Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қарт-Әбілқайыр хан (1687-1730) — Ұлы жүздің ханы (1717-1730).
| Қарт-Әбілқайыр хан Әбілқайыр хвн | |||
| Лауазымы | |||
|---|---|---|---|
| |||
| 1717 — 1718 | |||
| Монарх | Қайып хан | ||
| Ізашары | Тұрсын хан | ||
| Ізбасары | Мемлекет жойылды | ||
| |||
| 1718 — 1730 | |||
| Ізашары | Мемлекет құрылды | ||
| Ізбасары | Жолбарыс хан | ||
өңдеу  | |||
Биография
Балалық шағы
Әбілқайыр 1687 жылы туылды. Әбілқайыр кішкентай кезінде әкесі Айтақ сұлтан қайтыс болғаннан кейін, інісі Жолбарыс екеуі Абдолла бидің қолында болады. Жоңғар шапқыншылығынан кейін Абдолла би қайтыс болады.
Саясатқа араласылуы
1710 жылы болған Қарақұм жиынында Әбілқайыр мен Жолбарыс қатысады. 1715 жылы Тәуке хан кетіп, Орта жүздің ханы болғанда. Әбілқайыр мен оның інісі Жолбарыс екеуі таққа отырғысы келеді. Бірақ Құсрау сұлтанның ұлы Қайып отырады.
1717 жылы Ұлы жүздің ханы Тұрсын Аягөз шайқасында қайтыс болады. Әбілқайыр Ұлы жүздің келесі ханы болады.
Ұлы жүздің ханы
1718 жылы жаңа хан сайлау кезінде Жолбарыс пен Әбілқайыр қатысады. Бірақ таққа Тәукенің ұлы Болат таққа отырады. Сайлауда жеңілген Әбілқайыр ашуланып, Ұлы жүзді тәуелсіз деп жариялайды.
1723 жылы Әбілқайыр Севан Рабданға бағынышты болып, салық төйледі.
1724 жылы Қырғыздар Ұлы жүздің 30-ға жуық ауылды тонайды. Әбілқайыр 6 мың әскер жинап Қырғыздарды талқандайды.
1726 жылы Әбілқайыр мен Жолбарыс хан екеуі Бадам өзенінің бойында Ордабасы жиынына қатысты
1727 жылы Жоңғария Цин империясымен соғысып жүргенде, Әбілқайыр бодандықтан босатылады.
1730 жылы Әбілқайыр қайтыс болғаннан кейін оның інісі Жолбарыс таққа отырады.
Шежіресі
| Құйыршық хан | |||||||||||||||||
| Барақ хан | |||||||||||||||||
| Әз-Жәнібек хан | |||||||||||||||||
| Шығай хан | |||||||||||||||||
| Есім хан | |||||||||||||||||
| Салқам Жәңгір хан | |||||||||||||||||
| Тәуке хан | |||||||||||||||||
| Айтақ сұлтан | |||||||||||||||||
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қart Әbilkajyr han 1687 1730 Ұly zhүzdin hany 1717 1730 Қart Әbilkajyr han Әbilkajyr hvnLauazymyTu Ұly zhүz hany1717 1718Monarh Қajyp hanIzashary Tursyn hanIzbasary Memleket zhojyldyTu Ұly zhүz hany1718 1730Izashary Memleket kuryldyIzbasary Zholbarys hanondeu BiografiyaBalalyk shagy Әbilkajyr 1687 zhyly tuyldy Әbilkajyr kishkentaj kezinde әkesi Ajtak sultan kajtys bolgannan kejin inisi Zholbarys ekeui Abdolla bidin kolynda bolady Zhongar shapkynshylygynan kejin Abdolla bi kajtys bolady Sayasatka aralasyluy 1710 zhyly bolgan Қarakum zhiynynda Әbilkajyr men Zholbarys katysady 1715 zhyly Tәuke han ketip Orta zhүzdin hany bolganda Әbilkajyr men onyn inisi Zholbarys ekeui takka otyrgysy keledi Birak Қusrau sultannyn uly Қajyp otyrady 1717 zhyly Ұly zhүzdin hany Tursyn Ayagoz shajkasynda kajtys bolady Әbilkajyr Ұly zhүzdin kelesi hany bolady Ұly zhүzdin hany 1718 zhyly zhana han sajlau kezinde Zholbarys pen Әbilkajyr katysady Birak takka Tәukenin uly Bolat takka otyrady Sajlauda zhenilgen Әbilkajyr ashulanyp Ұly zhүzdi tәuelsiz dep zhariyalajdy 1723 zhyly Әbilkajyr Sevan Rabdanga bagynyshty bolyp salyk tojledi 1724 zhyly Қyrgyzdar Ұly zhүzdin 30 ga zhuyk auyldy tonajdy Әbilkajyr 6 myn әsker zhinap Қyrgyzdardy talkandajdy 1726 zhyly Әbilkajyr men Zholbarys han ekeui Badam ozeninin bojynda Ordabasy zhiynyna katysty 1727 zhyly Zhongariya Cin imperiyasymen sogysyp zhүrgende Әbilkajyr bodandyktan bosatylady 1730 zhyly Әbilkajyr kajtys bolgannan kejin onyn inisi Zholbarys takka otyrady Shezhiresi Қujyrshyk han Barak han Әz Zhәnibek han Shygaj han Esim han Salkam Zhәngir han Tәuke han Ajtak sultan