Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Азқылтанды құрттар (Оlydochaeta) – буылтық құрттар өкілі. Ғылымға шамамен 35 мыңға жуық түрі белгілі. Көпшілігі тұщы суларда, ылғалы мол топырақта, кейбір түрлері теңіздерде тіршілік етеді.
Азқылтанды құрттардың арасында ұзындығы бірнеше см-ден 3 м-ге (Мegascolіdes australіs) жететіндері де кездеседі.
Ірі түрлері тек тропиктік аймақта тіршілік етеді.
Азқылтанды құрттардың денесі қайталанып отыратын 500 – 600 біркелкі сақиналардан тұрады.
Дене сегменттерін сыртынан тығыз жамылғы (қабықша) жауып тұрады. Көпшілік түрлерінің терісінде әр түрлі шырындар шығаратын тері бездері, әр түрлі түс беретін пигменттер бар. Жүйке жүйесі көмегімен сыртқы дүниені сезіне алады, бірақ көбінің көзі болмайды.
Жануарлар дүниесінде алғашқы қан айналу жүйесі Азқылтанды құрттарда пайда болған.
Топырақта өмір сүретіндері терісі арқылы, ал теңізде тіршілік ететіндері желбезектерімен тыныс алады.
Азқылтанды құрттар балдырлармен, бактериялармен, әсіресе, өсімдіктердің шіріген қалдығымен қоректенеді.
Көбею жолы қос жынысты (гермофродит), тура дамиды (метаморфозсыз).
Қазақстанда көп тараған түрі – жауын құрты. Олар топырақ құнарлылығын арттырады. Ал суда тіршілік ететін түрлерін балықтар етеді.
Дереккөздер
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Azkyltandy kurttar Olydochaeta buyltyk kurttar okili Ғylymga shamamen 35 mynga zhuyk tүri belgili Kopshiligi tushy sularda ylgaly mol topyrakta kejbir tүrleri tenizderde tirshilik etedi Azkyltandy kurttardyn arasynda uzyndygy birneshe sm den 3 m ge Megascolides australis zhetetinderi de kezdesedi Zhauyn kurty Iri tүrleri tek tropiktik ajmakta tirshilik etedi Azkyltandy kurttardyn denesi kajtalanyp otyratyn 500 600 birkelki sakinalardan turady Dene segmentterin syrtynan tygyz zhamylgy kabyksha zhauyp turady Kopshilik tүrlerinin terisinde әr tүrli shyryndar shygaratyn teri bezderi әr tүrli tүs beretin pigmentter bar Zhүjke zhүjesi komegimen syrtky dүnieni sezine alady birak kobinin kozi bolmajdy Zhanuarlar dүniesinde algashky kan ajnalu zhүjesi Azkyltandy kurttarda pajda bolgan Topyrakta omir sүretinderi terisi arkyly al tenizde tirshilik etetinderi zhelbezekterimen tynys alady Azkyltandy kurttar baldyrlarmen bakteriyalarmen әsirese osimdikterdin shirigen kaldygymen korektenedi Kobeyu zholy kos zhynysty germofrodit tura damidy metamorfozsyz Қazakstanda kop taragan tүri zhauyn kurty Olar topyrak kunarlylygyn arttyrady Al suda tirshilik etetin tүrlerin balyktar etedi Derekkozder Қazak Enciklopediyasy Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet