Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Нұрбану сұлтан (осман. نور بانو سلطان — Nûr Banû Sultan, түр. Nurbanu Sultan; 1525 жыл — 7 желтоқсан 1583 жыл) — II Сәлімнің әйелі (хасеки сұлтан), III Мұраттың анасы (уәлиде сұлтан).
| Нұрбану сұлтан نور بانو سلطان Хасеки сұлтан Уәлиде сұлтан | |||
| Лауазымы | |||
|---|---|---|---|
| |||
| 15 желтоқсан 1574 — 7 желтоқсан 1583 | |||
| Ізашары | Айша Хафса сұлтан | ||
| Ізбасары | Сафие сұлтан | ||
| Өмірбаяны | |||
| Діні | Христиандық, кейін Ислам | ||
| Дүниеге келуі | 1525 Парос аралы, Венеция республикасы | ||
| Қайтыс болуы | 7 желтоқсан 1583 Константиние, Османлы империясы | ||
| Жерленді | II Сәлім мазары, Ыстамбұл | ||
| Жұбайы | II Сәлім | ||
| Балалары | Ұлдары: III Мұрат Махмұт шаһзада Қыздары: Айша сұлтан Фатима сұлтан Гауһархан сұлтан Есмахан сұлтан | ||
өңдеу  | |||
Өмірбаяны
III Мұрат тұсында
III Мұраттың анасы Уәлиде Нұрбану сұлтанның гаремдегі беделі артты, алайда алғашқы 4 жыл II Сәлімнің әпкесі гаремнің басшысы болды. Михримах сұлтан гаремді анасы Хасеки Хүррем сұлтан ажалынан кейін және өз ажалына дейін 1558-1578 жылдары 20 жыл биледі. Ақырында, Михримах сұлтан 1578 жылы қайтыс болған соң, Уәлиде Нұрбану сұлтан гаремнің жаңа басшысы болды. Нұрбану сұлтанның гаремдегі тұтас билігі оның ажалына дейін, 1583 жылға дейін, жалғасты. Сонымен қатар Нұрбану сұлтан мемлекеттік істерге де ықпалы зор болды, себебі III Мұрат мемлекеттік мәселелерге қатысты шешімдер қабылдаған кезінде анасының кеңесін тыңдайтын. Паоло Контарини дожға жазған хатында былай дейді:
 | Сұлтан Мұраттың анасы Нұрбану сұлтан Османлы сарайында Мұрат көп сүйенетін кеңестерді беретін адам болған. Мұрат өз саясатын, негізінде, анасы кеңестерінің негізінде құрайтын, себебі оның ойынша, ол (Нұрбану) секілді ешкім сондай данагөй әрі адал кеңес бере алмайды, осы жерден оған (Нұрбануға) және оның ерекше қасиеттері мен адамгершілігіне деген қадірлеушілік пен құрмет |  |
III Мұраттың тұсында "қатындар сұлтанаты" өз жалғасын тапты, себебі сұлтанға анасынан басқа сүйікті күңі де зор ықпал етті. Сұлтан өз күңін өте қатты сүйді, бірақ Сафиенің ықпалын төмендету үшін Нұрбану сұлтан Мұратқа басқа да күңдер жіберіп отырды. Бұл Уәлиде сұлтанның қолынан келсе де, ақырында сұлтан үшін Сафие ең сүйікті күң болып қала берді. 1583 жылы Нұрбану сұлтан қайтыс болған соң, Сафие өз беделін сезіне бастады. Анасы жанындай жақсы көрген III Мұрат анасының жаназасын зор сән-салтанатпен өткізді және Мимар Синанға анасының құрметіне мешіт салуға әмір берді. Мешіт Әтік Уәлиде мешіті деген атау алды. Джанфранческо Моросини айтуы бойынша:
| | Нұрбану сұлтан өлер алдында баласына нағыз билікке қатысты кеңестер берді, олар саналылық пен сақтыққа толы, тіпті оларды бір шебер, ақылды әрі өте тәжірибелі мемлекеттік қайраткерден берген деп ойлауға да болады. Анасы Мұратқа әділеттілікті кідірмей орнатып, сонымен бірге өз құлдарына әділетті болуды, алтынға деген сараңдығын жоюды, ал ең бастысы, өзінің баласы Мехметке бас-көз болуға кеңес берді | |
Уәлиде сұлтан қайтыс болған соң, Моросини сол жайлы өзінің Венециядағы депешасына жеткізді:
| | Ол өзінде ерекше ақкөңілділікті, ерлікті әрі даналықты біріктіретіндігін бәрі бірауыздан келіседі | |
III Мұрат өз анасын қатты қадірлеп, жақсы көретін.
Өнерде
![image]()
«Сүлеймен сұлтан» телехикаясы (2011-2014, Нұрбану сұлтан рөлінде — Мәруа Болуғур)
Дереккөздер
- Мұрат Үшінші - 12-ші османлы сұлтаны Мұрағатталған 12 ақпанның 2017 жылы.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Nurbanu sultan osman نور بانو سلطان Nur Banu Sultan tүr Nurbanu Sultan 1525 zhyl 7 zheltoksan 1583 zhyl II Sәlimnin әjeli haseki sultan III Murattyn anasy uәlide sultan Nurbanu sultan نور بانو سلطان Haseki sultan Uәlide sultanLauazymyTu Uәlide sultan15 zheltoksan 1574 7 zheltoksan 1583Izashary Ajsha Hafsa sultanIzbasary Safie sultanӨmirbayanyDini Hristiandyk kejin IslamDүniege kelui 1525 Paros araly Veneciya respublikasyҚajtys boluy 7 zheltoksan 1583 1583 12 07 Konstantinie Osmanly imperiyasyZherlendi II Sәlim mazary YstambulZhubajy II SәlimBalalary Ұldary III Murat Mahmut shaһzada Қyzdary Ajsha sultan Fatima sultan Gauһarhan sultan Esmahan sultanondeu ӨmirbayanyIII Murat tusynda III Murattyn anasy Uәlide Nurbanu sultannyn garemdegi bedeli artty alajda algashky 4 zhyl II Sәlimnin әpkesi garemnin basshysy boldy Mihrimah sultan garemdi anasy Haseki Hүrrem sultan azhalynan kejin zhәne oz azhalyna dejin 1558 1578 zhyldary 20 zhyl biledi Akyrynda Mihrimah sultan 1578 zhyly kajtys bolgan son Uәlide Nurbanu sultan garemnin zhana basshysy boldy Nurbanu sultannyn garemdegi tutas biligi onyn azhalyna dejin 1583 zhylga dejin zhalgasty Sonymen katar Nurbanu sultan memlekettik isterge de ykpaly zor boldy sebebi III Murat memlekettik mәselelerge katysty sheshimder kabyldagan kezinde anasynyn kenesin tyndajtyn Paolo Kontarini dozhga zhazgan hatynda bylaj dejdi Sultan Murattyn anasy Nurbanu sultan Osmanly sarajynda Murat kop sүjenetin kenesterdi beretin adam bolgan Murat oz sayasatyn negizinde anasy kenesterinin negizinde kurajtyn sebebi onyn ojynsha ol Nurbanu sekildi eshkim sondaj danagoj әri adal kenes bere almajdy osy zherden ogan Nurbanuga zhәne onyn erekshe kasietteri men adamgershiligine degen kadirleushilik pen kurmet III Murattyn tusynda katyndar sultanaty oz zhalgasyn tapty sebebi sultanga anasynan baska sүjikti kүni de zor ykpal etti Sultan oz kүnin ote katty sүjdi birak Safienin ykpalyn tomendetu үshin Nurbanu sultan Muratka baska da kүnder zhiberip otyrdy Bul Uәlide sultannyn kolynan kelse de akyrynda sultan үshin Safie en sүjikti kүn bolyp kala berdi 1583 zhyly Nurbanu sultan kajtys bolgan son Safie oz bedelin sezine bastady Anasy zhanyndaj zhaksy korgen III Murat anasynyn zhanazasyn zor sәn saltanatpen otkizdi zhәne Mimar Sinanga anasynyn kurmetine meshit saluga әmir berdi Meshit Әtik Uәlide meshiti degen atau aldy Dzhanfranchesko Morosini ajtuy bojynsha Nurbanu sultan oler aldynda balasyna nagyz bilikke katysty kenester berdi olar sanalylyk pen saktykka toly tipti olardy bir sheber akyldy әri ote tәzhiribeli memlekettik kajratkerden bergen dep ojlauga da bolady Anasy Muratka әdilettilikti kidirmej ornatyp sonymen birge oz kuldaryna әdiletti boludy altynga degen sarandygyn zhoyudy al en bastysy ozinin balasy Mehmetke bas koz boluga kenes berdi Uәlide sultan kajtys bolgan son Morosini sol zhajly ozinin Veneciyadagy depeshasyna zhetkizdi Ol ozinde erekshe akkonildilikti erlikti әri danalykty biriktiretindigin bәri birauyzdan kelisedi III Murat oz anasyn katty kadirlep zhaksy koretin Өnerde Sүlejmen sultan telehikayasy 2011 2014 Nurbanu sultan rolinde Mәrua Bolugur DerekkozderMurat Үshinshi 12 shi osmanly sultany Muragattalgan 12 akpannyn 2017 zhyly