Шамғұл Ыбырайымұлы

Шамғұл Ыбырайымұлы (1891, Маңғыстау ауданы Жыңғылды ауылы – 1967) – күйші-домбырашы.

Жыңғылды өңіріндегі өнер дәстүрінен көп өнеге алған. Жас кезінде ауыл молдасынан сауат ашты. 15 жасынан Захар Дубский кәсіпшілігіндегі балықшылар қатарында Маңғыстау өңірі, Астрахан қолтығында кәсіп етеді. Дина Нұрпейісовамен кездесіп, оның «Әсем қоңырын» өз тартуынан үйренеді. Асыра сілтеу кезеңінің жаласымен 3 жыл Архангельск жағында айдауда болған. 1934 жылдан ақын С.Жанғабыловпен, әнші М.Өскенбаевпен бірге мәдени-үгіт бригадасы құрамында халыққа өнерімен қызмет етті. 1936 ж. қазақ әдебиеті мен өнерінің Мәскеу қаласында өткен онкүндігіне қатысады. Жамбыл, С.Мұқанов, И.Байзақов, Қ.Жантілеуов және М.Ержановпен танысады. 1937 – 41 ж. Жыңғылдыда ұжымшар жұмысында, 2-дүниежүз. соғыс жылдары Алматы қаласының маңындағы т. ж. құрылысында қызмет атқарды. Шамғұл Абыл, Құлшар, Аралбай, Өскенбай, Есбай, Әлмұрат, Қартбай мен Бекен арқылы біздің заманымызға жеткен күйшілік мұраны аса шебер орындаушы болған. Кейінгі ізбасарлары: жыршы Әлқуат пен Жанжігіт, күйшілер Өтежан, Самалай, Қалшабек, Алым, Орын, Сержан, т.б. мол мұра қалдырды. Шамғұлдың өзі шығарған өмір мен заман жайындағы үш-төрт күйі бар.

Дереккөздер

1. Маңғыстау энциклопедиясы, Алматы, 1997;