Салауатты өмір салты (СӨС) — бұл ең әуелі денсаулықты сақтауға және нығайтуға бағытталған сауықтыру жолындағы белсенді іс-әрекет. Өмір Адамның өмір салты өздігінен қалыптаспайды, ал салауатты өмір салты өмір сүру барысында мақсатты түрде қалыптасады. Қазіргі мәліметтер бойынша денсаулық 53-55%- ға салауатты өмір салтына тәуелді болады екен. Бұдан салауатты өмір салтын ұстанудың қаншалықты маңызды екендігі айқын.
Денсаулық сақтау шаралары
Қимыл белсенділігі
Бұл салауатты өмір салтын қалыптастырудың негізгі шарты болып табылады. Ол өмірлік маңызды мүшелердің және мүшелер жүйесінің қызметін жақсартады, сондықтан салауатты өмір салтын қалыптастыруда үлкен рөл атқарады. Қозғалыс белсенділігін дұрыс ұйымдастыру организмнің өсу мен дамуына белсенді ықпал етеді, организмнің жұмысқа қабілеттігін жоғарылатады, әр түрлі ауруларға төзімділігін арттырады. Ал аз қозғалған кезде организмде өзгерістер дамиды.
Организмді шынықтыру
Әр түрлі аурулардың алдын алу үшін организмді үнемі шынықтыру қажет. Шынығудың арқасында организм қоршаған ортадағы температураның күрт өзгеруіне бейімделеді және организмнің жұқпаларға қарсылығын жоғарлатады. Шынықтыру емшараларын таңдау кезінде адамның жасы, денсаулығы , шынығуға бейімделу дәрежесі және т.б. жеке ерекшеліктерін ескеру қажет.
Дұрыс толыққанды тамақтану
Денсаулықты сақтауда уақытымен және дұрыс тамақтанудың маңызы зор. Жүріп бара жатып, кітап оқып отырып, теледидар алдында тамақтануға болмайды. Майлы, тұзды, тәтті тағамдарды қабылдауды шектеген жөн, тамақты аса көп жеуге, ұйықтар алдында тамақтануға болмайды. Тағам әр түрлі сапалы, экологиялық таза болуы тиіс. Төрт мезгіл тамақтануды сақтай отырып, белгілі бір сағатта ас қабылдаған дұрыс.
Жарақаттың алдын алу
Бұл сыну, шығу, күйік, үсік, улану сияқты әр түрлі жарақатты болдырмау. Жарақаттарға әр түрлі жағдайларда душар болады: көшедегі қауіпсіздік ережелерін сақтамағанда, электр құралдарын дұрыс пайдаланбағанда, улы өсімдіктер мен саңылауқұлақтарды пайдаланғанда т.б. жағдайларда.
Жұқпалы аурулардың алдын алу
Жеке гигиена ережелерін бұлжытпай орындау, жұқпалардан қорғану тәсілдерін білу, алдын алу екпелерін уақытымен қабылдау.
Зиянды әдеттерден алшақ болу
Темекі шегуден , ішімдіктен, есірткі және уытты заттардан бас тарту. Бұл зиянды әдеттер организмге әсер етіп, денсаулыққа зиян келтіреді.
Күйзеліс (стресс) пен кикілжіңді болдырмау
Бұл адамның өз күйін анықтай білу, көңіл-күйдің денсаулыққа әсерін білу, адамдар арасында тіл табыса білу, қарым-қатынас жасай білу, көңіл-күйін басқара білу - бұның бәрі психикалық денсаулықты қорғауға мүмкіндік жасайды.
Экологияның денсаулыққа әсері
Адам организміне қоршаған орта факторларының әсері туралы білім, қоршаған орта факторларының зиянды әсерінен қорғай білу денсаулықты сақтауға және түрлі ауруларды болдырмауға жәрдемдеседі.
Өмір салты және репродуктивті денсаулық
Семіздік, темекі шегу алкогольді тұтыну, кофеині бар газдалған сусындар (бірақ шай, кофе және какао емес) ерлердің репродуктивті денсаулығына теріс әсер етеді.Жүктілік кезіндегі алкогольді тұтыну, темекі шегу және темекі шегу жүктіліктің асқыну қаупін арттырады, оның ішінде өздігінен түсік түсіру және ана мен нәресте үшін ДНҚ-ның зақымдалуына әкеледі.
Тағы қараңыз
- Тамақтану
- Жүрек-қан тамырлар ауруларының алдын алу
Дереккөздер
- Elena Ricci, Paola Viganò, Sonia Cipriani, Edgardo Somigliana, Francesca Chiaffarino (2017-06-24). Coffee and caffeine intake and male infertility: a systematic review. :10.1186/s12937-017-0257-2. 1475-2891. 5482951. 28646871.
- Beth L. Pineles, Edward Park, Jonathan M. Samet (2014-02-10). Systematic Review and Meta-Analysis of Miscarriage and Maternal Exposure to Tobacco Smoke During Pregnancy. p. 807—823. :10.1093/aje/kwt334. 0002-9262 1476-6256, 0002-9262. 3969532. 24518810.
- Impact of age, clinical conditions, and lifestyle on routine semen parameters and sperm kinematics (22 сәуір 2017). Тексерілді, 14 қыркүйек 2017.
- Kátia Regina Carvalho de Assis, Marcelo Sady Plácido Ladeira, Roberta C.A. Bueno, Bruna F. dos Santos, Ivete Dalben (2009-09-14). Genotoxicity of cigarette smoking in maternal and newborn lymphocytes. . p. 72—78. :10.1016/j.mrgentox.2009.02.006. 1383-5718. 19773089.
