Агар немесе агар-агар (малай тілінде агар-агар – балдыр) — кейбір қызыл теңіз балдырларынан алынатын полисахаридтер қоспасы; құрамына полисахаридтер енетін, қызыл балдырлардан алынатын өсімдік қоллоиды; судағы ерітіндісін суытқанда тығыз сірне түзеді; биологияда, медицинада және , цемент өндірісінде қолданылады. Микроағзаларды және бактерияларды өсіру үшін дақылдық орта дайындау үшін қолданылады.
Агар Тынық және Үнді мұхит жағалауларымен аралдарынан Жапонияға дейінгі аралықта өндіріледі. Құрамы балдырлардың түрлеріне байланысты әрқалай болады: полисахаридтер 60–80 %, су 10–20 %, минералдық заттар 1,5–4 % мөлшерінде кездеседі. Полисахаридтердің өзі негізінен агарозадан және агаропектиннен тұрады. Агар суық суда ерімейді, ал ыстық суда жылдам ериді. Агардың 1,5%-дық судағы ерітіндісі 32–36°С-қа дейін суытқанда қоймалжың кілегей (гель) түзеді, ол 85°С-та балқиды. Агардың кілегей (гель) түрінде түзілу қабілеті құрамындағы агароза мен көбеюіне байланысты азайып, тіпті жоғалып та кетеді. Агар тамақ, әсіресе кондитер өндірісінде (, мармелад, суфле, зефир, т.б.), сондай-ақ микроорганизмдер мен бактериялар өсіру үшін микробиологияда қолданылады.
Дереккөздер
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Химия. Н. Нұрахметов, А. Ниязбаева, Р. Рысқалиева, Н. Далабаева. — Алматы: «Мектеп» баспасы, 2007. — 336 бет. ISBN 9965-36-416-8
- Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын — Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. — 1028 б. ISBN 9965-08-286-3
- Қазақ ұлттық энциклопедиясы
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — биология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Agar nemese agar agar malaj tilinde agar agar baldyr kejbir kyzyl teniz baldyrlarynan alynatyn polisaharidter kospasy kuramyna polisaharidter enetin kyzyl baldyrlardan alynatyn osimdik kolloidy sudagy eritindisin suytkanda tygyz sirne tүzedi biologiyada medicinada zhәne cement ondirisinde koldanylady Mikroagzalardy zhәne bakteriyalardy osiru үshin dakyldyk orta dajyndau үshin koldanylady Agar polimeri kurylysy Petri tabakshasyndagy agar korektik ortasyAgardan zhasalgan zhapon tәttisi yokan Agar Tynyk zhәne Үndi muhit zhagalaularymen araldarynan Zhaponiyaga dejingi aralykta ondiriledi Қuramy baldyrlardyn tүrlerine bajlanysty әrkalaj bolady polisaharidter 60 80 su 10 20 mineraldyk zattar 1 5 4 molsherinde kezdesedi Polisaharidterdin ozi negizinen agarozadan zhәne agaropektinnen turady Agar suyk suda erimejdi al ystyk suda zhyldam eridi Agardyn 1 5 dyk sudagy eritindisi 32 36 S ka dejin suytkanda kojmalzhyn kilegej gel tүzedi ol 85 S ta balkidy Agardyn kilegej gel tүrinde tүzilu kabileti kuramyndagy agaroza men kobeyuine bajlanysty azajyp tipti zhogalyp ta ketedi Agar tamak әsirese konditer ondirisinde marmelad sufle zefir t b sondaj ak mikroorganizmder men bakteriyalar osiru үshin mikrobiologiyada koldanylady DerekkozderҚazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Himiya N Nurahmetov A Niyazbaeva R Ryskalieva N Dalabaeva Almaty Mektep baspasy 2007 336 bet ISBN 9965 36 416 8 Oryssha kazaksha tүsindirme sozdik Biologiya Zhalpy redakciyasyn baskargan e g d professor E Aryn Pavlodar EKO ҒӨF 2007 1028 b ISBN 9965 08 286 3 Қazak ulttyk enciklopediyasy Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul biologiya bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz