Стерлядь

Сүйрік немесе Стерлядь (Acipenser ruthenus) - - бекіре тұқымдасына жататын балық, бекіре тұқымдастарының ішіндегі бірден-бір тұщы су балығы. Оны Каспий, Азов, Қара, Ақ, Баренц және Кара теңіздерінен, сондай-ақ Батыс Сібір өзендерінен аулайды. Орташа салмағы 250—800 г.

Биологиялық сипаттамасы

Тұрқы 100-125 см, салмағы 12-16 кг, тұмсығы сүйір. Жұмыр денесінің сыртында 5 қатарлы сүйекті ірі қабыршақтар бар, екі бүйірі тарақ тіс тәрізді ұсақ пластинкалы. Сүйрік әдетте тұщы өзен суларын мекендейді.

Таралуы

Қара теңіз, Балтық, Каспий, Ақ теңіздерде, Еділ, Обь өзендерінде, Қазақстанда Жайық, Ертіс өзендері мен Бұқтырма, Зайсан көлінде бар.

Түрлері және көбею

Сүйріктің еуропа және сібірлік екі нәсілі болады. Жыныстық жағынан еркегі 3-7, ұрғашысы 5-12 жылда жетіледі, 2-3 жылда бір рет сәуірде-маусымда ағыны қатты суларға уылдырық (4-137 мың, диаметрі 2 мм) шашады. Уылдырығы 6-11 тәулікте жамып жетіледі, 22 жылға дейін өмір сүреді. Сүйріктің негізгі қорегі омыртқасыз жәндіктер, насекомдардың (хирономид т.б.) личинкалары. Қыс айларында қоректенбейді, су түбіндегі шұңқырларда қыстайды.

Қолданылуы

Кәсіпті маңызы зор, еті дәмді, майлылығы 5,6-6,4%. Қоры азайып қалғандықтан соңғы жылдары Сүйрік жасанды су тоғандарында қортпамен будандастырып қолдан өсіріледі.

Дереккөздер

1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: К54 Қоғамдық тамақтандыру.— Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 232 бет.ISBN 9965-36-414-1
2. Қазақ Совет энциклопедиясы, 1976 жыл, Алматы,10 том, 420 бет
3. Қазақ Совет энциклопедиясы, 1976 жыл, Алматы,10 том, 420 бет
4. Қазақ Совет энциклопедиясы, 1976 жыл, Алматы,10 том, 420 бет