- Әділханов А.С., Жаңабердиева К.А., Брусенко З.Г. - Ә-26 - "Алматыкітап" ААҚ, 2005.- 134 бет, суретті.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Salauatty omir salty SӨS bul en әueli densaulykty saktauga zhәne nygajtuga bagyttalgan sauyktyru zholyndagy belsendi is әreket Өmir Adamnyn omir salty ozdiginen kalyptaspajdy al salauatty omir salty omir sүru barysynda maksatty tүrde kalyptasady Қazirgi mәlimetter bojynsha densaulyk 53 55 ga salauatty omir saltyna tәueldi bolady eken Budan salauatty omir saltyn ustanudyn kanshalykty manyzdy ekendigi ajkyn Densaulyk saktau sharalaryҚimyl belsendiligi Bul salauatty omir saltyn kalyptastyrudyn negizgi sharty bolyp tabylady Ol omirlik manyzdy mүshelerdin zhәne mүsheler zhүjesinin kyzmetin zhaksartady sondyktan salauatty omir saltyn kalyptastyruda үlken rol atkarady Қozgalys belsendiligin durys ujymdastyru organizmnin osu men damuyna belsendi ykpal etedi organizmnin zhumyska kabilettigin zhogarylatady әr tүrli aurularga tozimdiligin arttyrady Al az kozgalgan kezde organizmde ozgerister damidy Organizmdi shynyktyru Organizmdi shynyktyru Әr tүrli aurulardyn aldyn alu үshin organizmdi үnemi shynyktyru kazhet Shynygudyn arkasynda organizm korshagan ortadagy temperaturanyn kүrt ozgeruine bejimdeledi zhәne organizmnin zhukpalarga karsylygyn zhogarlatady Shynyktyru emsharalaryn tandau kezinde adamnyn zhasy densaulygy shynyguga bejimdelu dәrezhesi zhәne t b zheke erekshelikterin eskeru kazhet Durys tolykkandy tamaktanu Densaulykty saktauda uakytymen zhәne durys tamaktanudyn manyzy zor Zhүrip bara zhatyp kitap okyp otyryp teledidar aldynda tamaktanuga bolmajdy Majly tuzdy tәtti tagamdardy kabyldaudy shektegen zhon tamakty asa kop zheuge ujyktar aldynda tamaktanuga bolmajdy Tagam әr tүrli sapaly ekologiyalyk taza boluy tiis Tort mezgil tamaktanudy saktaj otyryp belgili bir sagatta as kabyldagan durys Zharakattyn aldyn alu Bul synu shygu kүjik үsik ulanu siyakty әr tүrli zharakatty boldyrmau Zharakattarga әr tүrli zhagdajlarda dushar bolady koshedegi kauipsizdik erezhelerin saktamaganda elektr kuraldaryn durys pajdalanbaganda uly osimdikter men sanylaukulaktardy pajdalanganda t b zhagdajlarda Zhukpaly aurulardyn aldyn alu Zheke gigiena erezhelerin bulzhytpaj oryndau zhukpalardan korganu tәsilderin bilu aldyn alu ekpelerin uakytymen kabyldau Ziyandy әdetterden alshak bolu Temeki sheguden ishimdikten esirtki zhәne uytty zattardan bas tartu Bul ziyandy әdetter organizmge әser etip densaulykka ziyan keltiredi Kүjzelis stress pen kikilzhindi boldyrmau Bul adamnyn oz kүjin anyktaj bilu konil kүjdin densaulykka әserin bilu adamdar arasynda til tabysa bilu karym katynas zhasaj bilu konil kүjin baskara bilu bunyn bәri psihikalyk densaulykty korgauga mүmkindik zhasajdy Ekologiyanyn densaulykka әseri Adam organizmine korshagan orta faktorlarynyn әseri turaly bilim korshagan orta faktorlarynyn ziyandy әserinen korgaj bilu densaulykty saktauga zhәne tүrli aurulardy boldyrmauga zhәrdemdesedi Өmir salty zhәne reproduktivti densaulyk Semizdik temeki shegu alkogoldi tutynu kofeini bar gazdalgan susyndar birak shaj kofe zhәne kakao emes erlerdin reproduktivti densaulygyna teris әser etedi Zhүktilik kezindegi alkogoldi tutynu temeki shegu zhәne temeki shegu zhүktiliktin askynu kaupin arttyrady onyn ishinde ozdiginen tүsik tүsiru zhәne ana men nәreste үshin DNҚ nyn zakymdaluyna әkeledi Tagy karanyzTamaktanu Zhүrek kan tamyrlar aurularynyn aldyn aluDerekkozderElena Ricci Paola Vigano Sonia Cipriani Edgardo Somigliana Francesca Chiaffarino 2017 06 24 Coffee and caffeine intake and male infertility a systematic review 10 1186 s12937 017 0257 2 1475 2891 5482951 28646871 Beth L Pineles Edward Park Jonathan M Samet 2014 02 10 Systematic Review and Meta Analysis of Miscarriage and Maternal Exposure to Tobacco Smoke During Pregnancy p 807 823 10 1093 aje kwt334 0002 9262 1476 6256 0002 9262 3969532 24518810 Impact of age clinical conditions and lifestyle on routine semen parameters and sperm kinematics 22 sәuir 2017 Tekserildi 14 kyrkүjek 2017 Katia Regina Carvalho de Assis Marcelo Sady Placido Ladeira Roberta C A Bueno Bruna F dos Santos Ivete Dalben 2009 09 14 Genotoxicity of cigarette smoking in maternal and newborn lymphocytes p 72 78 10 1016 j mrgentox 2009 02 006 1383 5718 19773089 Әdilhanov A S Zhanaberdieva K A Brusenko Z G Ә 26 Almatykitap AAҚ 2005 134 bet suretti