Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Түйдек - қазақ поэзиясында қолданылатын тармақтарды топтастырудың еркін түрі. Егер шумақты өлеңдерде тармақтар белгілі тәртіппен, өзіндік ретімен топтасатын болса, жырда олар еркін, әр мөлшерде алына береді. Мұнда тармақтар түйдек-түйдегімен түсіп, әр көлемде топтасып, үзынды-қысқалы синтаксистік оралымдардың ыңғайымен әрқалай топтаса береді. Кейде жырды шұбыртпалы деп атайтыны сондықтан. Алайда, жыр әйтеуір созылып, шұбатыла бермейді. Әр жерден бір қайырылып, тармақтар тобы синтаксистік оралым (пернод) көлемінде тиянакталып одан әрі басқаша топтасып отырады. Түйдек көлемінде көптеген тармақтарды біркелкі үйлестіретін желілі ұйқас қолданылады. Ал қатар тұрған. жақын тармақтар қосымша жанама ұйқасты көп рет еселеп қайталап, бір ойды ұзақ дамытып, сөйлемдерді тізбектеп созып әкетуге ерекше лайық. Сондықтан оны өлеңді ағылтегіл айтатын суырыпсалма ақындар көп қолданған. Жыр өлшемі, түйдек үлгісі жазба поэзияда да кеңінен қолданылып келеді. Мыс., Абайдың "Жаз", "Сабырсыз, арсыз, еріншек", "Көжекбайға" (Бөтен елде бар болса) секілді өлеңдерін атауға болады.
Дереккөздер
- “ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010.ISBN 9965-26-096-6
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Tүjdek kazak poeziyasynda koldanylatyn tarmaktardy toptastyrudyn erkin tүri Eger shumakty olenderde tarmaktar belgili tәrtippen ozindik retimen toptasatyn bolsa zhyrda olar erkin әr molsherde alyna beredi Munda tarmaktar tүjdek tүjdegimen tүsip әr kolemde toptasyp үzyndy kyskaly sintaksistik oralymdardyn yngajymen әrkalaj toptasa beredi Kejde zhyrdy shubyrtpaly dep atajtyny sondyktan Alajda zhyr әjteuir sozylyp shubatyla bermejdi Әr zherden bir kajyrylyp tarmaktar toby sintaksistik oralym pernod koleminde tiyanaktalyp odan әri baskasha toptasyp otyrady Tүjdek koleminde koptegen tarmaktardy birkelki үjlestiretin zhelili ujkas koldanylady Al katar turgan zhakyn tarmaktar kosymsha zhanama ujkasty kop ret eselep kajtalap bir ojdy uzak damytyp sojlemderdi tizbektep sozyp әketuge erekshe lajyk Sondyktan ony olendi agyltegil ajtatyn suyrypsalma akyndar kop koldangan Zhyr olshemi tүjdek үlgisi zhazba poeziyada da keninen koldanylyp keledi Mys Abajdyn Zhaz Sabyrsyz arsyz erinshek Kozhekbajga Boten elde bar bolsa sekildi olenderin atauga bolady Derekkozder Қazak әdebieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2010 ISBN 9965 26 096 6Bul makala kazak әdebieti turaly bastama makala Ony tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet