Плантагенеттер (фр. Plantagenêt, ағыл. Plantagenets) — француз тектес патшалық әулет, негізгі байлығы () бастапқыда Францияда орналасқан үйінің иеліктерінің бірі, кейінірек айтарлықтай кеңейе түсті. Нәтижесінде Англия (1154-1399), Нормандия (1144-1204, 1346-1360 және 1415-1450), сондай-ақ және (1153-1453) билеушілері болды. Алайда француз патшаларымен қақтығыс кезінде, Плантагенеттер 1206 жылы Анжуй графтығын Францияға беруге мәжбүр болды.
Плантагенеттер фр. Plantagenêt, ағыл. Plantagenets | |
| |
Елі | Англия |
---|---|
Негізін салушы үйі | |
Титулдары | Англия королі, , |
Негізін салушысы | |
Соңғы билеушісі | |
Ыдырауы | 1400 |
Құлауы | 1399 |
өңдеу |
Тарихы
«Плантагенет» атауы лат. алынған planta («өсімдік») және латынша бекіш (Genista) - Анжуй графы, Жоффруа V-нің эмблемасында салынған гүл. Англия королі, Генрих I-нің қызы тиімді үйленудің арқасында Жоффруа ағылшын тағын иеленуге мүмкіндік алды. Жоффруа мен Матильданың ұлы Генрих II тиісті патша әулетінің негізін қалаушы, Англияның патшасы (1154-1189) болған алғашқы Плантагенет.
Тікелей осы әулеттен тарайтын соңғы патша болды. Олардан кейін елді басқарған Ланкастерлер мен Йорктер кіші ұлдарынан тарайтын Плантагенет үйінің бүйір тармағының өкілдері болды. Қазіргі Бофорт герцогтары Плантагенеттердің ерлер желісінен тарайтын тікелей ұрпақтары, бірақ заңсыз туылған екі балалары кейін заңды болып танылған пен тарайды.
Әулеттің әйгілі өкілдері
Англия королдері:
- Генрих II (1154—1189);
- (1189—1199), алдыңғының ұлы;
- Иоанн Жерсіз (1199—1216), алдыңғының бауыры;
- (1216—1272), алдыңғының ұлы;
- (1272—1307), алдыңғының ұлы;
- (1307—1327), алдыңғының ұлы;
- (1327—1377), алдыңғының ұлы;
- (1377—1399), алдыңғының немересі, ұлы.
Әулеттік ағаш
Кейбір ағылшын ақсүйектер Плантагенет тегін әйелдер жағынан тараған ұрпақ екенін көрсететін белгі ретінде пайдаланады. Мысалы:
- Френсис Джон Кларенс Вестенра Плантагенет Гастингс, 16-шы Хантингдон графы (ағыл. Francis John Clarence Westenra Plantagenet Hastings, 16th Earl of Huntingdon; 1901—1990);
- Люциус Эдвард Вильям Плантагенет Кэри, 15-ші виконты (ағыл. Lucius Edward William Plantagenet Cary, 15th Viscount Falkland; род. 1935);
- Алан Плантагенет Стюарт, 10-шы Гэллоуэй графы (ағыл. Alan Plantagenet Stewart, 10th Earl of Galloway; 1835—1901).
Тағы қараңыз
Сілтеме
- Плантагенеттердің отбасылық байланыстары
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Plantagenetter fr Plantagenet agyl Plantagenets francuz tektes patshalyk әulet negizgi bajlygy bastapkyda Franciyada ornalaskan үjinin ielikterinin biri kejinirek ajtarlyktaj keneje tүsti Nәtizhesinde Angliya 1154 1399 Normandiya 1144 1204 1346 1360 zhәne 1415 1450 sondaj ak zhәne 1153 1453 bileushileri boldy Alajda francuz patshalarymen kaktygys kezinde Plantagenetter 1206 zhyly Anzhuj graftygyn Franciyaga beruge mәzhbүr boldy Plantagenetter fr Plantagenet agyl PlantagenetsEliAngliyaNegizin salushy үjiTituldaryAngliya koroli Negizin salushysySongy bileushisiYdyrauy1400Қulauy1399ondeu XII gasyrdagy Plantagenetterdin francuzdyk ielikterin kenejtuTarihy Plantagenet atauy lat alyngan planta osimdik zhәne latynsha bekish Genista Anzhuj grafy Zhoffrua V nin emblemasynda salyngan gүl Angliya koroli Genrih I nin kyzy tiimdi үjlenudin arkasynda Zhoffrua agylshyn tagyn ielenuge mүmkindik aldy Zhoffrua men Matildanyn uly Genrih II tiisti patsha әuletinin negizin kalaushy Angliyanyn patshasy 1154 1189 bolgan algashky Plantagenet Tikelej osy әuletten tarajtyn songy patsha boldy Olardan kejin eldi baskargan Lankasterler men Jorkter kishi uldarynan tarajtyn Plantagenet үjinin bүjir tarmagynyn okilderi boldy Қazirgi Bofort gercogtary Plantagenetterdin erler zhelisinen tarajtyn tikelej urpaktary birak zansyz tuylgan eki balalary kejin zandy bolyp tanylgan pen tarajdy Әulettin әjgili okilderiAngliya korolderi Genrih II 1154 1189 1189 1199 aldyngynyn uly Ioann Zhersiz 1199 1216 aldyngynyn bauyry 1216 1272 aldyngynyn uly 1272 1307 aldyngynyn uly 1307 1327 aldyngynyn uly 1327 1377 aldyngynyn uly 1377 1399 aldyngynyn nemeresi uly Әulettik agash16 shy Hantingdon grafy Frensis Dzhon Klarens Vestenre Plantagenet Gastingske arnalgan memorial Әulie Elena shirkeuinde Eshbi de la Zush Kejbir agylshyn aksүjekter Plantagenet tegin әjelder zhagynan taragan urpak ekenin korsetetin belgi retinde pajdalanady Mysaly Frensis Dzhon Klarens Vestenra Plantagenet Gastings 16 shy Hantingdon grafy agyl Francis John Clarence Westenra Plantagenet Hastings 16th Earl of Huntingdon 1901 1990 Lyucius Edvard Vilyam Plantagenet Keri 15 shi vikonty agyl Lucius Edward William Plantagenet Cary 15th Viscount Falkland rod 1935 Alan Plantagenet Styuart 10 shy Gellouej grafy agyl Alan Plantagenet Stewart 10th Earl of Galloway 1835 1901 Tagy karanyzSiltemePlantagenetterdin otbasylyk bajlanystary