Ф. Достоевский атындағы Семей мемлекеттік орыс драма театры

Ф. Достоевский атындағы Семей мемлекеттік орыс драма театры – кәсіби сахналық ұжым.

Ф. Достоевский атындағы Семей мемлекеттік орыс драма театры
Орналасуы	Қазақстан Семей
Негізделгені	1934
Директоры	Я.В. Горельников
Бас режиссёрі	А.Е. Глушков

Тарихы

Семей қаласында 1934 жылы Мирзоян атындағы әуесқой жұмысшы жастар театрынан жеке шығып, А.В. Луначарский атауын алып, кәсіби орыс театры болып құрылды. 1935 жылы 25 ақпанда сахна шымылдығын ашты.

1937-40 жылдар аралығында орыс (А.Н. Афиногенов, В.М. Гусев, А.Н. Островский) және шетел (Э. Лессинг) жазушыларының пьесаларын сахнаға шығарды. Актерлер: Н.П. Батурин, И.И. Загвоздкина, Е.Е. Орел, т.б. өздерінің сахналық өнер жолын осы театрдан бастады. Соғыстан соң театрдың материалдық-техникалық негізі, сахналық-шығармашылық құрамы нығайтылып, репертуарына жаңа шығармалар (А.Е. Корнейчук, И.Ф. Попов, А.М. Горький, К.А. Тренев, В.И. Пистоленко, А.М. Володин, А.Д. Салынский, У. Шекспир, т.б. пьесалары) енгізілді. 1950-60 жылдары театр өмірінің елеулі өсу кезеңі болды. Театр құрамында актерлер Г.В. Кристель, Ю.Ю. Алексеева, С.С. Забельский, Л.Д. Игуменова, М.С. Ларичкина, режиссер А.В. Ищенко (1981 жылдан), суретші Т.Г. Кузнецова, т.б. еңбек етті.

1970-2000 жылдары орыс және шетел драматургиясының таңдаулы туындылары театр сахнасынан тұрақты орын алды.

1975 жылы театрға жазушы Ф.М. Достоевскийдің есімі берілді.

Жетістіктері

Театр Волгоград, Владимир, Кишинев, Барнаул, Новокузнецк, Бийск, Алматы, Қарағанды, Павлодар, Астана, Шымкент және басқа қалаларда гастрольдік сапарларда болды.

• 1986 жылы Венгер халқының драматургы П. Шармандидің "Үш сиқырлы конверт" спектаклін қойып, халықаралық фестиваль лауреаты атанды. Осы жылы Петрашкевичтің "Дабыл" спектаклі үшін республикалық фестивальдің лауреаты болды.
• 1987 жылы театр ұжымы Қазақ КСР-і Жоғарғы Кеңесінің Құрмет грамотасымен марапатталды.
• 2000 жылы Жезқазған қаласында өткен республикалық фестивальда Н. Саймонның "Күйеуді қалай қайтару керек" спектаклімен қатысып, көрермендердің көзайымы жүлдесіне иеленді.
• 2002 жылы Павлодар қаласындағы фестивальда театр Н. Птушкинаның "Ол өліп бара жатқанда" спектаклін қойып, республикалық фестивальдің лауреаты атанса, спектакль режиссері Л. Титов үздік режиссер жүлдесін алды.
• 2006 жылы Астана қаласындағы фестивальға Ф. Достоевскийдің "Қылмыс пен жаза" спектаклін апарып, лауреат атанды.
• Ұжымның соңғы жылдардағы жарқын жетістіктерінің бірі – Алматы қаласындағы Республикалық театралдық фестивальде алған "Ең үздік ер адам рөлі" дипломы. Марапатты Ф. Любецкиға тапсырды. Павлодар, Өскемен, Оралда өткен Республикалық фестивальдерде Мольердің "Еріксізден болған емші", А. Батуринойдің "Фронтовичка", А.П. Чеховтың "Өтініп сұраймын" спектакльдеріндегі театр әртістері Е. Дручинина, А. Сухов, А. Кизиловтар "Әйел және еркек рөлі" номинацияларында үздік болды.
• Ұжым РФ мәдениет министрлігінің, РФ театр қайраткерлерінің Одағы және "Роскосмос" корпорациясының шақыруымен халықаралық "Театральный АтомГрад" фестиваліне қатысты. Танымал қазылар алқасы труппаның шығармашылығын жоғары бағалап, бірден үш номинациямен - Е. Дручининаны ең үздік әйел рөлі, А. Суховты ең үздік екінші деңгейлі рөлі және Ю. Аугты (Мәскеу) ең үздік режиссерлігі үшін марапаттады. Ал ұжымға "Адам бейнесіндегі театр" деген мінездеме берді.
• 2014 жылдың көктемінде Саранскте өткен "Отандастар" орыс драма театырының жыл сайынғы өтетін IХ халықаралық фестивалінің сахнасында театр "Вероника" спектакілін таныстырып, сол жақтан лауреат дипломын әкелді.
• Абай атындағы Семей мемлекеттік қазақ музыкалық драма театрымен бірлесіп қойылған Д. Исабековтың "Құс бақыты" лирикалық драмасы сәтті қадам болды. Қойылым көрермендер арасында жетістікке ие болды.
• 2014-2015 жылдардағы келесі театрлық маусымда да екі театрдың ынтымақтастығы жалғасып, үлкен табыспен өтті. "Сыбырлап оқылған монолог" атты премьера Семейдің ғана емес, Республиканың мәдени өмірінде маңызды шара болды. Театр ұжымы және де басшысы атына қызықты және актуалды қойылымы үшін Мәдениет және спорт министірлігі мен Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің ректоры, шығарма авторы Е. Сыдықовтан алғыс білдірген хаттар келді.
• 2016-2017 жылдардағы маусым театр үшін Астана қаласында Шығыс Қазақстан облысы күндері аясында облысымыздың мәдениетін көрсету кезінде, елордалық "Жастар" театры сахнасында Ф. Достоевскийдің Семей қаласында қызмет еткен кезінде жазылған "Ағайдың түсі" шығармасы бойынша қойылым тұсаукесері ұсынылды. Трагикомедияның қоюшысы, Мәскеулік "Современник" театрының режиссері О. Плаксин жарты ғасыр бұрынғы тарихты жаңарту арқылы акцентті шебер қоя білді. 2017 жылы ЭКСПО-2017 көрмесінде болып, Шығыс Қазақстан облысы мәдениетін бүкіләлемдік көрме қонақтары алдында Санкт-Петербургтен келген режиссер И. Селиннің Элеонора Портердің "Поллианна" бестселлер-романы бойынша қойылған "Бүкіл отбасына арналған спектаклі" қойылымымен лайықты көрсете білді.

Театр ұжымы

Театр сахнасында Қазақстанның халық әртісі Иустина Загвоздкина және Қазақстанның еңбек сіңірген әртістері Станислав Попов, Герберт Кристель, Николай Батурин, Николай Минин, Светлана Забелкина, Сергей Кутьмин және т.б. аға буын әртістер жарқырады. Көрермендердің сүйіктісіне айналған кезіндегі жас әртістер, театр жанындағы студия және театрлық оқу орындарының түлектері ҚР еңбек сіңірген өнер қайраткерлері Людмила Короткова, Федор Любецкий, әртістер Галина Герт, Ирина Березина, Елена Владимировна, Елена Дручинина, Андрей Глушков, Валентина Инешина, Елена Калиткина, Артур Кизилов, Анастасия Малицкая, Вячеслав Макеев, Сергей Назиров, Татьяна Осина, Александр Сухов, Дарья Чувакина, Игорь Шевцов, Виктория Щеголева, Анна Юдина, Ксения Карельская, Дмитрий Асланов, Зарина Моисеева және т.б.

Театр директоры – Я.В. Горельников, режиссер – А.Е. Глушков, бас суретші – В.Ф. Шмидт.

Дереккөздер

1. Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
2. Қазақстанның мәдени ошақтары. Культурные центры Казахстана: Фотоальбом. – Алматы:«АСА» Баспа үйі» ЖШС, 2012. – 288 б. (қазақ, орыс, тілдерінде) ISBN 978-601-80325-0-9

Театр сайты

• http://teatr-abai.kz/