Шығыс Тянь-Шань жоталары – Тянь-Шань тауларының Орта Азиядағы бөлігі. Батыстан шығысқа қарай ұзындығы 1250 км. Солтүстігінде Жоңғар жазығымен, солтүстік-батысында Жетісу Алатауымен, батысында Орта Тянь-Шаньмен, оңтүстігінде , батысында арқылы жоталарымен шектеседі. Шығыс Тянь-Шань жоталары ендік бағытта параллель жатқан екі тау жоталары тобынан тұрады. Солтүстік бөлігіне , (биіктігі 5500 м-ге дейін), , оңтүстігіне (биіктігі 6811 м), (4287 м), Борохотан жоталары кіреді. шығысқа қарай (, 5445 м), , , , тағы басқа солтүстік жоталар (4925 м-ге дейін), биіктігі орташа және (2809 м-ге дейін) оңтүстік тау жоталары жатыр. Шығыс Тянь-Шань жоталары палеозой және кембрийге дейін шөгінді, метаморфтық және атпа жыныстарынан (тақтатас, әктас, мәрмәр, гранит) түзілген. Климаты тым континенттік, орташа температура қаңтарда –10қ – 20қС, шілдеде 20 – 30қС. Жылдық жауын-шашын мөлшері 150 – 350 мм, қазаншұңқырларда 100 мм. Өзендері қысқа, басқа өзен алаптарына қосылмайды. Ірі көлдері – , . Негізінен шөл, шөлейт және дала өңіріне тән өсімдіктер кездеседі; биік таулы өңірлерде қылқан жапырақты орман және альпі шалғыны өседі. Ақ бөкен, қара құйрық, құлан, қызыл қасқыр, марал, таутеке, арқар, қабан, аю, барыс, құстардың көптеген түрлері мекендейді; қаласы районы.
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Сілтемелер
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Shygys Tyan Shan zhotalary Tyan Shan taularynyn Orta Aziyadagy boligi Batystan shygyska karaj uzyndygy 1250 km Soltүstiginde Zhongar zhazygymen soltүstik batysynda Zhetisu Alatauymen batysynda Orta Tyan Shanmen ontүstiginde batysynda arkyly zhotalarymen shektesedi Shygys Tyan Shan zhotalary endik bagytta parallel zhatkan eki tau zhotalary tobynan turady Soltүstik boligine biiktigi 5500 m ge dejin ontүstigine biiktigi 6811 m 4287 m Borohotan zhotalary kiredi shygyska karaj 5445 m tagy baska soltүstik zhotalar 4925 m ge dejin biiktigi ortasha zhәne 2809 m ge dejin ontүstik tau zhotalary zhatyr Shygys Tyan Shan zhotalary paleozoj zhәne kembrijge dejin shogindi metamorftyk zhәne atpa zhynystarynan taktatas әktas mәrmәr granit tүzilgen Klimaty tym kontinenttik ortasha temperatura kantarda 10k 20kS shildede 20 30kS Zhyldyk zhauyn shashyn molsheri 150 350 mm kazanshunkyrlarda 100 mm Өzenderi kyska baska ozen alaptaryna kosylmajdy Iri kolderi Negizinen shol sholejt zhәne dala onirine tәn osimdikter kezdesedi biik tauly onirlerde kylkan zhapyrakty orman zhәne alpi shalgyny osedi Ak boken kara kujryk kulan kyzyl kaskyr maral tauteke arkar kaban ayu barys kustardyn koptegen tүrleri mekendejdi kalasy rajony Han Tәnir shyny Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet SiltemelerҚazak enciklopediyasy 9t