Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Сэр Чарльз Спэнсер (Чарли) Чаплин (ағылш. Sir Charles Spencer «Charlie» Chaplin; 16 сәуір 1889, Лондон қ. — 25 желтоқсан 1977, Швейцария, Корсье-сюр-Веве) — Англияның әйгілі киноактері, кинорежиссері, сценарийшісі, композиторы әрі продюсері. Ол алғашында киноактер және соғысқа қарсы азамат ретінде өз шығармашылығын бастаған және біртіндеп әлемге танылып, әйгілі , үшеуі "әлемнің ең таңдаулы үш комигі" деп аталған.
| Чарли Чаплин | |
| Charlie Chaplin | |
 «Кішкентей қаңғыбас» образындағы Чаплин | |
| Жалпы мағлұмат | |
|---|---|
| Туған кездегі есімі | Чарльз Спенсер Чаплин |
| Туған күні | |
| Туған жері | |
| Қайтыс болған күні | 25 желтоқсан 1977 (88 жас) |
| Қайтыс болған жері | |
| Азаматтығы | |
| Мамандығы | актёр, кинорежиссёр, сценарист, кинопродюсер, кинокомпозитор |
| Белсенді жылдары | |
| Марапаттары | |
| IMDb | |
Чарльз Чаплин сыртқы келбеті қаңғыбасқа, ішкі жан дүниесі мырзалық сипатқа ие Чарли образын жасады. Ол үстінде тар костюмі мен кең шалбары бар, аяғына дәу етік, басына дөңгелек қалпақ киген, қолына бамбук таяқ ұстаған, кішкентай мұрты бар, кейде аңғалдау, кейде ақылды, кейде тым күлкілі, кейде бейшара, көбінесе өте кедей болып көрінетін, бірақ бәрібір айырықша адал ниетті, нәзік жүректі азамат екені ақыры айқындалатын сегіз қырлы, бір сырлы кейіпкер болатын. Кейін көптеген әйгілі өнер иелері осы образды еліктеп, оның актерлік шеберлігінен үлгі алған болатын.
Чарльз Чаплин дыбыссыз кино заманында қимыл мен мимика арқылы ішкі жан дүниені көрсетудің шебері болды. Ол өзі сценарий жазып, өзі ойнап, өзі жетекші композиторлық жасап, өзі продюсер бола білді. Англияның үлкен сахналарында өнер көрсетуден бастап, 88 жасында қайтыс болғанға дейін ол 70 жыл бойы шығармашылық еңбектенуді үздіксіз жалғастырған екен. Чаплин Диккенстік Лондонда жастық өмірін бастады, голливуд актері ретінде кино өнеркәсіпі заманының танымал майталманына айналды, тірі кезінде-ақ әлемдегі бірегей мәдениет символдарының бірі болды.
Өмірбаяны
Ол Лондондағы мюзик-холл әртістерінің отбасында дүниеге келген. Бірақ әкесінің тамағы ауырып, дауысын ерте жоғалтып алады. Соның күйігінен ішіп кетеді де, көп ұзамай қайтыс болады. Күйеуі қайтқан соң анасы қатты ауырып қалады. Ол есінен адасып, ақырында жұмысынан шығып қалады. Чарльз үлкен ағасы Сидни екеуі науқас шешелерімен жұмыстың берген үйінде тұрып жатады. Содан соң балаларды жетімдер және кедейлердің баласы оқитын мектепке орналастырады. Олар бала күннен өз күнін өзі көріп үйренді. Сондықтан қайыршының қатал өмірі Чарльз үшін таңсық емес еді. Алғаш рет сахнаға бес жасында шықты. Ол мюзик-холдағы анасының рөлін алмастырған еді. Анасы ауырған сайын дауысын жоғалтып алады екен. Чарльз анасының бүкіл репертуарын жатқа білген. Сахнаның сыртында өмір сүрген кезі көп. Мектепке де сирек барған. Шаласауатты болған. Ара-тұра газет сатқан кездері бар. Дәрігерге көмекші болып істеген. Баспаханада да жұмысшы болған көрінеді. Бірақ, еш жерде көп бөгелмеген екен.
Он төрт жасында Чарльздің ұлы арманы орындалып, театрда «Шерлок Холмс» қойылымындағы шабарманның рөлін сомдау бақытына ие болады. Өзі кітап оқи алмағандықтан ағасы оқып беріп отырып, рөлін сөйтіп қана тұтас жаттап алады. Сосын ол варьетеде бақ сынайды. Скрипкада ойнауды үйренеді. Көп оқитын болды. Бұрын оқымай келгенін еселеп толықтырды.
1908 жылы Чарльздің басына бақ қонады. Карно театрының актеры атанады. Ол театр мюзик-холдар үшін пантомима мен қысқа скетчтер дайындайтын. Аз ғана уақыт ішінде ең беделді әртіске айналды. 1910 жылы труппамен АҚШ-қа гастрөлге барады. Бір қойылым кезінде оны кинопродюсер Мак Сеннет байқайды. Чарлидың ойнағаны ұнапты. 1912 жылы әртісті «Кистоун Филм» студиясына шақырады. Студияға келе сала Чарльз қолда бар киімнен қайыршының бейнесін жасап алады. Басында қалпақ, қолында визиткасы, екінші қолында аса таяғы, тұмсығы сүйір аяқ киіммен мэтрдың алдынан шығады. Бұл бейне мэтрге қатты ұнайды. Бірақ Чарли тым жас болған соң оған жасанды мұрт жабыстырып қояды. Пәкене бойлы қайыршы бірден көпшілікке ұнай кетеді. Бұл жетістік қанат бітіреді. Қомақты қаржы түсіреді. Сәл уақыттан соң Чаплинге өзі ғана түсетін қысқа метражды фильмдер жасауға рұқсат етеді.
Қайыршы Чарли аса «табысты» бейне болып шықты. 1914 жылы Чаплин аптасына 150 доллар жалақы алатын. Содан кейін 1500 алатын болды. 1914 жылдан бастап өзін режиссерлік қырынан көрсете бастап, түсіп жүрген фильмдерінің сценарийін өзі жазған. 1917 жылы «Фёст Нэйшнл Пикчерс» студиясы Чаплинмен 1 миллион долларға келісім шартқа отырды. Сөйтіп, 28 жасында Чарли Чаплин Америкадағы мылқау киноның ең бай әртісіне айналып шыға келді.
Ол көптеген сыйлықтардың иегері.
Тек 1919 жылы Чаплин өзінің жеке студиясын ашты, яғни, Чаплин Мэри Пикфорд, Дуглас Фэрбенкс және Дэвид Гриффитпен бірге United Artists киностудия-сын құрды. Қысқа метражды фильмдерін өзі түсіреді. Зиялы-қайыршының бейнесін сомдау арқылы танылды. Оның кейіпкері ұялшақ, қолының сұғы бар, бірақ өзі әділетсіздікке қарсы бейне еді. 1921 жылы «Бөбек» атты өзінің ең танымал толық метражды фильмін түсірді. Қаңғыбас пен тастанды бала туралы. Фильмнің өн бойындағы комедиялық тұстары лирикалық, драмалық сюжеттермен толықтырылған. Әлеуметті сынаған фильм киноәлемдегі Чаплиннің алғашқы баспалдағы саналды. Бәлкім, бүкіл мылқау кинематограф үшін де солай.
Чарльз Чаплин мылқау кино дәуірінде кереметтей танымал болды. 1927 жылы дыбысы бар кино шыққаннан кейін де Чаплин өзінің мылқау киносына адал болып қала берді.
Чаплинге атақты, марапатты мылқау кино әкелді. Сондықтан дыбысты кино түсіреле бастаған кезде ол не істерін білмеді. Өзінің мылқау киносын музыкамен әрлеп түсіре берді. 1931 жылы «Үлкен қаланың оттары» атты киносы шықты. Қаңғыбас пен гүл сатушы қыздың махаббаты туралы әдемі хикая. Фильмнің дүбірі жер жарды. 1936 жылы «Жаңа уақыт» деген фильм шықты. Жаппай салынған өндіріске арналған кино болды.
1940 жылы ғана дыбысы бар «Ұлы диктатор» атты фильм түсірді. Пародия, памфлет ретінде берілген фильм. Еврей-шаштараз бен Аденоид Хинкельдің қақтығысы негізінде өрбіген. Германия елшілігі Вашингтоннан оның көрсетілуіне тыйым салынуын талап етті.
1952 жылы Чаплин Лондондағы премьераға келеді. Оның «Шырағданның жарығы» деген киносы көрсетіледі. Қайтып АҚШ оны елге кіргізбеді. Ол Швейцарияға қоныстанады. Софи Лорен мен Марлон Брандо түскен «Гонконгтен келген графиня» атты фильмі түрлі түсті болып шықты. Бұл фильм Чаплиннің соңғы туындысы еді. Өзі ойнамады.
Чаплиннің шығармашылығы бүкіл жер жүзі өнерінің дамуына серпінді үлес қосты. Дүние жүзінде оған еліктеп әртіс болған адамдар көп. Солардың бірі және бірегейі үнділік Радж Капур еді.
Сексеннен астам рөл ойнапты. Бүкіл әлем оны комедия әртісі деп білді. Бірақ ол сценарий де жазған, режиссер, продюссер, тіпті өз фильмдерінің композиторы да болған.
Чаплин көптеген халықаралық марапаттарды иеленді. Бірақ оның басты жеңісі – халықтың ілтипаты.
Шығармашылық жолы
1897 жылдан мюзик-холл сахнасында, ал 1907–1942 жылы Ф. Карго жетекшілік еткен пантомима театрында ойнап, актерлік өнер шеберлігін жетілдірді. Әсіресе, ол мұнда мюзик-холлдың талабына орай пластика мен пантомима өнерін үздік меңгерді. Кинодағы актерлік және режисерлік өнер жолын 1914 жылы АҚШ-та бастады. Қойған фильмдерінің сценарийлерін де өзі жазды.
Бірқатар фильмдерінде (“Қаңғыбас”, “Банк”, 1915; “Тыныш көше”, “Иммигрант”, “Ит өмір”, “Иыққа!”, 1917–1918) лирикалық және комедиялық бояуды шебер шендестіре отырып, “кішкене адамның” есте қалар жиынтық бейнесін жасады. Пантомима мен комедия өнерін жан-жақты дамыта отырып, өз орнымен пайдалану арқылы “Нәресте” (1920) мен “Алтынның әлегі” (1925) фильмінде ақша билеген ортадағы қорғансыз жандардың азапты ауыр өмір-тұрмысын бейнеледі. Ол көп қиындықтардан кейін 1922 жылы “Чарлз Чаплин фильм корпорейшен” деген атпен кинофирма ұйымдастырды. “Париж қызы” фильмін (1921) қоюмен өзінің кинода психологиялық драма жасаудың шебері екенін байқатты. Әсіресе, “Пилигрим” (1922) және “Цирк” (1928) фильмінде әділетсіздік жайлаған астамшыл, қатыгез қоғамға тән өтірік пен өсекті, кертартпалық пен мешеулікті, екіжүзділік пен сатқындықты өткір сынға алды.
1931 жылы қойған “Үлкен қаланың оттары” фильмімен режиссер шығармашылығының жаңа кезеңі басталды. Осы жылдары Чарли “кішкене адамның” психологиялық мінез-күйін тереңдетіп, барынша әлеуметтік мәселелерге ден қойды.
“Жаңа кезең” (1935) фильмінде жұмысшылар еңбегін қанаушылықтың антигуманистік табиғатын ашып көрсетті. “Ұлы диктатор” (1941) фильмінде фашияттік диктатура сатиралық тұрғыда бейнеленді. Бұл фильм Чаплиннің идеялық жағынан өсу эволюциясын айқындай түсті. 2-дүниежүзілік соғыстан кейін пессимистік сарында “Месье Верду” (1947) фильмін жасады. 1952 жылы АҚШ-та қойылған соңғы фильмі “Рампа оттары” кинокартинасында адамның асқақ сезімдерін паш етті. Реакциялық топтардың қудалауына ұшыраған Чаплин отбасымен Веве қаласынана (Швейцария) қоныс аударды.
Англияда “Король Нью-Йоркте” (1957) және “Гонконгтен келген граф әйелі” (1967) атты сатиралық-романтикалық кинокартиналарын қойып, суреткерлік дарын табиғатының жаңа бір қырын танытты. Оның шығарм. АҚШ-тың реалистік кино өнерінің қалыптасуына игі ықпал жасаумен қатар, дүниежүз. кинокомедияның дамуына да мол үлес қосты. 1954 жылы Халықар. Бейбітшілік сыйлығын алды.
Фильмографиясы
Толықметражды фильмдер
| Жыл | Атауы | Ағылшынша атауы | Өзге аттары | Қызметі |
| 1914 | «Бүлінген Романтика» | Tillie's Punctured Romance | For the Love of Tillie / Marie's Millions / Tillie's Big Romance / Tillie's Nightmare | актер |
| 1917 | «Тыныш көше» | Easy Street | актер | |
| 1918 | «Иттің өмірі» | A Dog's Life | актер | |
| 1921 | «Бала» | The Kid | продюсер, режиссер, сценарист, актер, монтажер | |
| 1923 | «Париждік әйел» | A Woman of Paris | продюсер, режиссер, сценарист, актер, монтажер | |
| 1925 | Алтын қазу | The Gold Rush | продюсер, режиссер, сценарист, актер, монтажер | |
| 1926 | Теңіз әйелі | A Woman of the Sea | продюсер | |
| 1928 | Циркте | The Circus | продюсер, режиссер, сценарист, актер, монтажер | |
| 1928 | Жұртқа көрсету | Show People | ||
| 1931 | Қала жарығы | City Lights | City Lights: A Comedy Romance in Pantomime | продюсер, режиссер, сценарист, актер, монтажер, композитор |
| 1936 | Жаңа уақыт | Modern Times | The Masses | продюсер, режиссер, сценарист, актер, композитор |
| 1940 | Ұлы Диктатор | The Great Dictator | The Dictator | продюсер, режиссер, сценарист, актер, композитор |
| 1947 | Месье Верду | Monsieur Verdoux | A Comedy of Murders / The Ladykiller | продюсер, режиссер, сценарист, актер, композитор |
| 1947 | Өзегі жарқын | Limelight | продюсер, режиссер, сценарист, актер, композитор | |
| 1957 | Нью-Йорктегі патша | A King in New York | продюсер, режиссер, сценарист, актер, композитор | |
| 1967 | Гонконгтен келген Графиня | A Countess From Hong Kong | продюсер, режиссер, сценарист, актер (камео), композитор |
Қысқа метражды фильмдер
«Keystone» студиясының фильмдері
| Жыл | Атауы | Ағылшынша атауы | Басқа аттары |
| 1914 | Making a Living | A Busted Johnny / Troubles / Doing His Best / Take My Picture | |
| 1914 | Kid Auto Races at Venice | The Children’s Automobile Race / Kid’s Auto Race / The Pest | |
| 1914 | Mabel’s Strange Predicament | Hotel Mixup / Pajamas | |
| 1914 | Between Showers | Charlie and the Umbrella / The Flirts / Between Shaves / In Wrong Thunder and Lightning / A Rainy Day | |
| 1914 | A Film Johnnie | Charlie at the Studio / Charlie the Actor / Film Johnny / Million Dollar Job / Movie Nut | |
| 1914 | Tango Tangles | Charlie’s Recreation / Music Hall | |
| 1914 | His Favorite Pastime | The Bonehead / Charlie Is Thirsty / Charlie’s Reckless Fling / The Reckless Fling | |
| 1914 | Cruel, Cruel Love | Lord Helpus | |
| 1914 | The Star Boarder | The Fatal Lantern / The Hash-House Hero / In Love with His Landlady / The Landlady’s Pet | |
| 1914 | Mabel at the Wheel | His Daredevil Queen / A Hot Finish | |
| 1914 | Twenty Minutes of Love | Cops and Watches / He Loves Her So / Love-Friend | |
| 1914 | Caught in а Cabaret | Charlie the Waiter / Faking with Society / Jazz Waiter / Prime Minister Charlie / The Waiter | |
| 1914 | Caught in the Rain | At It Again / In the Park / Who Got Stung? | |
| 1914 | Қарбалас күн | A Busy Day | Busy as Can Be / Lady Charlie / Militant Suffragette |
| 1914 | The Fatal Mallet | Hit Him Again / The Pile Driver / The Rival Suitors | |
| 1914 | Her Friend the Bandit | Mabel’s Flirtation / A Thief Catcher | |
| 1914 | Нокаут | The Knockout | Counted Out / The Pugilist |
| 1914 | Mabel’s Busy Day | Charlie and the Sausages / Hot Dog Charlie / Hot Dogs / Love and Lunch | |
| 1914 | Mabel’s Married Life | The Squarehead / When You’re Married | |
| 1914 | Laughing Gas | Busy Little Dentist / The Dentist / Down and Out / Laffing Gas / Tuning His Ivories | |
| 1914 | The Property Man | Charlie on the Boards / Getting His Goat / Props / The Rustabout / Vamping Venus | |
| 1914 | The Face on the Bar Room Floor | The Ham Actor / The Ham Artist | |
| 1914 | Recreation | Spring Fever | |
| 1914 | The Masquerader | The Female Impersonator / The Female / The Perfumed Lady / The Picnic / Putting One Over | |
| 1914 | His New Profession | The Good for Nothing / Helping Himself | |
| 1914 | The Rounders | Going Down / The Love Thief / Oh, What а Night / Revelry / Tip, Tap, Toe / Two of а Kind | |
| 1914 | The New Janitor | The Blundering Boob / The New Porter / The Porter | |
| 1914 | Those Love Pangs | Busted Hearts / Oh, You Girls / The Rival Mashers | |
| 1914 | Dough and Dynamite | The Cook / The Doughnut Designer / The New Cook | |
| 1914 | Gentlemen of Nerve | Charlie at the Races / Some Nerve | |
| 1914 | His Musical Career | Charlie as а Piano Mover / Musical Tramps / The Piano Movers | |
| 1914 | His Trysting Place | Family Home / Family House / The Henpecked Spouse / His Trysting Places / The Ladies Man / Very Much Married | |
| 1914 | Getting Acquainted | Exchange Is No Robbery / A Fair Exchange / Hello Everybody | |
| 1914 | His Prehistoric Past | The Caveman / A Dream / The Hula-Hula Dance / King Charlie |
«Essenay» студиясының фильмдері
| Жыл | Атауы | Ағылшынша атауы | Басқа аттары |
| 1915 | His New Job | Charlie’s New Job | |
| 1915 | A Night Out | Champagne Charlie / Charlie’s Drunken Daze / Charlie’s Night Out / His Night Out | |
| 1915 | Чемпион | The Champion | Battling Charlie / Champion Charlie / Charlie the Champion |
| 1915 | Бақшада | In the Park | Charlie in the Park / Charlie on the Spree |
| 1915 | A Jitney Elopement | Charlie’s Elopement / Married in Haste | |
| 1915 | Қаңғыбас | The Tramp | Charlie on the Farm / Charlie the Hobo / Charlie the Tramp |
| 1915 | By the Sea | Charlie by the Sea / Charlie’s Day Out | |
| 1915 | Жұмыс | Work | Charlie at Work / Charlie the Decorator / Only а Working Man / The Paperhanger / The Plumber |
| 1915 | Әйел | A Woman | Charlie the Perfect Lady / The Perfect Lady |
| 1915 | Банк | The Bank | Charlie Detective / Charlie at the Bank / Charlie in the Bank |
| 1915 | Shanghaied | Charlie Shanghaied / Charlie on the Ocean / Charlie the Sailor | |
| 1915 | A Night in the Show | Charlie at the Show / A Night at the Show | |
| 1915 | Charlie Chaplin’s Burlesque on Carmen | Burlesque on Carmen | |
| 1916 | Сақшы | Police | Charlie in the Police / Charlie the Burglar / Housebreaker |
| 1916 | The Essanay-Chaplin Revue | The Chaplin Revue of 1916 | |
| 1918 | Triple Trouble | Charlie’s Triple Trouble |
«Mutual» студиясының фильмдері
| Жыл | Атауы | Ағылшынша атауы | Басқа аттары |
| 1916 | Шарлаушы | The Floorwalker | Shop / The Store |
| 1916 | Өрт сөндіруші | The Fireman | The Fiery Circle / A Gallant Fireman |
| 1916 | Сергелдең | The Vagabond | Gipsy Life |
| 1916 | Бір тәңертең | One A.M. | Solo |
| 1916 | Граф | The Count | Almost а Gentleman |
| 1916 | Ломбард | The Pawnshop | At the Sign of the Dollar / High and Low Finance |
| 1916 | Экран артында | Behind the Screen | The Pride of Hollywood |
| 1916 | Сырғанақ | The Rink | Rolling Around / Waiter |
| 1917 | Тыныш көше | Easy Street | |
| 1917 | Ем | The Cure | The Water Cure |
| 1917 | Иммигрант | The Immigrant | Broke / Hello U.S.A. / A Modern Columbus / The New World |
| 1917 | Тәуекелші | The Adventurer |
Эпизоттық рөлдері
| Жыл | Атауы | Ағылшынша атауы | Рөл |
| 1915 | Қайта туылу | His Regeneration | |
| 1921 | Бұрағыш | The Nut | |
| 1923 | Рухын сату | Souls For Sale | |
| 1923 | Голливуд | Hollywood |
Дереккөздер
Әдебиеттер
- Стефен Вейсман. Чарли Чаплин: История великого комика немого кино — Мәскеу: ЭКСМО, 2010. — ISBN 978-5-699-40883-2.
- Лита Грей Чаплин. Моя жизнь с Чаплином: Интимные воспоминания — Мәскеу: «Альпина Нон-фикшн», 2009. — ISBN 978-5-9167-1037-3.
- Чаплин Ч. С. Моя биография. Ағылш. аудару З. Гинзбург. — М.: «Вагриус», 2000. — 520 с. ISBN 5-264-00127-8.
- Кукаркин А. В. Чарли Чаплин. 2-е изд., дораб. и доп. — М.: «Искусство», 1988. — 287 с.
- Садуль Ж. Чарли Чаплин. Пер. с франц. — М.: «Искусство», 1981. — 209 с.
Сыртқы сілтемелер
| Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: Charlie Chaplin |
- Чарли Чаплин (орыс.)
- Чарли Чаплин туралы Мұрағатталған 1 қазанның 2008 жылы. (орыс.)
- Чарли Чаплин Мұрағатталған 22 сәуірдің 2012 жылы. (ағыл.)
- Өмірбаяны мен түскен фильмдері Мұрағатталған 31 қазанның 2005 жылы. (орыс.)
- Чарлз Чаплин (ағыл.) Internet Movie Database сайтында
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ser Charlz Spenser Charli Chaplin agylsh Sir Charles Spencer Charlie Chaplin 16 sәuir 1889 London k 25 zheltoksan 1977 Shvejcariya Korse syur Veve Angliyanyn әjgili kinoakteri kinorezhisseri scenarijshisi kompozitory әri prodyuseri Ol algashynda kinoakter zhәne sogyska karsy azamat retinde oz shygarmashylygyn bastagan zhәne birtindep әlemge tanylyp әjgili үsheui әlemnin en tandauly үsh komigi dep atalgan Charli ChaplinCharlie Chaplin Kishkentej kangybas obrazyndagy ChaplinZhalpy maglumatTugan kezdegi esimiCharlz Spenser ChaplinTugan kүni16 sәuir 1889 1889 04 16 Tugan zheriLondon ҰlybritaniyaҚajtys bolgan kүni25 zheltoksan 1977 1977 12 25 88 zhas Қajtys bolgan zheri ShvejcariyaAzamattygy ҰlybritaniyaMamandygyaktyor kinorezhissyor scenarist kinoprodyuser kinokompozitorBelsendi zhyldary1914 1967MarapattaryBritan imperiyasynyn ordeni Oskar 1929 1972 1973 IMDbID 0000122 Charlz Chaplin syrtky kelbeti kangybaska ishki zhan dүniesi myrzalyk sipatka ie Charli obrazyn zhasady Ol үstinde tar kostyumi men ken shalbary bar ayagyna dәu etik basyna dongelek kalpak kigen kolyna bambuk tayak ustagan kishkentaj murty bar kejde angaldau kejde akyldy kejde tym kүlkili kejde bejshara kobinese ote kedej bolyp korinetin birak bәribir ajyryksha adal nietti nәzik zhүrekti azamat ekeni akyry ajkyndalatyn segiz kyrly bir syrly kejipker bolatyn Kejin koptegen әjgili oner ieleri osy obrazdy eliktep onyn akterlik sheberliginen үlgi algan bolatyn Charlz Chaplin dybyssyz kino zamanynda kimyl men mimika arkyly ishki zhan dүnieni korsetudin sheberi boldy Ol ozi scenarij zhazyp ozi ojnap ozi zhetekshi kompozitorlyk zhasap ozi prodyuser bola bildi Angliyanyn үlken sahnalarynda oner korsetuden bastap 88 zhasynda kajtys bolganga dejin ol 70 zhyl bojy shygarmashylyk enbektenudi үzdiksiz zhalgastyrgan eken Chaplin Dikkenstik Londonda zhastyk omirin bastady gollivud akteri retinde kino onerkәsipi zamanynyn tanymal majtalmanyna ajnaldy tiri kezinde ak әlemdegi biregej mәdeniet simvoldarynyn biri boldy ӨmirbayanyOl Londondagy myuzik holl әrtisterinin otbasynda dүniege kelgen Birak әkesinin tamagy auyryp dauysyn erte zhogaltyp alady Sonyn kүjiginen iship ketedi de kop uzamaj kajtys bolady Kүjeui kajtkan son anasy katty auyryp kalady Ol esinen adasyp akyrynda zhumysynan shygyp kalady Charlz үlken agasy Sidni ekeui naukas sheshelerimen zhumystyn bergen үjinde turyp zhatady Sodan son balalardy zhetimder zhәne kedejlerdin balasy okityn mektepke ornalastyrady Olar bala kүnnen oz kүnin ozi korip үjrendi Sondyktan kajyrshynyn katal omiri Charlz үshin tansyk emes edi Algash ret sahnaga bes zhasynda shykty Ol myuzik holdagy anasynyn rolin almastyrgan edi Anasy auyrgan sajyn dauysyn zhogaltyp alady eken Charlz anasynyn bүkil repertuaryn zhatka bilgen Sahnanyn syrtynda omir sүrgen kezi kop Mektepke de sirek bargan Shalasauatty bolgan Ara tura gazet satkan kezderi bar Dәrigerge komekshi bolyp istegen Baspahanada da zhumysshy bolgan korinedi Birak esh zherde kop bogelmegen eken On tort zhasynda Charlzdin uly armany oryndalyp teatrda Sherlok Holms kojylymyndagy shabarmannyn rolin somdau bakytyna ie bolady Өzi kitap oki almagandyktan agasy okyp berip otyryp rolin sojtip kana tutas zhattap alady Sosyn ol varetede bak synajdy Skripkada ojnaudy үjrenedi Kop okityn boldy Buryn okymaj kelgenin eselep tolyktyrdy 1908 zhyly Charlzdin basyna bak konady Karno teatrynyn aktery atanady Ol teatr myuzik holdar үshin pantomima men kyska sketchter dajyndajtyn Az gana uakyt ishinde en bedeldi әrtiske ajnaldy 1910 zhyly truppamen AҚSh ka gastrolge barady Bir kojylym kezinde ony kinoprodyuser Mak Sennet bajkajdy Charlidyn ojnagany unapty 1912 zhyly әrtisti Kistoun Film studiyasyna shakyrady Studiyaga kele sala Charlz kolda bar kiimnen kajyrshynyn bejnesin zhasap alady Basynda kalpak kolynda vizitkasy ekinshi kolynda asa tayagy tumsygy sүjir ayak kiimmen metrdyn aldynan shygady Bul bejne metrge katty unajdy Birak Charli tym zhas bolgan son ogan zhasandy murt zhabystyryp koyady Pәkene bojly kajyrshy birden kopshilikke unaj ketedi Bul zhetistik kanat bitiredi Қomakty karzhy tүsiredi Sәl uakyttan son Chaplinge ozi gana tүsetin kyska metrazhdy filmder zhasauga ruksat etedi Қajyrshy Charli asa tabysty bejne bolyp shykty 1914 zhyly Chaplin aptasyna 150 dollar zhalaky alatyn Sodan kejin 1500 alatyn boldy 1914 zhyldan bastap ozin rezhisserlik kyrynan korsete bastap tүsip zhүrgen filmderinin scenarijin ozi zhazgan 1917 zhyly Fyost Nejshnl Pikchers studiyasy Chaplinmen 1 million dollarga kelisim shartka otyrdy Sojtip 28 zhasynda Charli Chaplin Amerikadagy mylkau kinonyn en baj әrtisine ajnalyp shyga keldi Ol koptegen syjlyktardyn iegeri Tek 1919 zhyly Chaplin ozinin zheke studiyasyn ashty yagni Chaplin Meri Pikford Duglas Ferbenks zhәne Devid Griffitpen birge United Artists kinostudiya syn kurdy Қyska metrazhdy filmderin ozi tүsiredi Ziyaly kajyrshynyn bejnesin somdau arkyly tanyldy Onyn kejipkeri uyalshak kolynyn sugy bar birak ozi әdiletsizdikke karsy bejne edi 1921 zhyly Bobek atty ozinin en tanymal tolyk metrazhdy filmin tүsirdi Қangybas pen tastandy bala turaly Filmnin on bojyndagy komediyalyk tustary lirikalyk dramalyk syuzhettermen tolyktyrylgan Әleumetti synagan film kinoәlemdegi Chaplinnin algashky baspaldagy sanaldy Bәlkim bүkil mylkau kinematograf үshin de solaj Charlz Chaplin mylkau kino dәuirinde keremettej tanymal boldy 1927 zhyly dybysy bar kino shykkannan kejin de Chaplin ozinin mylkau kinosyna adal bolyp kala berdi Chaplinge atakty marapatty mylkau kino әkeldi Sondyktan dybysty kino tүsirele bastagan kezde ol ne isterin bilmedi Өzinin mylkau kinosyn muzykamen әrlep tүsire berdi 1931 zhyly Үlken kalanyn ottary atty kinosy shykty Қangybas pen gүl satushy kyzdyn mahabbaty turaly әdemi hikaya Filmnin dүbiri zher zhardy 1936 zhyly Zhana uakyt degen film shykty Zhappaj salyngan ondiriske arnalgan kino boldy 1940 zhyly gana dybysy bar Ұly diktator atty film tүsirdi Parodiya pamflet retinde berilgen film Evrej shashtaraz ben Adenoid Hinkeldin kaktygysy negizinde orbigen Germaniya elshiligi Vashingtonnan onyn korsetiluine tyjym salynuyn talap etti 1952 zhyly Chaplin Londondagy premeraga keledi Onyn Shyragdannyn zharygy degen kinosy korsetiledi Қajtyp AҚSh ony elge kirgizbedi Ol Shvejcariyaga konystanady Sofi Loren men Marlon Brando tүsken Gonkongten kelgen grafinya atty filmi tүrli tүsti bolyp shykty Bul film Chaplinnin songy tuyndysy edi Өzi ojnamady Chaplinnin shygarmashylygy bүkil zher zhүzi onerinin damuyna serpindi үles kosty Dүnie zhүzinde ogan eliktep әrtis bolgan adamdar kop Solardyn biri zhәne biregeji үndilik Radzh Kapur edi Seksennen astam rol ojnapty Bүkil әlem ony komediya әrtisi dep bildi Birak ol scenarij de zhazgan rezhisser prodyusser tipti oz filmderinin kompozitory da bolgan Chaplin koptegen halykaralyk marapattardy ielendi Birak onyn basty zhenisi halyktyn iltipaty Shygarmashylyk zholyCh Chaplin 1897 zhyldan myuzik holl sahnasynda al 1907 1942 zhyly F Kargo zhetekshilik etken pantomima teatrynda ojnap akterlik oner sheberligin zhetildirdi Әsirese ol munda myuzik holldyn talabyna oraj plastika men pantomima onerin үzdik mengerdi Kinodagy akterlik zhәne rezhiserlik oner zholyn 1914 zhyly AҚSh ta bastady Қojgan filmderinin scenarijlerin de ozi zhazdy Birkatar filmderinde Қangybas Bank 1915 Tynysh koshe Immigrant It omir Iykka 1917 1918 lirikalyk zhәne komediyalyk boyaudy sheber shendestire otyryp kishkene adamnyn este kalar zhiyntyk bejnesin zhasady Pantomima men komediya onerin zhan zhakty damyta otyryp oz ornymen pajdalanu arkyly Nәreste 1920 men Altynnyn әlegi 1925 filminde aksha bilegen ortadagy korgansyz zhandardyn azapty auyr omir turmysyn bejneledi Ol kop kiyndyktardan kejin 1922 zhyly Charlz Chaplin film korporejshen degen atpen kinofirma ujymdastyrdy Parizh kyzy filmin 1921 koyumen ozinin kinoda psihologiyalyk drama zhasaudyn sheberi ekenin bajkatty Әsirese Piligrim 1922 zhәne Cirk 1928 filminde әdiletsizdik zhajlagan astamshyl katygez kogamga tәn otirik pen osekti kertartpalyk pen mesheulikti ekizhүzdilik pen satkyndykty otkir synga aldy 1931 zhyly kojgan Үlken kalanyn ottary filmimen rezhisser shygarmashylygynyn zhana kezeni bastaldy Osy zhyldary Charli kishkene adamnyn psihologiyalyk minez kүjin terendetip barynsha әleumettik mәselelerge den kojdy Zhana kezen 1935 filminde zhumysshylar enbegin kanaushylyktyn antigumanistik tabigatyn ashyp korsetti Ұly diktator 1941 filminde fashiyattik diktatura satiralyk turgyda bejnelendi Bul film Chaplinnin ideyalyk zhagynan osu evolyuciyasyn ajkyndaj tүsti 2 dүniezhүzilik sogystan kejin pessimistik sarynda Mese Verdu 1947 filmin zhasady 1952 zhyly AҚSh ta kojylgan songy filmi Rampa ottary kinokartinasynda adamnyn askak sezimderin pash etti Reakciyalyk toptardyn kudalauyna ushyragan Chaplin otbasymen Veve kalasynana Shvejcariya konys audardy Angliyada Korol Nyu Jorkte 1957 zhәne Gonkongten kelgen graf әjeli 1967 atty satiralyk romantikalyk kinokartinalaryn kojyp suretkerlik daryn tabigatynyn zhana bir kyryn tanytty Onyn shygarm AҚSh tyn realistik kino onerinin kalyptasuyna igi ykpal zhasaumen katar dүniezhүz kinokomediyanyn damuyna da mol үles kosty 1954 zhyly Halykar Bejbitshilik syjlygyn aldy FilmografiyasyTolykmetrazhdy filmder Zhyl Atauy Agylshynsha atauy Өzge attary Қyzmeti1914 Bүlingen Romantika Tillie s Punctured Romance For the Love of Tillie Marie s Millions Tillie s Big Romance Tillie s Nightmare akter1917 Tynysh koshe Easy Street akter1918 Ittin omiri A Dog s Life akter1921 Bala The Kid prodyuser rezhisser scenarist akter montazher1923 Parizhdik әjel A Woman of Paris prodyuser rezhisser scenarist akter montazher1925 Altyn kazu The Gold Rush prodyuser rezhisser scenarist akter montazher1926 Teniz әjeli A Woman of the Sea prodyuser1928 Cirkte The Circus prodyuser rezhisser scenarist akter montazher1928 Zhurtka korsetu Show People1931 Қala zharygy City Lights City Lights A Comedy Romance in Pantomime prodyuser rezhisser scenarist akter montazher kompozitor1936 Zhana uakyt Modern Times The Masses prodyuser rezhisser scenarist akter kompozitor1940 Ұly Diktator The Great Dictator The Dictator prodyuser rezhisser scenarist akter kompozitor1947 Mese Verdu Monsieur Verdoux A Comedy of Murders The Ladykiller prodyuser rezhisser scenarist akter kompozitor1947 Өzegi zharkyn Limelight prodyuser rezhisser scenarist akter kompozitor1957 Nyu Jorktegi patsha A King in New York prodyuser rezhisser scenarist akter kompozitor1967 Gonkongten kelgen Grafinya A Countess From Hong Kong prodyuser rezhisser scenarist akter kameo kompozitorҚyska metrazhdy filmder Keystone studiyasynyn filmderi Zhyl Atauy Agylshynsha atauy Baska attary1914 Making a Living A Busted Johnny Troubles Doing His Best Take My Picture1914 Kid Auto Races at Venice The Children s Automobile Race Kid s Auto Race The Pest1914 Mabel s Strange Predicament Hotel Mixup Pajamas1914 Between Showers Charlie and the Umbrella The Flirts Between Shaves In Wrong Thunder and Lightning A Rainy Day1914 A Film Johnnie Charlie at the Studio Charlie the Actor Film Johnny Million Dollar Job Movie Nut1914 Tango Tangles Charlie s Recreation Music Hall1914 His Favorite Pastime The Bonehead Charlie Is Thirsty Charlie s Reckless Fling The Reckless Fling1914 Cruel Cruel Love Lord Helpus1914 The Star Boarder The Fatal Lantern The Hash House Hero In Love with His Landlady The Landlady s Pet1914 Mabel at the Wheel His Daredevil Queen A Hot Finish1914 Twenty Minutes of Love Cops and Watches He Loves Her So Love Friend1914 Caught in a Cabaret Charlie the Waiter Faking with Society Jazz Waiter Prime Minister Charlie The Waiter1914 Caught in the Rain At It Again In the Park Who Got Stung 1914 Қarbalas kүn A Busy Day Busy as Can Be Lady Charlie Militant Suffragette1914 The Fatal Mallet Hit Him Again The Pile Driver The Rival Suitors1914 Her Friend the Bandit Mabel s Flirtation A Thief Catcher1914 Nokaut The Knockout Counted Out The Pugilist1914 Mabel s Busy Day Charlie and the Sausages Hot Dog Charlie Hot Dogs Love and Lunch1914 Mabel s Married Life The Squarehead When You re Married1914 Laughing Gas Busy Little Dentist The Dentist Down and Out Laffing Gas Tuning His Ivories1914 The Property Man Charlie on the Boards Getting His Goat Props The Rustabout Vamping Venus1914 The Face on the Bar Room Floor The Ham Actor The Ham Artist1914 Recreation Spring Fever1914 The Masquerader The Female Impersonator The Female The Perfumed Lady The Picnic Putting One Over1914 His New Profession The Good for Nothing Helping Himself1914 The Rounders Going Down The Love Thief Oh What a Night Revelry Tip Tap Toe Two of a Kind1914 The New Janitor The Blundering Boob The New Porter The Porter1914 Those Love Pangs Busted Hearts Oh You Girls The Rival Mashers1914 Dough and Dynamite The Cook The Doughnut Designer The New Cook1914 Gentlemen of Nerve Charlie at the Races Some Nerve1914 His Musical Career Charlie as a Piano Mover Musical Tramps The Piano Movers1914 His Trysting Place Family Home Family House The Henpecked Spouse His Trysting Places The Ladies Man Very Much Married1914 Getting Acquainted Exchange Is No Robbery A Fair Exchange Hello Everybody1914 His Prehistoric Past The Caveman A Dream The Hula Hula Dance King Charlie Essenay studiyasynyn filmderi Zhyl Atauy Agylshynsha atauy Baska attary1915 His New Job Charlie s New Job1915 A Night Out Champagne Charlie Charlie s Drunken Daze Charlie s Night Out His Night Out1915 Chempion The Champion Battling Charlie Champion Charlie Charlie the Champion1915 Bakshada In the Park Charlie in the Park Charlie on the Spree1915 A Jitney Elopement Charlie s Elopement Married in Haste1915 Қangybas The Tramp Charlie on the Farm Charlie the Hobo Charlie the Tramp1915 By the Sea Charlie by the Sea Charlie s Day Out1915 Zhumys Work Charlie at Work Charlie the Decorator Only a Working Man The Paperhanger The Plumber1915 Әjel A Woman Charlie the Perfect Lady The Perfect Lady1915 Bank The Bank Charlie Detective Charlie at the Bank Charlie in the Bank1915 Shanghaied Charlie Shanghaied Charlie on the Ocean Charlie the Sailor1915 A Night in the Show Charlie at the Show A Night at the Show1915 Charlie Chaplin s Burlesque on Carmen Burlesque on Carmen1916 Sakshy Police Charlie in the Police Charlie the Burglar Housebreaker1916 The Essanay Chaplin Revue The Chaplin Revue of 19161918 Triple Trouble Charlie s Triple Trouble Mutual studiyasynyn filmderi Zhyl Atauy Agylshynsha atauy Baska attary1916 Sharlaushy The Floorwalker Shop The Store1916 Өrt sondirushi The Fireman The Fiery Circle A Gallant Fireman1916 Sergelden The Vagabond Gipsy Life1916 Bir tәnerten One A M Solo1916 Graf The Count Almost a Gentleman1916 Lombard The Pawnshop At the Sign of the Dollar High and Low Finance1916 Ekran artynda Behind the Screen The Pride of Hollywood1916 Syrganak The Rink Rolling Around Waiter1917 Tynysh koshe Easy Street1917 Em The Cure The Water Cure1917 Immigrant The Immigrant Broke Hello U S A A Modern Columbus The New World1917 Tәuekelshi The AdventurerEpizottyk rolderi Zhyl Atauy Agylshynsha atauy Rol1915 Қajta tuylu His Regeneration1921 Buragysh The Nut1923 Ruhyn satu Souls For Sale1923 Gollivud HollywoodDerekkozderӘdebietterStefen Vejsman Charli Chaplin Istoriya velikogo komika nemogo kino Mәskeu EKSMO 2010 ISBN 978 5 699 40883 2 Lita Grej Chaplin Moya zhizn s Chaplinom Intimnye vospominaniya Mәskeu Alpina Non fikshn 2009 ISBN 978 5 9167 1037 3 Chaplin Ch S Moya biografiya Agylsh audaru Z Ginzburg M Vagrius 2000 520 s ISBN 5 264 00127 8 Kukarkin A V Charli Chaplin 2 e izd dorab i dop M Iskusstvo 1988 287 s Sadul Zh Charli Chaplin Per s franc M Iskusstvo 1981 209 s Syrtky siltemelerOrtakkorda bugan katysty media sanaty bar Charlie ChaplinCharli Chaplin orys Charli Chaplin turaly Muragattalgan 1 kazannyn 2008 zhyly orys Charli Chaplin Muragattalgan 22 sәuirdin 2012 zhyly agyl Өmirbayany men tүsken filmderi Muragattalgan 31 kazannyn 2005 zhyly orys Charlz Chaplin agyl Internet Movie Database sajtynda