Қазақстан театр қайраткерлері одағы

Қазақстан театр қайраткерлері одағы – қоғамдық-шығармашылық ұйым.

Театр қайраткерлерінің одағының негізгі міндеті - кәсіби театрлар мен әуесқой және халық театрлары ұжымдарының жан-жақты өсіп-өркендеуіне шығармашылық әрі материалдық жағынан көмек көрсету болып табылады. Әдетте одақ театртану, театр сыны, актер, режиссер шеберлігі, драматургия, театр ісін ұйымдастыру, жастар театры мен студиялары, т.б. сахналық өнерге қатысты бөлімдерді біріктіреді. Оның театр ұжымына қажетті киім-кешектер, бутафория мен жарнамалар жасап шығаратын өндірістік комбинат болады.

Алғашқы театр қайраткерлерінің одағы орыс актрисасы М.Г. Савинаның бастамасымен “Мұқтаж сахна қайраткерлеріне жәрдемдесу қоғамы” (қазіргі ) деген атпен 1883 жылы Санкт-Петербург қаласында өмірге келді. Бұдан кейін 20-ғасырдың ортасына қарай армян (1940), Әзірбайжан, украин (1944), грузин, латыш, өзбек пен эстон (1945), беларусь (1946), литван (1947), молдаван (1958), қырғыз (1961), тәжік (1971) пен түрікмен (1973) елдерінде театр қоғамы деген атпен құрылды.

Бұрынғы Қазақ театр қоғамының (1962) негізінде 1986 жылы қазіргі Қазақстан театр қайраткерлері одағы ұйымдастырылды. Осы ұйымның бірнеше съездері (1962, 1966, 1971, 1976, 1981, 1986, 2004) өтті. Қазақстандағы театр қайраткерлерінің одағының тұңғыш төрағасы Р.Жаманова (1962 – 80), одан кейін Ә.Мәмбетов (1980 – 2004) және Е.Жуасбек (2004 жылдан) болды. 2009 жылдың қазан айынан бастап одақ төрағасы Қазақстанның халық артисі, мемлекеттік сыйлықтың лауреаты, өнертану кандидаты, профессор Тұңғышбай Қадырұлы Жаманқұлов.

Қазақстан театр қайраткерлерінің одағы пленумдар, конференциялар, шығармашылық кездесулер, спектакльдерді талқылау жиындарын және театр декорациясы көрмелерін, т.б. өткізіп тұрады.

Дереккөздер

1. “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
2. Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8