Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қалмақ сиыры – ірі қараның етті тұқымы. Жергілікті малдың ұзақ уақыт, тек жайылымды ғана пайдаланатын көшпенділік жағдайында, табиғи сұрыпталу арқылы 16 – 17 ғасырларда, қазіргі Моңғолия жерінде шыққан. Қуаң даланың қатаң климатына әбден бейімделген. Түсі қызыл, сом денелі, аяқтары мықты, бұлшық еттері жақсы дамыған. Терісі қалың, масауылысона, шыбын-шіркей тарататын қан ауруларына төзімді келеді. Мүйіздері айшық тәрізді, ұштары сүйірленіп жоғары және ішке қарай иілген. Шоқтығына дейінгі биіктігі 122, көкірек орамы 169, жіліншік орамы 18. Бұқасы 800 – 850 кг, сиыры 350 – 550 кг, жақсы күтімдегі 18 айлық бұқашықтары 450 – 500 кг тартады. Сойыс шығымы 60 – 65%. Ұшасына майды біркелкі жинайды. Еті дәмді. Орта есеппен жылына 650 – 1000 кг сүт сауылады, сүттің майлылығы 4,2 – 4,4%. Таза тұқымды қалмақ сиыры Жамбыл облысының Мойынқұм ауданындағы Жамбыл атындағы асыл тұқымды шаруашылықнда, Ақтөбе облысындағы жемшөп ғылыми-зертхана институтының «Жұрын» тәжірибе станциясында өсіріледі.
Дереккөздер
- Қазақстан Республикасының табиғаты 3 том, 2 бөлім
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қalmak siyry iri karanyn etti tukymy Zhergilikti maldyn uzak uakyt tek zhajylymdy gana pajdalanatyn koshpendilik zhagdajynda tabigi suryptalu arkyly 16 17 gasyrlarda kazirgi Mongoliya zherinde shykkan Қuan dalanyn katan klimatyna әbden bejimdelgen Tүsi kyzyl som deneli ayaktary mykty bulshyk etteri zhaksy damygan Terisi kalyn masauylysona shybyn shirkej taratatyn kan aurularyna tozimdi keledi Mүjizderi ajshyk tәrizdi ushtary sүjirlenip zhogary zhәne ishke karaj iilgen Shoktygyna dejingi biiktigi 122 kokirek oramy 169 zhilinshik oramy 18 Bukasy 800 850 kg siyry 350 550 kg zhaksy kүtimdegi 18 ajlyk bukashyktary 450 500 kg tartady Sojys shygymy 60 65 Ұshasyna majdy birkelki zhinajdy Eti dәmdi Orta eseppen zhylyna 650 1000 kg sүt sauylady sүttin majlylygy 4 2 4 4 Taza tukymdy kalmak siyry Zhambyl oblysynyn Mojynkum audanyndagy Zhambyl atyndagy asyl tukymdy sharuashylyknda Aktobe oblysyndagy zhemshop gylymi zerthana institutynyn Zhuryn tәzhiribe stanciyasynda osiriledi DerekkozderҚazakstan Respublikasynyn tabigaty 3 tom 2 bolimBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet