Меркі шипажайы — Жамбыл облысы Меркі ауданы, Меркі ауылдық округі құрамындағы елді мекен, шипажай.
Елді мекен | |
Меркі шипажайы | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Ел | |
Облысы | |
Ауданы | |
Ауылдық округі | |
Тарихы мен географиясы | |
Координаттары | 42°46′39″ с. е. 73°13′38″ ш. б. / 42.77750° с. е. 73.22722° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 42°46′39″ с. е. 73°13′38″ ш. б. / 42.77750° с. е. 73.22722° ш. б. (G) (O) (Я) |
Құрылған уақыты | 1958 |
Бұрынғы атаулары | Меркенка |
Уақыт белдеуі | UTC+5:00 |
Тұрғындары | |
Тұрғыны | ▼170 адам (2021) |
Сандық идентификаторлары | |
Автомобиль коды | 08 |
Меркі шипажайы шекарасы |
Географиялық орны
Аудан орталығы - Меркі ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 8 км-дей жерде.
Халқы
2009 | 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Ерлер 2009 | Ерлер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Әйелдер 2009 | Әйелдер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
256 | ▼170 | 66,4 | 132 | ▼80 | 60,6 | 124 | ▼90 | 72,6 |
Шипажай тарихы
1958 жылы "Меркенка" демалыс үйі болып құрылды. 1960 жылдан бастап шефтік қамқорлыққа алған "Қазсоветкурорт" сауықтыру орнының аяғынан тік тұруына, әрі жұмысын жандандыруыға көп көмегін тигізді. 1981 жылы "Меркенка" демалыс үйі "Меркі шипажайы" болып қайта құрылды. Мұндай өзгеріске осынау таулы өңірдің ерекшеліктері, табиғи емдік қасиеттері себепші болды. Мәселен, географиялық және климаттық жағдайы емдеу-сауықтыру мақсатына қолайлы, аудан орталығынан 12 шақырым асфальтты жол қатынасының болуы. Ең бастысы, мұнда радонға бай минералды су көзі бар. Жер астынан төрт жерден ұңғыма арқылы (тәулігіне 217300 литр) шығып жатқан шипалы судың температурасы 21-23 градус. Судың құрамындағы радон газы (1400-1800 эман), оның емдік қасиеті өте жоғары, суы тұщы, минералдылығы 300 мг/л. Құрамында натрий, хлор, сульфат, фтор, кремний қышқылы бар. Шипалы судың сапасы мұқият зерттеліп, оны еліміздегі өте жоғары шипалы судың қатарына жатқызады.
Ғалымдардың анықтауынша, радон адам организміне тері, жұқа шеміршектер арқылы еніп, радон "депосын" құрады. Одан әрі ол ыдыраған кезде пайда болған бөлшектер терідегі нерв нүктелеріне, сол арқылы бүкіл организмге әсер етеді.
Шипажайда жылдың қай мезгілінде болмасын емдеу қалыпты өтеді. Мүнда көктем ерте шығады. Қар тез еріп, тау бөктерлері жасыл барқыт жамылады. Жиі-жиі нөсерлі жаңбыр жауады. Жазда жауын-шашын сирек. Шілденің аптапты күндерінде де мұнда ыстық болмайды. Ағып жатқан өзен мен тау самалы ауа райын салқындатып тұрады. Күз құрғақ, ұзақ. Суық кеш түседі. Қыста қар қалың түседі, бірақ аса суық болмайды.
Дереккөздер
- 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
- Жамбыл облысының топономикалық атауларының анықтамалығы
Сыртқы сілтеме
Шипажай Мұрағатталған 9 қазанның 2011 жылы.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Merki shipazhajy Zhambyl oblysy Merki audany Merki auyldyk okrugi kuramyndagy eldi meken shipazhaj Eldi mekenMerki shipazhajyӘkimshiligiEl Қazakstan ҚazakstanOblysyZhambylAudanyMerkiAuyldyk okrugiMerkiTarihy men geografiyasyKoordinattary42 46 39 s e 73 13 38 sh b 42 77750 s e 73 22722 sh b 42 77750 73 22722 G O Ya Koordinattar 42 46 39 s e 73 13 38 sh b 42 77750 s e 73 22722 sh b 42 77750 73 22722 G O Ya Қurylgan uakyty1958Buryngy ataularyMerkenkaUakyt beldeuiUTC 5 00TurgyndaryTurgyny 170 adam 2021 Sandyk identifikatorlaryAvtomobil kody08Merki shipazhajy Merki shipazhajyMerki shipazhajy shekarasy Baska magynalar үshin Merki ajryk degen betti karanyz Geografiyalyk ornyAudan ortalygy Merki auylynan ontүstik shygyska karaj 8 km dej zherde HalkySany 2009 2021 2009 2021 2021 2009 ga pajyzben Erler 2009 Erler 2021 2021 2009 ga pajyzben Әjelder 2009 Әjelder 2021 2021 2009 ga pajyzben256 170 66 4 132 80 60 6 124 90 72 6Shipazhaj tarihy1958 zhyly Merkenka demalys үji bolyp kuryldy 1960 zhyldan bastap sheftik kamkorlykka algan Қazsovetkurort sauyktyru ornynyn ayagynan tik turuyna әri zhumysyn zhandandyruyga kop komegin tigizdi 1981 zhyly Merkenka demalys үji Merki shipazhajy bolyp kajta kuryldy Mundaj ozgeriske osynau tauly onirdin erekshelikteri tabigi emdik kasietteri sebepshi boldy Mәselen geografiyalyk zhәne klimattyk zhagdajy emdeu sauyktyru maksatyna kolajly audan ortalygynan 12 shakyrym asfaltty zhol katynasynyn boluy En bastysy munda radonga baj mineraldy su kozi bar Zher astynan tort zherden ungyma arkyly tәuligine 217300 litr shygyp zhatkan shipaly sudyn temperaturasy 21 23 gradus Sudyn kuramyndagy radon gazy 1400 1800 eman onyn emdik kasieti ote zhogary suy tushy mineraldylygy 300 mg l Қuramynda natrij hlor sulfat ftor kremnij kyshkyly bar Shipaly sudyn sapasy mukiyat zerttelip ony elimizdegi ote zhogary shipaly sudyn kataryna zhatkyzady Ғalymdardyn anyktauynsha radon adam organizmine teri zhuka shemirshekter arkyly enip radon deposyn kurady Odan әri ol ydyragan kezde pajda bolgan bolshekter teridegi nerv nүktelerine sol arkyly bүkil organizmge әser etedi Shipazhajda zhyldyn kaj mezgilinde bolmasyn emdeu kalypty otedi Mүnda koktem erte shygady Қar tez erip tau bokterleri zhasyl barkyt zhamylady Zhii zhii noserli zhanbyr zhauady Zhazda zhauyn shashyn sirek Shildenin aptapty kүnderinde de munda ystyk bolmajdy Agyp zhatkan ozen men tau samaly aua rajyn salkyndatyp turady Kүz kurgak uzak Suyk kesh tүsedi Қysta kar kalyn tүsedi birak asa suyk bolmajdy Derekkozder2021 zhylgy ulttyk halyk sanagynyn korytyndylary Zhambyl oblysynyn toponomikalyk ataularynyn anyktamalygySyrtky siltemeShipazhaj Muragattalgan 9 kazannyn 2011 zhyly