Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қаратау ұшқаты (лат. Lonicera karataviensis) – ұшқаттар тұқымдасы, ұшқат туысына жататын сирек кездесетін реликт өсімдік.
| Қаратау ұшқаты | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||
| Lonicera karataviensis Pavl. |
Ботаникалық сипаты
- Биіктігі 3 - 5 м болатын бұта.
- Жас өркендері сарғыш түсті, сыртын түк басқан және бездері болады.
- Эллипс немесе қандауыр тәрізді жапырақтарының ұзындығы 1,5 - 2,5 см.
- Гүлсидамы ойық келген, гүл жапырағы түйінінен үлкенірек, жіңішке қандауыр тәрізді. Гүл тостағаншасы тісшелі, түйінінен екі еседей кіші. Күлтесі түтік тәрізді ақшыл түсті, ұзындығы 7 - 9 мм, сырты тегіс жіне ішкі жағы түкті келеді.
- Жемісі қызғылт сары түсті, диаметрі 4 - 5 мм, шар тәріді.
- Тұқымынан және тамыр өркені арқылы көбейеді. Мамыр - маусым айларында гүлдеп, шілде - тамызда жеміс береді.
Өсетін орны мен таралуы
Басқарқара (Теріскей Алатауы, Алматы облысы Райымбек ауданы) мен Қаратау жотасының (Түркістан облысы) шығыс жағындағы тауының тасты баурайында, жартастар мен ойыстарда, сай түбінде өседі.
Қаратау ұшқатының таралу аймағы өте тар. Қорғалатын аймақ болып саналатынына қарамастан, туризмнің дамуына байланысты күннен-күнге азайып бара жатыр. Берікқара ботаникалық қорығында жеке түр ретінде өсіріледі. Қазақстанның Қызыл кітабына енгізілген.
Дереккөздер
- Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қaratau ushkaty lat Lonicera karataviensis ushkattar tukymdasy ushkat tuysyna zhatatyn sirek kezdesetin relikt osimdik Қaratau ushkatyDүniesi ӨsimdikterBolimi Gүldi osimdikterTaby Қos zharnaktylar unranked AsteridsSaby Tukymdasy CaprifoliaceaeKishi tukymdasy Tegi LoniceraTүri L karataviensisLonicera karataviensis Pavl Botanikalyk sipatyBiiktigi 3 5 m bolatyn buta Zhas orkenderi sargysh tүsti syrtyn tүk baskan zhәne bezderi bolady Ellips nemese kandauyr tәrizdi zhapyraktarynyn uzyndygy 1 5 2 5 sm Gүlsidamy ojyk kelgen gүl zhapyragy tүjininen үlkenirek zhinishke kandauyr tәrizdi Gүl tostaganshasy tissheli tүjininen eki esedej kishi Kүltesi tүtik tәrizdi akshyl tүsti uzyndygy 7 9 mm syrty tegis zhine ishki zhagy tүkti keledi Zhemisi kyzgylt sary tүsti diametri 4 5 mm shar tәridi Tukymynan zhәne tamyr orkeni arkyly kobejedi Mamyr mausym ajlarynda gүldep shilde tamyzda zhemis beredi Өsetin orny men taraluyBaskarkara Teriskej Alatauy Almaty oblysy Rajymbek audany men Қaratau zhotasynyn Tүrkistan oblysy shygys zhagyndagy tauynyn tasty baurajynda zhartastar men ojystarda saj tүbinde osedi Қaratau ushkatynyn taralu ajmagy ote tar Қorgalatyn ajmak bolyp sanalatynyna karamastan turizmnin damuyna bajlanysty kүnnen kүnge azajyp bara zhatyr Berikkara botanikalyk korygynda zheke tүr retinde osiriledi Қazakstannyn Қyzyl kitabyna engizilgen DerekkozderҚazakstan tabigaty Enciklopediya Bas red B Ө Zhakyp Almaty Қazak enciklopediyasy ZhShS 2011 T Z 304 bet ISBN 9965 893 64 0 T Z ISBN 9965 893 19 5