Саяқ кенді ауданы – Қарағанды облысында Балқаш қаласынан шығысқа қарай 200 км жерде, Балқаш – Саяқ – Ақтоғай темір жолының бойында орналасқан кенді өңір. Кен орны 1930 жылы ашылып, кен өндіру жұмыстары 1970 жылы басталған.
Геологиялық құрылымы
Саяқ кенді ауданы батыс, солтүстік-батыс бағытта 60 км-ге созылған, ені 40 км болатын Саяқ грабен-синклин құрылымында орналасқан. Кенді өңір тас көмірдің карбонатты-терригендік шөгінділерінен құралған, олардың ұзындығы 30 – 40 км-дей, қалыңдығы 4000 м. Кентас денелері интрузивтер мен карбонатты шөгінділер жапсарындағы әктастар есебінен түзілген скарндармен байланысады. Олар қабатты, линза, баған және күрделі пішінді келеді.
Сипаты
Саяқ кенді ауданы бір-бірінен алшақ орналасқан Саяқ І, ІІ, ІІІ, ІV, Тастау, Молдыбай, Жамбас, Берқара, Жұмбақ, Үміт, т.б. кен орындарын біріктіреді. Кентасының сапасы жоғары. Кен орындарының негізгі өнеркәсіптік құндылығы скарндағы алтын-молибден-мыс ассоциациясымен байланысты.
Минералдары
Басты минералдары: борнит, халькопирит, буланжерит, арсенопирит, кобальтин, молибденит, т.б. Өндірістік мәні бар металдары: мыс (10 – 15%), молибден (0,01 – 1%), кобальт (0,151%), алтын (орташа 7,8 г/т), т.б. Кентас ашық кеніш арқылы өндіріледі. Ауданның кен орындары «Балқашмыс» кәсіпорнының шикізат базасы болып табылады.
Дереккөздер
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Sayak kendi audany Қaragandy oblysynda Balkash kalasynan shygyska karaj 200 km zherde Balkash Sayak Aktogaj temir zholynyn bojynda ornalaskan kendi onir Ken orny 1930 zhyly ashylyp ken ondiru zhumystary 1970 zhyly bastalgan Geologiyalyk kurylymySayak kendi audany batys soltүstik batys bagytta 60 km ge sozylgan eni 40 km bolatyn Sayak graben sinklin kurylymynda ornalaskan Kendi onir tas komirdin karbonatty terrigendik shogindilerinen kuralgan olardyn uzyndygy 30 40 km dej kalyndygy 4000 m Kentas deneleri intruzivter men karbonatty shogindiler zhapsaryndagy әktastar esebinen tүzilgen skarndarmen bajlanysady Olar kabatty linza bagan zhәne kүrdeli pishindi keledi SipatySayak kendi audany bir birinen alshak ornalaskan Sayak I II III IV Tastau Moldybaj Zhambas Berkara Zhumbak Үmit t b ken oryndaryn biriktiredi Kentasynyn sapasy zhogary Ken oryndarynyn negizgi onerkәsiptik kundylygy skarndagy altyn molibden mys associaciyasymen bajlanysty MineraldaryBasty mineraldary bornit halkopirit bulanzherit arsenopirit kobaltin molibdenit t b Өndiristik mәni bar metaldary mys 10 15 molibden 0 01 1 kobalt 0 151 altyn ortasha 7 8 g t t b Kentas ashyk kenish arkyly ondiriledi Audannyn ken oryndary Balkashmys kәsipornynyn shikizat bazasy bolyp tabylady DerekkozderҚazak enciklopediyasy