Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Мағауия Абайұлы Құнанбаев (1870-1904) – ақын.
| Мағауия Абайұлы | |
|---|---|
| Мағауия Абайұлы | |
| Дүниеге келгені: | 1870 жылы |
| Қайтыс болғаны: | 1904 жылы |
| Мансабы: | ақын |
Өмірбаяны
Мағауия Абайұлы Абайдың бәйбішесі Ділдәдан туған кенже баласы. Жасында молдадан оқытқаннан кейін, Семейдегі Городское училищесінде орысша мектепке оқуға түсіреді, бірақ Мағауия екі-үш жыл оқығаннан кейін науқасқа шалдығып, ауылға қайтады. Осыдан кейін де әкесінің қасында жүріп, өздігінен ізденіп білімін толықтыра береді. Әкесінің ақындық қасиетін қадірлеп, өзі де ақындыққа беріледі. Мағауия әдебиет тарихында Абайлық дәстүрді бойына мол сіңірген ақын болып қалыптасты, нәзік лирикалық өлеңдер шығару, сюжетті поэмалар жазуды әкесі Абай ақынның өнегесінен алды.
Өмірінің соңы
Небәрі 34 жыл жасаған Мағауия шағын ғұмырында қазақ әдебиетіне мұра боларлық тамаша туындылар тастап кетті. 1904 жылы 14 мамырда қайтыс болған Мағауия Ақшоқы мекеніндегі Құнанбай бейітіне жерленді.
Шығармашылығы
Абайдың ақылының арқасында бірнеше поэма жазады. Ол жазғандары:
- «Еңлік-Кебек»,
- «Абылай»,
- «Медғат-Қасым».
Өз махаббаты үшін күресіп, құрбан болған Еңлік пен Кебекті келер заман жастарына үлгі етіп жырлайды.
- «Еңлік-Кебек», «Абылай» поэмалары қолжазба күйінде қалып, оқушыларға таралмаған.
- «Медғат-Қасым» поэмасының тақырыбы қазақтан жырақ, алыс елдерден, яғни Африка өмірінен алынған. Сол елді мекендеген адам қауымын реалистік шындық тұрғысынан көрсетеді.
Осылайша поэзияның үлкен үлгісін шебер танытқан Мағауия осындай романтикалық поэманы қазақ әдебиетіне кіргізді. Сол кездегі өнерлі жастар осы поэманы жаттап алып, әнге қосты. Осыдан кейін де қазақ өмірінен алып, тағы бір поэма жазды. Ол «Еңлік-Кебек» жайындағы коспа поэма болды. Бұл поэмада Кеңгірбай бидің бейнесін шебер керсете білген. Еңлік-Кебектің өліміне себепкер биді кіналайды. Осылайша, образдарды бейнелеуде, өткеннің қараңғылығын сынауда адамгершілікті ең үлкен максат етіп қойған Мағауияның поэмасы өз уақытындағы бағалы еңбек болды.
Дереккөздер
- Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9
 | Бұл — тұлға туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Magauiya Abajuly Қunanbaev 1870 1904 akyn Magauiya AbajulyMagauiya AbajulyDүniege kelgeni 1870 zhylyҚajtys bolgany 1904 zhylyMansaby akynӨmirbayanyMagauiya Abajuly Abajdyn bәjbishesi Dildәdan tugan kenzhe balasy Zhasynda moldadan okytkannan kejin Semejdegi Gorodskoe uchilishesinde oryssha mektepke okuga tүsiredi birak Magauiya eki үsh zhyl okygannan kejin naukaska shaldygyp auylga kajtady Osydan kejin de әkesinin kasynda zhүrip ozdiginen izdenip bilimin tolyktyra beredi Әkesinin akyndyk kasietin kadirlep ozi de akyndykka beriledi Magauiya әdebiet tarihynda Abajlyk dәstүrdi bojyna mol sinirgen akyn bolyp kalyptasty nәzik lirikalyk olender shygaru syuzhetti poemalar zhazudy әkesi Abaj akynnyn onegesinen aldy Өmirinin sony Nebәri 34 zhyl zhasagan Magauiya shagyn gumyrynda kazak әdebietine mura bolarlyk tamasha tuyndylar tastap ketti 1904 zhyly 14 mamyrda kajtys bolgan Magauiya Akshoky mekenindegi Қunanbaj bejitine zherlendi ShygarmashylygyAbajdyn akylynyn arkasynda birneshe poema zhazady Ol zhazgandary Enlik Kebek Abylaj Medgat Қasym Өz mahabbaty үshin kүresip kurban bolgan Enlik pen Kebekti keler zaman zhastaryna үlgi etip zhyrlajdy Enlik Kebek Abylaj poemalary kolzhazba kүjinde kalyp okushylarga taralmagan Medgat Қasym poemasynyn takyryby kazaktan zhyrak alys elderden yagni Afrika omirinen alyngan Sol eldi mekendegen adam kauymyn realistik shyndyk turgysynan korsetedi Osylajsha poeziyanyn үlken үlgisin sheber tanytkan Magauiya osyndaj romantikalyk poemany kazak әdebietine kirgizdi Sol kezdegi onerli zhastar osy poemany zhattap alyp әnge kosty Osydan kejin de kazak omirinen alyp tagy bir poema zhazdy Ol Enlik Kebek zhajyndagy kospa poema boldy Bul poemada Kengirbaj bidin bejnesin sheber kersete bilgen Enlik Kebektin olimine sebepker bidi kinalajdy Osylajsha obrazdardy bejneleude otkennin karangylygyn synauda adamgershilikti en үlken maksat etip kojgan Magauiyanyn poemasy oz uakytyndagy bagaly enbek boldy DerekkozderAbaj Enciklopediya Almaty Қazak enciklopediyasynyn Bas redakciyasy Atamura baspasy ISBN 5 7667 2949 9 Bul tulga turaly makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi auystyru kazhet