Әбдірахман Байділдин (1891 жыл, қазіргі Солтүстік Қазақстан облысы Аққайың ауданы — 1931 жыл, Мәскеу) — қоғам қайраткері.
Әбдірахман Байділдин | |
Өмірбаяны | |
---|---|
Партиясы | |
Білімі | Омбыдағы мұғалімдер семинариясы (1917) |
Мамандығы | қоғам қайраткері, әдебиетші, публицист, редактор, аудармашы, ұстаз |
Дүниеге келуі | 1891 Солтүстік Қазақстан облысы, Аққайың ауданы |
Қайтыс болуы | 1931 Мәскеу |
өңдеу |
Өмірбаяны
- Арғын тайпасынан шыққан.
- Омбыдағы мұғалімдер семинариясын бітірген (1917).
- “Бірлік” ұйымының мүшесі, әрі оның хатшысы болды.
- 1917 жылы Ақпан революциясынан соң Ақмола облысы Қазақ комитетін ұйымдастыруға атсалысты.
- 1919 жылы Алашорда делегациясымен бірге Уфа мен Самарада өткен кеңестік билікке қарсы күштердің мәжілістеріне қатысады.
- 1920 жылы РК(б)П комитетінің мұсылмандар семинариясының төрағасы
- 1921—1922 жылдары Орынборда Қазақ АКСР Жер комиссариатының алқа мүшесі
- “Еңбекші қазақ” газетінің редакторы
- 1923 жылы Орал облысы партия комитетінің үгіт және насихат бөлімінің мүшесі
- “Қызыл Ту” газетінің редакторы
- 1923 — 1925 жылдары Мәскеуде Орт. баспаның қазақ секциясының қызметкері
- 1925 — 1926 жылдары Қазақ өлкелік БК(б)П комитетті баспасөз бөлімінің меңгерушісі
- 1926 — 1928 жылдары республика оқу-ағарту қызметкерлері кәсіподағының төрағасы
- 1929 жылы ҚазМУ-дің оқытушысы.
- 1929 жылы басталған қуғын-сүргін кезінде қамалып, 1931 жылы ату жазасына кесілді. Тергеу барысында тұрақсыздық танытып, алаш зиялыларына қарсы көрсетулер берген.
Шығармалары
- “Алдымыздағы мақсатымыз” (1926)
- “Оқытушылар мен кәсіпшілер қозғалысы” (1927)
- “Оқу қызметкерлеріне жолбасшы”
- “Жаңа әліппе” (1928) деген еңбектердің авторы.
Дереккөздер
- «ЗАМАНЫНЫҢ СҰРҚЫЛТАЙЫ» (Әбдірахман Байділдин) — ULAGAT (ru-RU).
- Тұрсын Жұртбай. "Заманының сұрқылтай" (жалғасы) (қаз.).
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, II том;
- «Алаш» қозғалысы. Алматы, 2008. ISBN 9965-32-715-7
Бұл — тұлға туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Әbdirahman Bajdildin 1891 zhyl kazirgi Soltүstik Қazakstan oblysy Akkajyn audany 1931 zhyl Mәskeu kogam kajratkeri Әbdirahman BajdildinӨmirbayanyPartiyasyBilimiOmbydagy mugalimder seminariyasy 1917 Mamandygykogam kajratkeri әdebietshi publicist redaktor audarmashy ustazDүniege kelui 1891 1891 Soltүstik Қazakstan oblysy Akkajyn audanyҚajtys boluy 1931 1931 Mәskeuondeu ӨmirbayanyArgyn tajpasynan shykkan Ombydagy mugalimder seminariyasyn bitirgen 1917 Birlik ujymynyn mүshesi әri onyn hatshysy boldy 1917 zhyly Akpan revolyuciyasynan son Akmola oblysy Қazak komitetin ujymdastyruga atsalysty 1919 zhyly Alashorda delegaciyasymen birge Ufa men Samarada otken kenestik bilikke karsy kүshterdin mәzhilisterine katysady 1920 zhyly RK b P komitetinin musylmandar seminariyasynyn toragasy 1921 1922 zhyldary Orynborda Қazak AKSR Zher komissariatynyn alka mүshesi Enbekshi kazak gazetinin redaktory 1923 zhyly Oral oblysy partiya komitetinin үgit zhәne nasihat boliminin mүshesi Қyzyl Tu gazetinin redaktory 1923 1925 zhyldary Mәskeude Ort baspanyn kazak sekciyasynyn kyzmetkeri 1925 1926 zhyldary Қazak olkelik BK b P komitetti baspasoz boliminin mengerushisi 1926 1928 zhyldary respublika oku agartu kyzmetkerleri kәsipodagynyn toragasy 1929 zhyly ҚazMU din okytushysy 1929 zhyly bastalgan kugyn sүrgin kezinde kamalyp 1931 zhyly atu zhazasyna kesildi Tergeu barysynda turaksyzdyk tanytyp alash ziyalylaryna karsy korsetuler bergen Shygarmalary Aldymyzdagy maksatymyz 1926 Okytushylar men kәsipshiler kozgalysy 1927 Oku kyzmetkerlerine zholbasshy Zhana әlippe 1928 degen enbekterdin avtory Derekkozder ZAMANYNYҢ SҰRҚYLTAJY Әbdirahman Bajdildin ULAGAT ru RU Tursyn Zhurtbaj Zamanynyn surkyltaj zhalgasy kaz Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 II tom Alash kozgalysy Almaty 2008 ISBN 9965 32 715 7 Bul tulga turaly makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi auystyru kazhet