Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қазақстан күрдтері, (күрд. کوردێن قازاخستانێ) — Қазақстаннан шыққан Күрдтер. 2011 жылғы ең соңғы қазақ санағы бойынша күрдтер 38 325 немесе халықтың 0,2% құрайды, бірақ күрд-қазақ қауымдастығының президенті Мәлікшах Гасанов халық саны 46 мыңға дейін жетеді деп есептейді, өйткені Кеңес Одағы кезінде көптеген күрдтер түрік және әзірбайжан деп жазылған. Қазақстандағы күрд халқының басым бөлігі – Кавказдан және оларды Иосиф Виссарионович Сталин Қазақстанға жер аударған.
| Қазақстандағы күрдтер | |
| Kurd, kurmanc | |
 | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
| Барлығы: Қазақстан азаматтығы бар: 47 948 (0,25%) (2021) Күрдтердің бейресми саны: 60,000-нан астам | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
| негізінен ислам |
Дін және тіл
Қазақстандағы күрдтердің барлығы дерлік сунниттік исламды ұстанады. Олар күрд тілінің Құрманжы диалектісінде бірінші тіл ретінде сөйлейді, ал қазақ тілі және орыс тілдерін қосалқы тіл ретінде сөйлейді.
Тарих
Күрдтер көп тұратын қалаларда бастауыш және орта мектептерде күрд әдебиеті мен күрд тілі оқытылады. Қашқабұлақ ауылында күрд оқушылары 12-сыныпқа дейін күрд тілін оқи алады. Ал 1990 жылдан бастап күрдтердің де өз газеті бар. Күрдтер Кавказдан Орталық Азияға екі рет жер аударылды. Бірінші депортация 1937 жылы болды, онда Сталин күрдтерді Нахчываннан депортациялады, ал екінші депортация 1944 жылы Грузияда болды. Сталин күрдтер мен түріктерді ажыратпады және ол түріктердің басып кіруінен қорықты және көптеген күрдтер кеңес әскерінде қызмет еткеніне қарамастан, күрдтерді сенімсіз деп санады. Олардың көпшілігі жер аудару кезінде қайтыс болды. Ош оқиғасы мен Ферғана алқабындағы қырғыздар мен өзбектер арасындағы тәртіпсіздіктерден кейін көптеген күрдтер қырғыз бен өзбектің ортасында қалып, мал-мүлкінен айырылып, ақыры Қазақстаннан баспана сұрады.
Дереккөздер
- Table 4.1.1 Population by individual ethnic groups. Government of Kazakhstan. stat.kz.
- Kazakhstan: A paradise for ethnic minorities. Kurdish Media.
- Ethnic composition of Kazakhstan 2022 (based on 2009 census).(қолжетпейтін сілтеме)
- Historical Dictionary of Kazakhstan — 2012. — P. 166. — ISBN 9780810879836.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қazakstan kүrdteri kүrd کوردێن قازاخستانێ Қazakstannan shykkan Kүrdter 2011 zhylgy en songy kazak sanagy bojynsha kүrdter 38 325 nemese halyktyn 0 2 kurajdy birak kүrd kazak kauymdastygynyn prezidenti Mәlikshah Gasanov halyk sany 46 mynga dejin zhetedi dep eseptejdi ojtkeni Kenes Odagy kezinde koptegen kүrdter tүrik zhәne әzirbajzhan dep zhazylgan Қazakstandagy kүrd halkynyn basym boligi Kavkazdan zhәne olardy Iosif Vissarionovich Stalin Қazakstanga zher audargan Қazakstandagy kүrdterKurd kurmancBүkil halyktyn sanyBarlygy Қazakstan azamattygy bar 47 948 0 25 2021 Kүrdterdin bejresmi sany 60 000 nan astamEn kop taralgan ajmaktarAlmaty oblysy Zhambyl oblysy Tүrkistan oblysyTilderikүrd kazak orysDininegizinen islamҚazakstandagy kүrdterdin pajyzyDin zhәne tilҚazakstandagy kүrdterdin barlygy derlik sunnittik islamdy ustanady Olar kүrd tilinin Қurmanzhy dialektisinde birinshi til retinde sojlejdi al kazak tili zhәne orys tilderin kosalky til retinde sojlejdi TarihKүrdter kop turatyn kalalarda bastauysh zhәne orta mektepterde kүrd әdebieti men kүrd tili okytylady Қashkabulak auylynda kүrd okushylary 12 synypka dejin kүrd tilin oki alady Al 1990 zhyldan bastap kүrdterdin de oz gazeti bar Kүrdter Kavkazdan Ortalyk Aziyaga eki ret zher audaryldy Birinshi deportaciya 1937 zhyly boldy onda Stalin kүrdterdi Nahchyvannan deportaciyalady al ekinshi deportaciya 1944 zhyly Gruziyada boldy Stalin kүrdter men tүrikterdi azhyratpady zhәne ol tүrikterdin basyp kiruinen korykty zhәne koptegen kүrdter kenes әskerinde kyzmet etkenine karamastan kүrdterdi senimsiz dep sanady Olardyn kopshiligi zher audaru kezinde kajtys boldy Osh okigasy men Fergana alkabyndagy kyrgyzdar men ozbekter arasyndagy tәrtipsizdikterden kejin koptegen kүrdter kyrgyz ben ozbektin ortasynda kalyp mal mүlkinen ajyrylyp akyry Қazakstannan baspana surady DerekkozderTable 4 1 1 Population by individual ethnic groups Government of Kazakhstan stat kz Kazakhstan A paradise for ethnic minorities Kurdish Media Ethnic composition of Kazakhstan 2022 based on 2009 census kolzhetpejtin silteme Historical Dictionary of Kazakhstan 2012 P 166 ISBN 9780810879836