Футболдан 1966 жылғы әлем чемпионатының финалында Англия мен Германия құрамалары кездесіп, ағылшындар 4:2 есебімен жеңіске жетті. Ойын 30 шілдеде Лондондағы "Уэмбли" стадионында өтті. Негізгі уақыт 2:2 есебімен тең аяқталды.
Футболдан 1966 жылғы әлем біріншілігінің финалы | |||||||
![]() | |||||||
Турнир | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Негізгі уақыт 2:2 есебімен тең аяқталды | |||||||
Дата | |||||||
Стадион | |||||||
Көрермендер | 98000 | ||||||
Матчқа дейін
Англия құрамасы бірінші рет финалға шықты. Немістер 1954 жылы финалға жетіп, Венгрияны 3:2 есебімен ұтқан болатын.
Финалға дейін ағылшындар Уругвай, Франция, Мексика, Аргентина, Португалия құрамаларымен кездессе, Германия тиісінше, Аргентина, Испания, Швейцария, Уругвай, КСРО құрамаларымен ойнаған-ды. Екеуі де финалға дейін ешкімнен жеңілген жоқ.
Финалдық матчқа Ұлыбритания ханшасы Елизавета құрметті қонақ ретінде келіп, ойынды бастан-аяқ тамашалады.
Матч
Матчтың негізгі уақыты тең дәрежеде өтті. Әуелі 12-минутта неміс Хельмут Халлер есеп ашты. Қорғаушылардың бірі допты қайтарам деп дәл Халлердің аяғына салып берді — 0:1. Немістер ұзақ қуана алмады, 19-минутта Бобби Мурдың асырған айып добын Джеффри Херст қақпаға баспен дәл бағыттады — 1:1.
Екінші таймның 33-минутында Мартин Питерс қақпа алдындағы қарбаласта жеті метр жерден гол соғып, ағылшындарды алға шығарды.
Ағылшындар осы есепті ұстап тұра алмады. Соңғы минутта немістер айып добын орындауға мүмкіндік алды. Доп бірнеше рикошеттен соң Вебердің алдына келіп түсті. Вебер үш метр жерден қақпаны дәл көздеді — 2:2.
Бахрамовтың қателігі немесе УЭМБЛИ-ГОЛ
Командалар тағы да 30 минут ойнайтын болды. Қосымша таймдардың алғашқысында ағылшындар бірнеше шабуыл жасады. Сонның бірінде футбол тарихындағы ең даулы голдардың бірі соғылды. Оң қанаттан асырған допты Херст иеленіп алды да, қақпаға қатты соқты. Доп маңдайшаға тиіп, қақпа сызығының үстіне түсті де, қайта алаңға шоршыды. Қорғаушылардың бірі допты сыртқа қағып жіберді.
Ағылшын футболшылары "гол болды" деп төрешіге шағым жасады. Бас төреші қапталдағы көмекшісі ақылдасты да, "Гол! Ортадан бастаңдар!" деген белгі берді. Немістердің әлсіз қарсылығы еленбеді. Ойын бітер тұста Херст тағы бір гол соғып, финалда хет-трик жасаған тарихтағы тұңғыш футболшы атанды — 4:2. Осылайша Англия құрама командасы бірінші рет Әлем чемпионы атанды.
Матчтан соң
Ағылшындар соққан үшінші гол көп жылдарға дейін дауласуға себеп болды. Футболдағы ереже бойынша, "гол деп есептеу үшін, доп сызықты толық кесіп өтуі тиіс" қой. Сол үшін де немістерді жақтайтын тарап әлі күнге дейін қапталдағы әзербайжандық төреші Т. Бахрамовты айыпты санайды. Өмірден өтерінің алдында "сол кезде расымен де гол болды ма?" деген сұраққа Бахрамов "Сталинград!" (Сталинград шайқасын меңзеген) деп бір ғана сөзбен жауап беріпті.
1996 жылы Оксфорд университетінің инженерлік бөлімі заманауи технологиямен Херсттің голын сараптамадан өткізіп, "гол болған жоқ" деген қорытындыға келеді.
Арада 43 жыл өткен соң
Ол кездегі ереже бойынша, тек финалдық матчта алаңда ойнаған футболшыларға ғана алтын алқа тағылатын еді. Кейін финалда алаңға шықпаса да, чемпионатқа құрама сапында барған футболшының бәріне де жүлде берілетін ереже күшіне мінді. Солайша ФИФА 1930-74 жж финалда ойнай алмаған көзі тірі чемпиондарды марапаттауға шешім қабылдады. Осылайша, 2009 жылы Лондонда 1966 жылы алтын алқа тимей қалған футболшыларды марапаттау рәсімі өтті.
