Орымбек Ахметбекұлы Жәутіков — ғалым, физика-математика ғылымдарының докторы (1961), профессор (1961), Қазақстан ұлттық академиясының академигі (1962), Қазақстанның еңбек сіңірген ғылым және техника қайраткері (1974).
Орынбек Ахметбекұлы Жәутіков | |
Туған күні | 1911 мамырдың 1-індетуған |
---|---|
Туған жері | |
Қайтыс болған күні | 1989 мамырдың 15-інде |
Қайтыс болған жері | |
Ғылыми атағы | физика-математика ғылымдарының докторы, професор |
Қысқаша өмірбаяны
4 жасында шешесі өліп, жетім өскен Орымбек 1921 ж. 10 жасқа толғанда ауыл мектебінен сауатын ашады. 1923 ж. Қарқаралыдағы мектеп-интернатқа орналасып, оны 1930 ж. үздік бітіреді. Төлеңгіт руынан шыққан.
- 1930 ж. Қазақ педагогикалық институтының физика-математика факультетіне оқуға түсіп, оны 1934 ж. үздік бітіріп, Ленинград мемлекеттік университетінің (Санкт-Петербург мемлекеттік университеті) аспирантурасын тамамдаған.
- 1934 - ҚазПИ-ді (қазіргі Алматы мемлекеттік университеті) бітірген.
- 1934 — 51 ж. - ҚазПИ-де ассистент, аға оқытушы, доцент, декан, директордың ғылыми жұмыс жөніндегі орынбасары, кафедра меңгерушісі;
- 1945 — 65 ж. - Қазақстан ұлттық академиясының Математика және механика секторында аға ғылыми қызметкер, сектор меңгерушісі;
- 1965 — 69 ж. - Қазақстан ұлттық академиясының Математика және механика институтында директордың орынбасары, зертхана меңгерушісі;
- 1969 — 89 ж. - Қазақстан ұлттық академиясы Президиумының мүшесі, Физика-математика ғылымдары бөлімшесінің академик-хатшысы;
- 1985 — 89 ж. - Қазақстан ұлттық академиясы Математика және механика институтында зертхана меңгерушісі болды.
Еңбектері
Негізгі ғылыми еңбектері қозғалыстың орнықтылық теориясына, математика физика теңдеулеріне, дифференциалдық теңдеулердің шексіз жүйелеріне, теориялық және қолданбалы механикаға, математика тарихы мен оның методологиясына арналған. Орымбек Ахметбекұлы Жәутіков — республикалық физика-математика мектебін ұйымдастырушылардың бірі (1968). Бұл мектеп қазір Орымбек Ахметбекұлы Жәутіковтің есімімен аталады. Ол республикамызда математик ғалымдарды дайындауда және математиканы насихаттауда көп еңбек сіңіріп, отандық математиктер мектебін қалыптастырды. Қазақстан Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (1976). Октябрь Революциясы орденімен, 2 рет “Құрмет Белгісі” орденімен және медальдермен марапатталған.
Шығармалары:
- Математикалық анализ курсы, Алматы, 1958;
- Математиканың даму тарихы, Алматы, 1967;
- Бесконечные системы дифференциальных уравнений, А.-А., 1974 (сооавтор);
- Теория бесконечных систем дифференциальных уравнений, А.-А., 1978 (соавтор).
Мектеп мұғалімдері мен оқушыларына, жалпы зиялы қауымға арналған «Білім және еңбек» журналының шығуына атсалушылардың бірі болды.
Дереккөздер
- https://alashainasy.kz/shezhire/shejre-tolengt-62103/
- Қазақ энциклопедиясы
Сілтемелер
- ЖӘУТІКОВ ОРЫНБЕК АХМЕТБЕКҰЛЫ Мұрағатталған 24 қыркүйектің 2015 жылы.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Orymbek Ahmetbekuly Zhәutikov galym fizika matematika gylymdarynyn doktory 1961 professor 1961 Қazakstan ulttyk akademiyasynyn akademigi 1962 Қazakstannyn enbek sinirgen gylym zhәne tehnika kajratkeri 1974 Orynbek Ahmetbekuly ZhәutikovTugan kүni1911 mamyrdyn 1 indetuganTugan zheriҚaragandy oblysy Aktogaj audanyҚajtys bolgan kүni1989 mamyrdyn 15 indeҚajtys bolgan zheriAlmatyҒylymi atagyfizika matematika gylymdarynyn doktory profesorҚyskasha omirbayany4 zhasynda sheshesi olip zhetim osken Orymbek 1921 zh 10 zhaska tolganda auyl mektebinen sauatyn ashady 1923 zh Қarkaralydagy mektep internatka ornalasyp ony 1930 zh үzdik bitiredi Tolengit ruynan shykkan 1930 zh Қazak pedagogikalyk institutynyn fizika matematika fakultetine okuga tүsip ony 1934 zh үzdik bitirip Leningrad memlekettik universitetinin Sankt Peterburg memlekettik universiteti aspiranturasyn tamamdagan 1934 ҚazPI di kazirgi Almaty memlekettik universiteti bitirgen 1934 51 zh ҚazPI de assistent aga okytushy docent dekan direktordyn gylymi zhumys zhonindegi orynbasary kafedra mengerushisi 1945 65 zh Қazakstan ulttyk akademiyasynyn Matematika zhәne mehanika sektorynda aga gylymi kyzmetker sektor mengerushisi 1965 69 zh Қazakstan ulttyk akademiyasynyn Matematika zhәne mehanika institutynda direktordyn orynbasary zerthana mengerushisi 1969 89 zh Қazakstan ulttyk akademiyasy Prezidiumynyn mүshesi Fizika matematika gylymdary bolimshesinin akademik hatshysy 1985 89 zh Қazakstan ulttyk akademiyasy Matematika zhәne mehanika institutynda zerthana mengerushisi boldy EnbekteriNegizgi gylymi enbekteri kozgalystyn ornyktylyk teoriyasyna matematika fizika tendeulerine differencialdyk tendeulerdin sheksiz zhүjelerine teoriyalyk zhәne koldanbaly mehanikaga matematika tarihy men onyn metodologiyasyna arnalgan Orymbek Ahmetbekuly Zhәutikov respublikalyk fizika matematika mektebin ujymdastyrushylardyn biri 1968 Bul mektep kazir Orymbek Ahmetbekuly Zhәutikovtin esimimen atalady Ol respublikamyzda matematik galymdardy dajyndauda zhәne matematikany nasihattauda kop enbek sinirip otandyk matematikter mektebin kalyptastyrdy Қazakstan Memlekettik syjlygynyn laureaty 1976 Oktyabr Revolyuciyasy ordenimen 2 ret Қurmet Belgisi ordenimen zhәne medaldermen marapattalgan Shygarmalary Matematikalyk analiz kursy Almaty 1958 Matematikanyn damu tarihy Almaty 1967 Beskonechnye sistemy differencialnyh uravnenij A A 1974 sooavtor Teoriya beskonechnyh sistem differencialnyh uravnenij A A 1978 soavtor Mektep mugalimderi men okushylaryna zhalpy ziyaly kauymga arnalgan Bilim zhәne enbek zhurnalynyn shyguyna atsalushylardyn biri boldy Derekkozderhttps alashainasy kz shezhire shejre tolengt 62103 Қazak enciklopediyasySiltemelerZhӘUTIKOV ORYNBEK AHMETBEKҰLY Muragattalgan 24 kyrkүjektin 2015 zhyly