Жем (Ембі) – Каспий алабындағы өзен.
Жем өзені | |
---|---|
Жем (Ембі) өзені (1900 жылғы) | |
Сипаттамасы | |
Ұзындығы | 712 км |
Су алабының ауданы | 40400 км² |
Су алабы | Каспий теңізі |
Бастауы | Мұғалжар тауының оңтүстік-батыс беткейінен басталатын Жанай және Жалаңаш өзендерінің қосылған жері |
• Координаттары | 49°10′ с. е. 58°45′ ш. б. / 49.167° с. е. 58.750° ш. б. (G) (O) (Я) |
Сағасы | Каспий теңізіне жетпей тартылып қалады. |
• Координаттары | 46°45′ с. е. 53°10′ ш. б. / 46.750° с. е. 53.167° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 46°45′ с. е. 53°10′ ш. б. / 46.750° с. е. 53.167° ш. б. (G) (O) (Я) |
Орналасуы | |
Ел | Қазақстан |
Аймақ | Ақтөбе облысы, Атырау облысы |
Ортаққордағы санаты: Жем өзені |
Географиялық орны
Ақтөбе және Атырау облыстары жерімен ағып өтеді. Ұзындығы 712 км, су жиналатын алабы 40 мың км²-ге жуық.
Бастауы
Мұғалжар тауының 365 м-лік оңтүстік-батыс беткейінен басталатын Жанай және Жалаңаш өзендерінің қосылған жерінен бастау алады. Каспий ойпатының шығысын бойлай ағады. Каспий теңізіне жетпей тартылып қалады.
Гидрологиясы, сипаты
Аңғары жоғарғы және орта ағысында жақсы байқалады. Төменгі ағысында тармақтар арқылы жалғасқан шағын шөл және сор тізбектерге айналған. Жағалауы құм және саз жыныстарынан түзілген. Арнасы ирелең келеді, көбіне қарасуларға бөлініп қалады.
Басты салалары: Темір, Атжақсы. Негізінен қар суымен толығады. Жылдық орташа ағысы (Дүйсеке ағысы тұсында) 488 млн. м3, орташа жылдық су ағымы Жанбике ағысы тұсында 11,3 м3/с. Қарашада суы қатып, сәуірде ериді. Өзенде алабұға, сазан, қамыс-қорысты жерде ондатр кездеседі. Жағасында Құлсары , Ақкиізтоғай елді мекендері орналасқан. Минералдылығы көктемде 400 мг/л, ең төменгі деңгейі кезінде 1500 мг/л. Жем ауыз су ретінде шабындық суғаруға, жайылым суландыруға пайдаланылады.
Бастауынан сағаға дейінгі жалпы құламасы 390 м. Су ағынының 96%-ы, өзен сағасында 100%-ға дейінгі мөлшері су тасуы кезінде қалыптасады.
Дереккөздер
- Қазақ энциклопедиясы, 3 том
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zhem Embi Kaspij alabyndagy ozen Zhem ozeniZhem Embi ozeni 1900 zhylgy SipattamasyҰzyndygy 712 kmSu alabynyn audany 40400 km Su alaby Kaspij teniziBastauy Mugalzhar tauynyn ontүstik batys betkejinen bastalatyn Zhanaj zhәne Zhalanash ozenderinin kosylgan zheri Koordinattary 49 10 s e 58 45 sh b 49 167 s e 58 750 sh b 49 167 58 750 G O Ya T Sagasy Kaspij tenizine zhetpej tartylyp kalady Koordinattary 46 45 s e 53 10 sh b 46 750 s e 53 167 sh b 46 750 53 167 G O Ya Koordinattar 46 45 s e 53 10 sh b 46 750 s e 53 167 sh b 46 750 53 167 G O Ya T OrnalasuyEl ҚazakstanAjmak Aktobe oblysy Atyrau oblysyOrtakkordagy sanaty Zhem ozeni Baska magynalar үshin Zhem degen betti karanyz Geografiyalyk ornyAktobe zhәne Atyrau oblystary zherimen agyp otedi Ұzyndygy 712 km su zhinalatyn alaby 40 myn km ge zhuyk BastauyMugalzhar tauynyn 365 m lik ontүstik batys betkejinen bastalatyn Zhanaj zhәne Zhalanash ozenderinin kosylgan zherinen bastau alady Kaspij ojpatynyn shygysyn bojlaj agady Kaspij tenizine zhetpej tartylyp kalady Gidrologiyasy sipatyZhem ozenindegi kopir Zhem Aktobe oblysy Angary zhogargy zhәne orta agysynda zhaksy bajkalady Tomengi agysynda tarmaktar arkyly zhalgaskan shagyn shol zhәne sor tizbekterge ajnalgan Zhagalauy kum zhәne saz zhynystarynan tүzilgen Arnasy irelen keledi kobine karasularga bolinip kalady Basty salalary Temir Atzhaksy Negizinen kar suymen tolygady Zhyldyk ortasha agysy Dүjseke agysy tusynda 488 mln m3 ortasha zhyldyk su agymy Zhanbike agysy tusynda 11 3 m3 s Қarashada suy katyp sәuirde eridi Өzende alabuga sazan kamys korysty zherde ondatr kezdesedi Zhagasynda Қulsary Akkiiztogaj eldi mekenderi ornalaskan Mineraldylygy koktemde 400 mg l en tomengi dengeji kezinde 1500 mg l Zhem auyz su retinde shabyndyk sugaruga zhajylym sulandyruga pajdalanylady Bastauynan sagaga dejingi zhalpy kulamasy 390 m Su agynynyn 96 y ozen sagasynda 100 ga dejingi molsheri su tasuy kezinde kalyptasady DerekkozderҚazak enciklopediyasy 3 tom