Протокол
30 шілде 1966 | ||||
![]() | 4:2 (қос. уақ.) | ![]() | Уэмбли, Лондон | |
Джеффри Херст ![]() ![]() ![]() Мартин Питерс ![]() | (есеп) | Хельмут Халлер ![]() Вольфганг Вебер ![]() | ||
|
|
| ![]() |
|
Қапталдағы төрешілер
|
Дереккөздер
- https://www.fifa.com/worldcup/archive/england1966/matches/match/1633
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Tolyk makalasy Futboldan 1966 zhylgy әlem birinshiligi Futboldan 1966 zhylgy әlem chempionatynyn finalynda Angliya men Germaniya kuramalary kezdesip agylshyndar 4 2 esebimen zheniske zhetti Ojyn 30 shildede Londondagy Uembli stadionynda otti Negizgi uakyt 2 2 esebimen ten ayaktaldy Futboldan 1966 zhylgy әlem birinshiliginin finalyTurnirFutboldan 1966 zhylgy әlem birinshiligiAngliya GFR4 2Negizgi uakyt 2 2 esebimen ten ayaktaldyData30 shilde 1966 zhylStadionUembli LondonKorermender9800019621970Matchka dejinAngliya kuramasy birinshi ret finalga shykty Nemister 1954 zhyly finalga zhetip Vengriyany 3 2 esebimen utkan bolatyn Finalga dejin agylshyndar Urugvaj Franciya Meksika Argentina Portugaliya kuramalarymen kezdesse Germaniya tiisinshe Argentina Ispaniya Shvejcariya Urugvaj KSRO kuramalarymen ojnagan dy Ekeui de finalga dejin eshkimnen zhenilgen zhok Finaldyk matchka Ұlybritaniya hanshasy Elizaveta kurmetti konak retinde kelip ojyndy bastan ayak tamashalady MatchMatchtyn negizgi uakyty ten dәrezhede otti Әueli 12 minutta nemis Helmut Haller esep ashty Қorgaushylardyn biri dopty kajtaram dep dәl Hallerdin ayagyna salyp berdi 0 1 Nemister uzak kuana almady 19 minutta Bobbi Murdyn asyrgan ajyp dobyn Dzheffri Herst kakpaga baspen dәl bagyttady 1 1 Ekinshi tajmnyn 33 minutynda Martin Piters kakpa aldyndagy karbalasta zheti metr zherden gol sogyp agylshyndardy alga shygardy Agylshyndar osy esepti ustap tura almady Songy minutta nemister ajyp dobyn oryndauga mүmkindik aldy Dop birneshe rikoshetten son Veberdin aldyna kelip tүsti Veber үsh metr zherden kakpany dәl kozdedi 2 2 Bahramovtyn kateligi nemese UEMBLI GOL Komandalar tagy da 30 minut ojnajtyn boldy Қosymsha tajmdardyn algashkysynda agylshyndar birneshe shabuyl zhasady Sonnyn birinde futbol tarihyndagy en dauly goldardyn biri sogyldy On kanattan asyrgan dopty Herst ielenip aldy da kakpaga katty sokty Dop mandajshaga tiip kakpa syzygynyn үstine tүsti de kajta alanga shorshydy Қorgaushylardyn biri dopty syrtka kagyp zhiberdi Agylshyn futbolshylary gol boldy dep toreshige shagym zhasady Bas toreshi kaptaldagy komekshisi akyldasty da Gol Ortadan bastandar degen belgi berdi Nemisterdin әlsiz karsylygy elenbedi Ojyn biter tusta Herst tagy bir gol sogyp finalda het trik zhasagan tarihtagy tungysh futbolshy atandy 4 2 Osylajsha Angliya kurama komandasy birinshi ret Әlem chempiony atandy Matchtan sonAgylshyndar sokkan үshinshi gol kop zhyldarga dejin daulasuga sebep boldy Futboldagy erezhe bojynsha gol dep esepteu үshin dop syzykty tolyk kesip otui tiis koj Sol үshin de nemisterdi zhaktajtyn tarap әli kүnge dejin kaptaldagy әzerbajzhandyk toreshi T Bahramovty ajypty sanajdy Өmirden oterinin aldynda sol kezde rasymen de gol boldy ma degen surakka Bahramov Stalingrad Stalingrad shajkasyn menzegen dep bir gana sozben zhauap beripti 1996 zhyly Oksford universitetinin inzhenerlik bolimi zamanaui tehnologiyamen Hersttin golyn saraptamadan otkizip gol bolgan zhok degen korytyndyga keledi Arada 43 zhyl otken sonOl kezdegi erezhe bojynsha tek finaldyk matchta alanda ojnagan futbolshylarga gana altyn alka tagylatyn edi Kejin finalda alanga shykpasa da chempionatka kurama sapynda bargan futbolshynyn bәrine de zhүlde beriletin erezhe kүshine mindi Solajsha FIFA 1930 74 zhzh finalda ojnaj almagan kozi tiri chempiondardy marapattauga sheshim kabyldady Osylajsha 2009 zhyly Londonda 1966 zhyly altyn alka timej kalgan futbolshylardy marapattau rәsimi otti Protokol30 shilde 1966 Angliya 4 2 kos uak GFR Uembli LondonDzheffri Herst 18 101 120 Martin Piters 78 esep Helmut Haller 12 Volfgang Veber 90 Angliya GFRkak 1 Gordon Benkskor 2kor 5kor 6 Bobbi Mur k kor 3ZhҚ 4ZhҚ 7ZhҚ 9 Bobbi CharltonZhҚ 16 Martin PitersSh 10 Dzheff HerstSh 21 Rodzher HantBas bapker Alf Ramsej Қak 1Қor 2Қor 5Қor 6 Volfgang VeberҚor 3Zhk 4 Franc BekkenbauerZhk 12 Volfgang OveratZhk 8 Helmut HallerSh 9 Uve Zeeler k Sh 10 Zigfrid HeldZhk 11Bas bapker Helmut ShyonҚaptaldagy toreshiler KSRO Karol Galba Chehoslovakiya Derekkozderhttps www fifa com worldcup archive england1966 matches match 1633