаздырып («Ишан арығы»), егін салдырды. Ахмет институтының тәуіп ретінде де аты шыққан. Сыр елінде шешек ауруына қарсы алғаш рет егу жұмысын жолға қойып, балалар өліміне ара тұрды. 1922 – 23 жылы Телікөл, Сарысу бойын жайлаған тырысқақ (оба) ауруына қарсы күресте қызы Бибісара екеуі мыңдаған кісінің өмірін сақтап қалды.
Дереккөздер
- Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1
- Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5
- “ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ahmet Ishan Orazajuly 1861 Syrdariya audany Zinketer eldi mekeni 1926 Sinirtek Sarysu ozeninin bojy agartushy ishan Ahmet Ishan OrazajulyDүniege kelgeni 1861 ZinketerҚajtys bolgany 1926 SinirtekҰlty kazakMansaby Alashorda kajratkeri Shykkan tegi Orta zhүz Najman Aktas Tinej Әkesi Orazaj ishannan 1807 98 sauatyn ashyp kejin Buharadagy dini medresede okygan Sarysu Telikol bojyn zhajlagan Baganaly elinde meshit pen mektep ustady 1881 83 zhyly eki ret Mekkege kazhylyk saparmen baryp keldi Bilimdarlygy men akyl parasaty әdildigimen Akmola Torgaj Zhezkazgan duandaryna aty mәlim boldy Ahmet Ishan eskishe okudyn kemshilikterin eskere otyryp oz үjinin zhanynan pәndik bilim beretin mektep ashyp ogan zhanasha okygan I Sajfuddinovty mugalim etken Ahmet Bajtursynuly M Dulatovpen habarlasyp Қazak gazetin shygaruga karazhat zhagynan koldau korsetken Gazet betinde kazak balalarynyn okulygyna bәjge zhariyalap otyrykshy omirdin artykshylygy turaly makalalar zhazgan Қazak 6 1913 Sayasi kogamdyk әleumettik isterge de belsene aralasty 1916 zhyly patsha okimetinin 25 mausym zharlygyna karsy Baganaly eli koterilgende sol koterilis basshylarynyn birine ajnalyp tobe bi bolyp sajlandy Togyz bolys Baganaly elinin otyrykshylykka koshuine bas bolyp Sarysu ozeninen bes alty shakyrym zherden Sinirtek bojyna kanal kazdyryp Ishan arygy egin saldyrdy Ahmet institutynyn tәuip retinde de aty shykkan Syr elinde sheshek auruyna karsy algash ret egu zhumysyn zholga kojyp balalar olimine ara turdy 1922 23 zhyly Telikol Sarysu bojyn zhajlagan tyryskak oba auruyna karsy kүreste kyzy Bibisara ekeui myndagan kisinin omirin saktap kaldy DerekkozderIslam Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2010 ISBN 9965 26 322 1 Қaragandy Қaragandy oblysy Enciklopediya Almaty Atamura 2006 ISBN 9965 34 515 5 Қazak әdebieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2010 zhyl ISBN 9965 26 096 6Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makala kazak әdebieti turaly bastama makala Ony tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul zhana makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektesuinizdi surajmyz Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet