Боранбаев Қанай (1896, Алматы облысы Жамбыл ауданы Қастек ауылы — 15.1.1938, Ресей, ) — 20 ғасырдың басындағы қазақ зиялыларының бірі, заңгер. Верный ерлер гимназиясында оқыған. Оны бітірген соң, белгілі қоғам қайраткері Б. Сырттановтың тікелей қолдауымен Варшава университетінің заң факультетіне түскен. Оның 3 курсын бітірген соң, белгісіз себептермен оқудан шығып кеткен. 1918 — 19 ж ол Ташкент қаласында жанынан құрылған Жетісу облысы төтенше комиссарының көмекшісі, 1919 — 21 ж өлкелік партия к-тінің хатшысы әрі Түркістан майданы 3-дивизиясы ревтрибуналының мүшесі, 1921 — 23 ж облыстық төтенше комиссияның тергеу бөлімінің меңгерушісі, 1924 ж Жетісу облысының прокуроры болды. Осы жылдары төтенше өкіл ретінде Қытай еліне бірнеше рет барып, ауа көшкен қазақтарды елге қайтару ісімен айналысқан. 1924 ж 27 қарашасында юстиция халық комиссары және республика прокуроры лауазымына тағайындалады. Боранбаев жаңа қызметінде сот-тергеуші, прокуратура органдарының жұмыстарын уақыт талабына сай ұйымдастырып, мәселелердің коллегиалды жолмен шешілуіне назар аударады. Комиссариаттың ішкі жұмыс тәртібі туралы ережені бекітіп, әр қызметкердің міндетін айқындайтын нұсқамалар әзірлейді. Комиссариаттың құрамына қазақтың іскер, білімді заңгер-мамандарын тарту бағытын батыл ұстанып, ұлттық кадрларды тәрбиелеуге көңіл бөлді. Кейін Орал қаласының прокуроры қызметін атқарған. 1926 — 28 ж ауыл шаруашылығы банкінің бастығы. Өмірінің соңғы жылдарында Қырғызстан, Өзбекстан республикаларында әр түрлі жұмыс істеген. 1933 ж “Қызыл Чарвадор” кеңшарында (Өзбекстан) директор болып тұрған кезінде “троцкийшіл, ұлтшыл, контрреволюцияшыл” деген саяси айыппен сотталып, Магаданға жер аударылған. 1938 ж 15 қаңтарда лагерьде үгіт-насихат жұмыстарын жүргізгені үшін НКВД-ның үш адамнан құрылған соты оны ату жазасына кескен. Боранбаев 1963 ж 3 қыркүйекте Өзбек КСР Жоғары сотының ұйғарымымен толық ақталды.
Дереккөздер
«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Boranbaev Қanaj 1896 Almaty oblysy Zhambyl audany Қastek auyly 15 1 1938 Resej 20 gasyrdyn basyndagy kazak ziyalylarynyn biri zanger Vernyj erler gimnaziyasynda okygan Ony bitirgen son belgili kogam kajratkeri B Syrttanovtyn tikelej koldauymen Varshava universitetinin zan fakultetine tүsken Onyn 3 kursyn bitirgen son belgisiz sebeptermen okudan shygyp ketken 1918 19 zh ol Tashkent kalasynda zhanynan kurylgan Zhetisu oblysy totenshe komissarynyn komekshisi 1919 21 zh olkelik partiya k tinin hatshysy әri Tүrkistan majdany 3 diviziyasy revtribunalynyn mүshesi 1921 23 zh oblystyk totenshe komissiyanyn tergeu boliminin mengerushisi 1924 zh Zhetisu oblysynyn prokurory boldy Osy zhyldary totenshe okil retinde Қytaj eline birneshe ret baryp aua koshken kazaktardy elge kajtaru isimen ajnalyskan 1924 zh 27 karashasynda yusticiya halyk komissary zhәne respublika prokurory lauazymyna tagajyndalady Boranbaev zhana kyzmetinde sot tergeushi prokuratura organdarynyn zhumystaryn uakyt talabyna saj ujymdastyryp mәselelerdin kollegialdy zholmen sheshiluine nazar audarady Komissariattyn ishki zhumys tәrtibi turaly erezheni bekitip әr kyzmetkerdin mindetin ajkyndajtyn nuskamalar әzirlejdi Komissariattyn kuramyna kazaktyn isker bilimdi zanger mamandaryn tartu bagytyn batyl ustanyp ulttyk kadrlardy tәrbieleuge konil boldi Kejin Oral kalasynyn prokurory kyzmetin atkargan 1926 28 zh auyl sharuashylygy bankinin bastygy Өmirinin songy zhyldarynda Қyrgyzstan Өzbekstan respublikalarynda әr tүrli zhumys istegen 1933 zh Қyzyl Charvador kensharynda Өzbekstan direktor bolyp turgan kezinde trockijshil ultshyl kontrrevolyuciyashyl degen sayasi ajyppen sottalyp Magadanga zher audarylgan 1938 zh 15 kantarda lagerde үgit nasihat zhumystaryn zhүrgizgeni үshin NKVD nyn үsh adamnan kurylgan soty ony atu zhazasyna kesken Boranbaev 1963 zh 3 kyrkүjekte Өzbek KSR Zhogary sotynyn ujgarymymen tolyk aktaldy Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 zhyl ISBN 5 89800 123 9 II tom Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet