Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Британ аралдары — Еуропаның солтүстік-батысында орналасқан топарал. Құрамына Ұлыбритания мен Ирландия аралдары және көптеген ұсақ аралдар (Мэн, , , Ішкі және Сыртқы , , Шетланд) енеді. Ауданы 325 мың км²-ден астам, оның 230 мың км²-ін Ұлыбритания, 34 мың км²-ін Ирландия алып жатыр. Британ аралдары жағалауындағы сулардың тереңдігі 200 м-ден аспайды. Британ аралдары қатпарлы құрылымдардан түзілген. Жер қыртысының қалыптасуына кайнозойлық тектоник. қозғалыстар, мұз басу, карст процестері әсер еткен. Жер бедерінде аласа таулар (, , Кембрий, , т.б. ), таулы қыраттар (Оңтүстік Шотланд) және жазықтар кезектесіп келеді. Олардың шығу тегі әр түрлі (теңіздік, мореналық, жанартаулық). Ең биік жері — Грампиан тауындағы Бен-Невис жотасы (1343 м). Климаты жыл бойы басым болатын ылғалды батыс желдеріне тәуелді. Жылдық жауын-шашын мөлш. 700 — 1500 мм. Қаңтардың орташа температурасы 3 — 7ӘС. Шілденің орташа температурасы 11 — 17ӘС. Тұман жиі байқалады. Ірі өзендері: (310 км), Темза (334 км), (368 км); өзендердің суы мол, кеме жүзеді. Ең ірі көлі — Ирландиядағы көлі (400 км²). Солтүстігіндегі күлгін топырақтарда қарағай, қайың, оңтүстігінде емен, шамшат өседі. Қазіргі кезде ормандар Британ аралдарының 4 — 5-ін ғана алып жатыр. Жануарлардан түлкі, кірпі, жабайы қояндар, тиін мекендейді. Жыртқыш құстар (сапсан, қаршыға және т.б.), құр, жабайы кептерлер, су құстары (шағала, тырна, үйрек) тараған. Британ аралдарының табиғаты адам әрекетінен қатты өзгерген. Аралда Ұлыбритания және Ирландия мемлекеттері орналасқан.
| Британ аралдары ағылш. British Isles | |
 | |
| Еуропа картасындағы Британ аралдары | |
| Сипаттамасы | |
|---|---|
| Аралдар саны | 5000-ға жуық |
| Ірі аралы | Ұлыбритания |
| Жалпы ауданы | 315 100 км² |
| Ең биік нүктесі | 1343 м |
| Тұрғындар (2011 жыл) | 67 800 000 адам |
| Халық тығыздығы | 215,17 адам/км² |
| Орналасуы | |
| 54° с. е. 5° б. б. / 54° с. е. 5° б. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 54° с. е. 5° б. б. / 54° с. е. 5° б. б. (G) (O) (Я) | |
| Архипелагты шаятын акваториялар | Солтүстік теңізі, Атлант мұхиты |
| Елдер |  Ұлыбритания Ирландия |
 Британ аралдары Ортаққорда | |
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Britan araldary Europanyn soltүstik batysynda ornalaskan toparal Қuramyna Ұlybritaniya men Irlandiya araldary zhәne koptegen usak araldar Men Ishki zhәne Syrtky Shetland enedi Audany 325 myn km den astam onyn 230 myn km in Ұlybritaniya 34 myn km in Irlandiya alyp zhatyr Britan araldary zhagalauyndagy sulardyn terendigi 200 m den aspajdy Britan araldary katparly kurylymdardan tүzilgen Zher kyrtysynyn kalyptasuyna kajnozojlyk tektonik kozgalystar muz basu karst procesteri әser etken Zher bederinde alasa taular Kembrij t b tauly kyrattar Ontүstik Shotland zhәne zhazyktar kezektesip keledi Olardyn shygu tegi әr tүrli tenizdik morenalyk zhanartaulyk En biik zheri Grampian tauyndagy Ben Nevis zhotasy 1343 m Klimaty zhyl bojy basym bolatyn ylgaldy batys zhelderine tәueldi Zhyldyk zhauyn shashyn molsh 700 1500 mm Қantardyn ortasha temperaturasy 3 7ӘS Shildenin ortasha temperaturasy 11 17ӘS Tuman zhii bajkalady Iri ozenderi 310 km Temza 334 km 368 km ozenderdin suy mol keme zhүzedi En iri koli Irlandiyadagy koli 400 km Soltүstigindegi kүlgin topyraktarda karagaj kajyn ontүstiginde emen shamshat osedi Қazirgi kezde ormandar Britan araldarynyn 4 5 in gana alyp zhatyr Zhanuarlardan tүlki kirpi zhabajy koyandar tiin mekendejdi Zhyrtkysh kustar sapsan karshyga zhәne t b kur zhabajy kepterler su kustary shagala tyrna үjrek taragan Britan araldarynyn tabigaty adam әreketinen katty ozgergen Aralda Ұlybritaniya zhәne Irlandiya memleketteri ornalaskan Britan araldary agylsh British IslesEuropa kartasyndagy Britan araldarySipattamasyAraldar sany5000 ga zhuykIri aralyҰlybritaniyaZhalpy audany315 100 km En biik nүktesi1343 mTurgyndar 2011 zhyl 67 800 000 adamHalyk tygyzdygy215 17 adam km Ornalasuy54 s e 5 b b 54 s e 5 b b 54 5 G O Ya Koordinattar 54 s e 5 b b 54 s e 5 b b 54 5 G O Ya T Arhipelagty shayatyn akvatoriyalarSoltүstik tenizi Atlant muhityElder Ұlybritaniya IrlandiyaBritan araldaryBritan araldary OrtakkordaBritan araldaryBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet