Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Нарғызгүл , (лат. Dahlia) – астралылар тұқымдасына жататын баданалы, көп жылдық шөптесін өсімдіктер. Оңтүстік Америкада өсетін 15 түрі белгілі. Қазақстанда қолдан өсіріледі. Гүл шорығында будандастырылған (негізінен құбылмалы нарғызгүлден алынған) 8 мыңнан астам сорты пайдаланылады. Биіктігі 20 – 200 см-дей, тамыры жуан, түйнекті болады, сабағының іші қуыс. Қауырсынды жапырақтарының шеті тілімденген, олар сабаққа қарама-қарсы орналасады. Гүлдерінің түсі алуан түрлі, гүлшоғыры – себет (оның диам. 35 см-дей). Нарғызгүлдер – жарық пен жылу сүйгіш өсімдіктер, құнарлы топырақты қажет етеді. Нарғызгүлдерді тұқымынан өсіру, бадана ұяларын бөліп алу жолымен қалемшелерінен көбейтеді. Өсімдіктің гүлшоғыры ірі болу үшін отырғызар алдында 2 – 3 мықты өркенді қалдырып, әлсіз өркендерді кесіп тастайды. Қыста жақсы сақтау үшін баданаларын суық түскенге дейін қазып алады. Кептірілген баданаларды құрғақ, қараңғы қоймаларда (температурасы 4 – 5С) сақтайды.
| Нарғызгүл | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| түрлері | ||||||||||||||||||
| 42 түрі белгілі |
Өсімдік туралы
Нарғызгүл – тамыртүйнекті, көпжылдық бақша өсімдігі. Отаны – Мексика және Колумбияның таулы аймақтары. Табиғатта нарғызгүлдің 24-ке жуық түрі болса, бүгінде гүлпаз мамандардың сұрыптауы нәтижесінде 15 мыңға жуық түрі қолданысқа енген. Нарғызгүлдің гүлі себет секілді, мол гүлдейтін өсімдік. Биіктігі 20-200 см аралығында болады. Түріне қарай бір түбі 10-25 данаға дейін гүл жарады. Тамыртүйнекті нарғызгүлдердің гүлдеу уақыты шілде айының соңынан бастап, күздің ортасына дейін жалғасады. Мол гүл жаруы үшін гүлдеп кеткен гүлдерінің басын қырқып отыру керек. Гүлдерінің көлемі үлкен, бойы биік болғандықтан, көбіне оны гүлзардың ортасына егеді. Нарғызгүлді қырқып алып, суға салып қойса, оншақты күнге дейін өңін жоғалтпайды. Осы ерекшелігіне орай оны гүлдестелер жасауға қолданады.
Күтімі
Кез-келген түрі ашық күн астында өскенді ұнатады. Тамыртүйнегі қысқы суыққа шыдамайтындықтан, қыркүйек айының соңына таман қазып алып, қағазға орап, жертөледе сақтайды. Сәуір айының екінші жартысында тұрақты орнына егіп, күтім жасау қажет. Биік түрлерінің сабағын байластырып қоймаса үлкен гүлінің салмағына шыдамай майысып немесе сынып кетуі мүмкін.
Көбейтілуі
Тамыртүйнегін бөлу арқылы көбейту ең оңай жолы болып табылады. Жас сабақтарын қалемшелеу және тұқымы арқылы да көбейтуге болады.
Нарғызгүл – тамыртүйнекті, көпжылдық бақша өсімдігі. Отаны – Мексика, Колумбия.Табиғатта 24 түрі кездессе, гүлзарларда 15-ға жуық түрі қолданыста. Бойының биіктігі20-250см. Гүлдеу уақыты шілде айының соңынан күздің ортасына дейін жалғасады.Мол гүл жару үшін гүлдеп кеткен гүлдерінің басын қырқып отыру керек. Нарғызгүлдің гүлсидамын қырқып алып суға салып қойсаоншақты күнге дейін өңін жоғалтпайды. Сондықтанда оны гүлкестелер жасауға қолданылады. Кез келген түрі ашық күн астында өскенді ұнатады. Тамыртүйнегіқысқы суыққа шыдамайтындықтан қыркүйекайының соңына таман қазып алады.Тамыртүйнегін бөлу, жас сабақтарын қалемшелеу және тұқымы арқылы көбейтеді.
Нарғызгүл туралы тақпақ
Маусымда жарғанмен гүлдерін,
Ол бірден керемет болмайды.
Жетіліп, көбейіп күнбе-күн,
Күз түсе құлпырып, жайнайды.
Сілтемелер
- Гүлстан, өсімдіктер туралы сайт Мұрағатталған 20 ақпанның 2012 жылы.
Дереккөздер
- Қазақ Энциклопедиясы"Қазақ Энциклопедиясы", 6 том
"Гүлстан" республикалық ғылыми-танмыдық, көпшілік журнал, 2010 жыл ISSN 2078-6727
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Nargyzgүl lat Dahlia astralylar tukymdasyna zhatatyn badanaly kop zhyldyk shoptesin osimdikter Ontүstik Amerikada osetin 15 tүri belgili Қazakstanda koldan osiriledi Gүl shorygynda budandastyrylgan negizinen kubylmaly nargyzgүlden alyngan 8 mynnan astam sorty pajdalanylady Biiktigi 20 200 sm dej tamyry zhuan tүjnekti bolady sabagynyn ishi kuys Қauyrsyndy zhapyraktarynyn sheti tilimdengen olar sabakka karama karsy ornalasady Gүlderinin tүsi aluan tүrli gүlshogyry sebet onyn diam 35 sm dej Nargyzgүlder zharyk pen zhylu sүjgish osimdikter kunarly topyrakty kazhet etedi Nargyzgүlderdi tukymynan osiru badana uyalaryn bolip alu zholymen kalemshelerinen kobejtedi Өsimdiktin gүlshogyry iri bolu үshin otyrgyzar aldynda 2 3 mykty orkendi kaldyryp әlsiz orkenderdi kesip tastajdy Қysta zhaksy saktau үshin badanalaryn suyk tүskenge dejin kazyp alady Keptirilgen badanalardy kurgak karangy kojmalarda temperaturasy 4 5S saktajdy NargyzgүlDүniesi ӨsimdikterBolimi Gүldi osimdikterTaby Қos zharnaktylar unranked AsteridsSaby Tukymdasy AsteraceaeKishi tukymdasy Tajpasy Tegi Dahliatүrleri42 tүri belgili Өsimdik turalyNargyzgүl tamyrtүjnekti kopzhyldyk baksha osimdigi Otany Meksika zhәne Kolumbiyanyn tauly ajmaktary Tabigatta nargyzgүldin 24 ke zhuyk tүri bolsa bүginde gүlpaz mamandardyn suryptauy nәtizhesinde 15 mynga zhuyk tүri koldanyska engen Nargyzgүldin gүli sebet sekildi mol gүldejtin osimdik Biiktigi 20 200 sm aralygynda bolady Tүrine karaj bir tүbi 10 25 danaga dejin gүl zharady Tamyrtүjnekti nargyzgүlderdin gүldeu uakyty shilde ajynyn sonynan bastap kүzdin ortasyna dejin zhalgasady Mol gүl zharuy үshin gүldep ketken gүlderinin basyn kyrkyp otyru kerek Gүlderinin kolemi үlken bojy biik bolgandyktan kobine ony gүlzardyn ortasyna egedi Nargyzgүldi kyrkyp alyp suga salyp kojsa onshakty kүnge dejin onin zhogaltpajdy Osy ereksheligine oraj ony gүldesteler zhasauga koldanady KүtimiKez kelgen tүri ashyk kүn astynda oskendi unatady Tamyrtүjnegi kysky suykka shydamajtyndyktan kyrkүjek ajynyn sonyna taman kazyp alyp kagazga orap zhertolede saktajdy Sәuir ajynyn ekinshi zhartysynda turakty ornyna egip kүtim zhasau kazhet Biik tүrlerinin sabagyn bajlastyryp kojmasa үlken gүlinin salmagyna shydamaj majysyp nemese synyp ketui mүmkin KobejtiluiTamyrtүjnegin bolu arkyly kobejtu en onaj zholy bolyp tabylady Zhas sabaktaryn kalemsheleu zhәne tukymy arkyly da kobejtuge bolady Nargyzgүl tamyrtүjnekti kopzhyldyk baksha osimdigi Otany Meksika Kolumbiya Tabigatta 24 tүri kezdesse gүlzarlarda 15 ga zhuyk tүri koldanysta Bojynyn biiktigi20 250sm Gүldeu uakyty shilde ajynyn sonynan kүzdin ortasyna dejin zhalgasady Mol gүl zharu үshin gүldep ketken gүlderinin basyn kyrkyp otyru kerek Nargyzgүldin gүlsidamyn kyrkyp alyp suga salyp kojsaonshakty kүnge dejin onin zhogaltpajdy Sondyktanda ony gүlkesteler zhasauga koldanylady Kez kelgen tүri ashyk kүn astynda oskendi unatady Tamyrtүjnegikysky suykka shydamajtyndyktan kyrkүjekajynyn sonyna taman kazyp alady Tamyrtүjnegin bolu zhas sabaktaryn kalemsheleu zhәne tukymy arkyly kobejtedi Nargyzgүl turaly takpakMausymda zharganmen gүlderin Ol birden keremet bolmajdy Zhetilip kobejip kүnbe kүn Kүz tүse kulpyryp zhajnajdy SiltemelerGүlstan osimdikter turaly sajt Muragattalgan 20 akpannyn 2012 zhyly DerekkozderҚazak Enciklopediyasy Қazak Enciklopediyasy 6 tom Gүlstan respublikalyk gylymi tanmydyk kopshilik zhurnal 2010 zhyl ISSN 2078 6727 Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet