Құтлық хан (орыс. Кулук-Салтан, Кулук, Тулук, туған жылы белгісіз — 1510 жылдан кейін) — Шибан әулетінен шыққан Түмен хандығының билеушісі (1505-1510). Ибақ ханның ұлы.
Құтлық хан | ||
Лауазымы | ||
---|---|---|
| ||
1505 — 1510 | ||
Ізашары | Ағалақ хан | |
Ізбасары | Қасым мырза | |
Өмірбаяны | ||
Діні | ислам | |
Дүниеге келуі | белгісіз | |
Қайтыс болуы | 1510 | |
Әкесі | Ибақ хан | |
өңдеу |
Өмірбаяны
Құтлық хан туралы жазба деректер өте аз. Шығыс шежірелері оны Ибақтың екінші, ал «Бахр ал-Асрар» үлкен ұлы деп хабарлайды. Хан мәртебесінде Әбілғазы Баһадүр ханның шығармасында кездеседі. Құтлық Қадырғали Жалайырдың шығармасында Махмұтектің ұлы, Қажы-Мұхаммедтің немересі, Ибақтың әкесі болып көрсетілген. 1505-1506 жылдары Вычегод-Вым жылнамасында «түмен және сібір ханы» ретінде аталып өтті. Жылнамадағы ақпаратқа сәйкес Шыңғы-Тұрадан Ұлы Пермь жерін шабуылдаған. «Кіші мұз дәуірі» мен Шибан әулетінің сыртқы саясаттағы сәтсіздіктері 1510-1511 жылдары кейбір ұлыстардың Ноғай Ордасы мен Орталық Азияға қоныс аударуымен аяқталды.
Әдебиет
- Парунин А. В. Политическая история Тюменского ханства в 1430-1508 гг.: монография / А. В. Парунин. — Челябинск: Фонд содействия сохранению культурного наследия «Общественный фонд „Южный Урал“», 2023. — 247 с.
- Тюменское и Сибирское ханства / под ред. Д. Н. Маслюженко, А. Г. Ситдикова, Р. Р. Хайрутдинова. — Казань: Издательство Казанского университета, 2018. — 560 с. — ISBN 978-5-00130-021-2.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қutlyk han orys Kuluk Saltan Kuluk Tuluk tugan zhyly belgisiz 1510 zhyldan kejin Shiban әuletinen shykkan Tүmen handygynyn bileushisi 1505 1510 Ibak hannyn uly Қutlyk hanLauazymyTүmen zhәne sibir hany1505 1510Izashary Agalak hanIzbasary Қasym myrzaӨmirbayanyDini islamDүniege kelui belgisizҚajtys boluy 1510 1510 Әkesi Ibak hanondeu ӨmirbayanyҚutlyk han turaly zhazba derekter ote az Shygys shezhireleri ony Ibaktyn ekinshi al Bahr al Asrar үlken uly dep habarlajdy Han mәrtebesinde Әbilgazy Baһadүr hannyn shygarmasynda kezdesedi Қutlyk Қadyrgali Zhalajyrdyn shygarmasynda Mahmutektin uly Қazhy Muhammedtin nemeresi Ibaktyn әkesi bolyp korsetilgen 1505 1506 zhyldary Vychegod Vym zhylnamasynda tүmen zhәne sibir hany retinde atalyp otti Zhylnamadagy akparatka sәjkes Shyngy Turadan Ұly Perm zherin shabuyldagan Kishi muz dәuiri men Shiban әuletinin syrtky sayasattagy sәtsizdikteri 1510 1511 zhyldary kejbir ulystardyn Nogaj Ordasy men Ortalyk Aziyaga konys audaruymen ayaktaldy ӘdebietParunin A V Politicheskaya istoriya Tyumenskogo hanstva v 1430 1508 gg monografiya A V Parunin Chelyabinsk Fond sodejstviya sohraneniyu kulturnogo naslediya Obshestvennyj fond Yuzhnyj Ural 2023 247 s Tyumenskoe i Sibirskoe hanstva pod red D N Maslyuzhenko A G Sitdikova R R Hajrutdinova Kazan Izdatelstvo Kazanskogo universiteta 2018 560 s ISBN 978 5 00130 021 2