Хандық — орта ғасырлардағы түркі-моңғол қоғамында болған дәстүрлі мемлекеттік бірлестік. Хандық дала өркениетінің ерекшеліктерімен тығыз байланысты болды және өз заманында прогресшіл рөл атқарды. Оның құрамына енген қауымдардың көшіп-қонатын белгілі жері, шаруашылық бірлестігі болды және олар саяси жағынан бірлесіп, сыртқы жаудан өз шекарасын қорғап тұрды.
Дегенмен, дәстүрлі қазақ қоғамындағы көшпелі шаруашылық, әрбір жүздің өзіне тән экономикалық, шаруашылық ерекшеліктері Қазақстан аумағында орталықтандырылған бір хандықтың өмір сүруіне мүмкіндік бермеді. Қазақ хандығы құрылғаннан кейінгі кезеңде ірі саяси қайраткерлер (Қасым, Хақназар, Есім, Тәуекел, Тәуке, Абылай) хандықты біріктіріп, орталықтанған мемлекет орнатуға тырысты. Алайда мұндай Хандықтар көп ұзамай-ақ ыдырап отырды. 18 ғасырдың өзінде қазақ жерінде бірнеше хандықтар (Кіші жүзде Әбілқайыр, Орта жүзде Әбілмәмбет, Сәмеке, Ұлы жүзде Жолбарыс басқарған) өмір сүрді. Ресей империясының 1822 — 1824 жылы жүргізген әкімшілік реформаларынан кейін көп ұзамай қазақ жерінде Хандық өкімет жойылды.
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Handyk orta gasyrlardagy tүrki mongol kogamynda bolgan dәstүrli memlekettik birlestik Handyk dala orkenietinin erekshelikterimen tygyz bajlanysty boldy zhәne oz zamanynda progresshil rol atkardy Onyn kuramyna engen kauymdardyn koship konatyn belgili zheri sharuashylyk birlestigi boldy zhәne olar sayasi zhagynan birlesip syrtky zhaudan oz shekarasyn korgap turdy Degenmen dәstүrli kazak kogamyndagy koshpeli sharuashylyk әrbir zhүzdin ozine tәn ekonomikalyk sharuashylyk erekshelikteri Қazakstan aumagynda ortalyktandyrylgan bir handyktyn omir sүruine mүmkindik bermedi Қazak handygy kurylgannan kejingi kezende iri sayasi kajratkerler Қasym Haknazar Esim Tәuekel Tәuke Abylaj handykty biriktirip ortalyktangan memleket ornatuga tyrysty Alajda mundaj Handyktar kop uzamaj ak ydyrap otyrdy 18 gasyrdyn ozinde kazak zherinde birneshe handyktar Kishi zhүzde Әbilkajyr Orta zhүzde Әbilmәmbet Sәmeke Ұly zhүzde Zholbarys baskargan omir sүrdi Resej imperiyasynyn 1822 1824 zhyly zhүrgizgen әkimshilik reformalarynan kejin kop uzamaj kazak zherinde Handyk okimet zhojyldy Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet