Әбділдин Мейірхан Мүбәрәкұлы(16 наурыз 1938 ж.т., қазіргі Ресей Федерациясы, Алтай өлкесі, Троицк ауд., Загаиново с. — 09 қаңтар 2012 ж.қ.б., Қазақстан, Алматы қ.) — ғалым, физ.-матем. ғыл. докторы (1985), проф. (1986). Қазақстан ғылым академиясының корр. мүшесі (1989).
Мейірхан Мүбəрəкұлы Əбділдин | |
М.М. Əбділдин. 2011 жыл. | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | ауылы, , Алтай өлкесі, РКФСР, КСРО |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | |
Азаматтығы | |
Ғылыми аясы | |
Жұмыс орны | |
Ғылыми дәрежесі | |
Ғылыми атағы | |
Альма-матер | |
Ғылыми жетекші | |
Несімен белгілі | релятивизмге арналған жұмыстарымен |
Марапаттары |
|
Өмірбаяны
ҚазМУ-ды бітірген (1959).
1959 — 1970 жж. Қазақ КСР ғылым академиясының Ядролық физика, Астрофизика институттарында ғыл. қызметтер атқарды. 1970 жылдан ҚазМҰУ-да кафедра меңгерушісі, проф., университет ректоры (1988 — 91) болды. Қазір осы ун-тте кафедра меңгерушісі.
Ғылыми-зерттеу жұмыстарының мəселелері
Әбділдиннің негізгі ғыл.-зерт. жұмыстары салыстырмалық және гравитациялық теорияның күрделі мәселелерін шешуге арналған. Альберт Эйнштейннің жалпы салыстырмалық теориясындағы денелер қозғалысы проблемасын зерттеді, денелердің ілгерілемелі және айналмалы қозғалысының релятивистік теңдеулерін негіздеді, Альберт Эйнштейннің гравитация теориясы механикасының мәселелерін зерттеудің жаңа әдістерін дамытты, жалпы салыстырмалылық теориясы негізінде денелер қозғалысының адиабаттық теориясын түзеді, дененің меншікті айналысы жөніндегі мәселелерді зерттеуде гидродинамикалық аналогияны қолдану идеясын ұсынды.
Дереккөздер
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Әbdildin Mejirhan Mүbәrәkuly 16 nauryz 1938 zh t kazirgi Resej Federaciyasy Altaj olkesi Troick aud Zagainovo s 09 kantar 2012 zh k b Қazakstan Almaty k galym fiz matem gyl doktory 1985 prof 1986 Қazakstan gylym akademiyasynyn korr mүshesi 1989 Mejirhan Mүberekuly EbdildinM M Ebdildin 2011 zhyl Tugan kүni16 nauryz 1938 1938 03 16 Tugan zheriauyly Altaj olkesi RKFSR KSROҚajtys bolgan kүni9 kantar 2012 2012 01 09 73 zhas Қajtys bolgan zheriAlmaty ҚazakstanAzamattygy Қazakstan KSRO 1938 1991 Ғylymi ayasyZhalpy salystyrmalylyk teoriyasyZhumys ornyҚazҰUҒylymi dәrezhesifizika matematika gylymdarynynҒylymi atagyprofessorAlma materҚazҰUҒylymi zhetekshiVladimir FokNesimen belgilirelyativizmge arnalgan zhumystarymenMarapattaryӨmirbayanyҚazMU dy bitirgen 1959 1959 1970 zhzh Қazak KSR gylym akademiyasynyn Yadrolyk fizika Astrofizika instituttarynda gyl kyzmetter atkardy 1970 zhyldan ҚazMҰU da kafedra mengerushisi prof universitet rektory 1988 91 boldy Қazir osy un tte kafedra mengerushisi Ғylymi zertteu zhumystarynyn meseleleriӘbdildinnin negizgi gyl zert zhumystary salystyrmalyk zhәne gravitaciyalyk teoriyanyn kүrdeli mәselelerin sheshuge arnalgan Albert Ejnshtejnnin zhalpy salystyrmalyk teoriyasyndagy deneler kozgalysy problemasyn zerttedi denelerdin ilgerilemeli zhәne ajnalmaly kozgalysynyn relyativistik tendeulerin negizdedi Albert Ejnshtejnnin gravitaciya teoriyasy mehanikasynyn mәselelerin zertteudin zhana әdisterin damytty zhalpy salystyrmalylyk teoriyasy negizinde deneler kozgalysynyn adiabattyk teoriyasyn tүzedi denenin menshikti ajnalysy zhonindegi mәselelerdi zertteude gidrodinamikalyk analogiyany koldanu ideyasyn usyndy DerekkozderBul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet