Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Үңгір арыстаны (лат. Panthera leo spelaea) — жататын жойылып біткен жыртқыш.
| Үңгір арыстаны Қазбалық ауқымы: Middle to Late Плейстоцен | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Бас сүйегі | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Panthera leo spelaea , 1810 |
Үңгір арыстаны антропоген кезеңінде Еуропа мен Азияда тіршілік еткен. қарағанда, үңгір арыстаны Солтүстік Америкаға Еуразиядан (плейстоценнің соңында) тараған. Қазақстанда Жайық, Есіл және Ертіс өзендерінің бойынан табылған. Олардың ең жақын арғы тектерінің бірі плиоцен кезеңіндегі Батыс Еуропада тіршілік еткен Арверн пантерасы.
Үңгір арыстанының 2 түрі анықталған:
- еуразиялық (Panthera leo spelaea);
- америкалық (Panthera leo atrox).
Үңгір арыстанының тұрқы осы кездегі ірі арыстан не жолбарыстай болған, сүйек қаңқасы, соның ішінде бас сүйегі құрылысында бұл екеуіне де тән ұқсастықтар табылған. Сондықтан үңгір арыстаны қазіргі кезде тіршілік ететін Африка және Азия арыстандары мен жолбарыстарының арғы тегі болу керек деген ғыл. тұжырым бар. Олар қазіргі арыстандарға қарағанда, суыққа төзімді болған. Тас ғасыры кезінде адамдар тасқа салған жануарлар суреттерінің ішінде Үңгір арыстанының суреті жиі кездеседі. Олар бұдан 10 — 11 мың жыл бұрын құрып біткен.
Дереккөздер
- "Қазақ Энциклопедиясы", 9 том
 | Бұл — биология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Үngir arystany lat Panthera leo spelaea zhatatyn zhojylyp bitken zhyrtkysh Үngir arystany Қazbalyk aukymy Middle to Late PlejstocenBas sүjegiDүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarTaby SүtkorektilerSaby ZhyrtkyshtarTukymdasy FelidaeTegi PantheraTүri P leoKishi tүri P l spelaeaPanthera leo spelaea 1810 Үngir arystany antropogen kezeninde Europa men Aziyada tirshilik etken karaganda үngir arystany Soltүstik Amerikaga Euraziyadan plejstocennin sonynda taragan Қazakstanda Zhajyk Esil zhәne Ertis ozenderinin bojynan tabylgan Olardyn en zhakyn argy tekterinin biri pliocen kezenindegi Batys Europada tirshilik etken Arvern panterasy Үngir arystanynyn 2 tүri anyktalgan euraziyalyk Panthera leo spelaea amerikalyk Panthera leo atrox Үngir arystanynyn turky osy kezdegi iri arystan ne zholbarystaj bolgan sүjek kankasy sonyn ishinde bas sүjegi kurylysynda bul ekeuine de tәn uksastyktar tabylgan Sondyktan үngir arystany kazirgi kezde tirshilik etetin Afrika zhәne Aziya arystandary men zholbarystarynyn argy tegi bolu kerek degen gyl tuzhyrym bar Olar kazirgi arystandarga karaganda suykka tozimdi bolgan Tas gasyry kezinde adamdar taska salgan zhanuarlar suretterinin ishinde Үngir arystanynyn sureti zhii kezdesedi Olar budan 10 11 myn zhyl buryn kuryp bitken Derekkozder Қazak Enciklopediyasy 9 tom Bul biologiya bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz