Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына сәйкес болу үшін жетілдіру қажет. Осы мақаланы әрі қарай дамытуға көмектесіңіз. |
Мына мақаланы не бөлімін Көп жылдық тоң дегенмен біріктіруге ұсынылған. () |
Мәңгі тоң — көпжылдық тоң; үш түрлі шартты түсінікпен анықталатын термин: 1) жер қыртысының жоғарғы бөлігіндегі таужыныстардың 0°-тан төмен температурадағы тоңға айналу құбылысы; 2) таужыныстардың ұзақ уақыт бойы ерімейтін (жібімейтін) қабаты; 3) бойындағы ылғалы тоңға айналып, берік шегенделген таужыныстар. Мәңгі тоң қалыңдығы бірнеше метрден 600—700 м-ге дейін жетеді. Мәңгі тоң бүкіл Сібірді қамтумен бірге, биік тау бастарында (Тянь-Шань, Памир және тағы да басқалары) да таралған. Мәңгі тоң табиғаттың барлық құрамдарының сипатына ықпалын тигізеді, яғни мәңгі тоң таралған аумақтарда ерекше жер бедері түзіледі (шығанақтар, батпақты ойыстар, өзегі мұздаң тұратын төбешіктер және тағыда басқалары); топырақ түзілу процесі баяу жүреді; ағаш, өсімдік түрлері тамырын тереңге жая алмайтындықтан, орман-тоғай сирек өседі және т.б. Мәңгі тоңның тигізетін әсері түрлі құрылыстарда, жол салуда, пайдалы қазбалар өндіруде, егін егуде есепке алынып отырады.
Дереккөздер
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Су шарушылығы. – Алматы, «Мектеп» баспасы, 2002 жыл.
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna sәjkes bolu үshin zhetildiru kazhet Osy makalany әri karaj damytuga komektesiniz Myna makalany ne bolimin Kop zhyldyk ton degenmen biriktiruge usynylgan Mәngi ton kopzhyldyk ton үsh tүrli shartty tүsinikpen anyktalatyn termin 1 zher kyrtysynyn zhogargy boligindegi tauzhynystardyn 0 tan tomen temperaturadagy tonga ajnalu kubylysy 2 tauzhynystardyn uzak uakyt bojy erimejtin zhibimejtin kabaty 3 bojyndagy ylgaly tonga ajnalyp berik shegendelgen tauzhynystar Mәngi ton kalyndygy birneshe metrden 600 700 m ge dejin zhetedi Mәngi ton bүkil Sibirdi kamtumen birge biik tau bastarynda Tyan Shan Pamir zhәne tagy da baskalary da taralgan Mәngi ton tabigattyn barlyk kuramdarynyn sipatyna ykpalyn tigizedi yagni mәngi ton taralgan aumaktarda erekshe zher bederi tүziledi shyganaktar batpakty ojystar ozegi muzdan turatyn tobeshikter zhәne tagyda baskalary topyrak tүzilu procesi bayau zhүredi agash osimdik tүrleri tamyryn terenge zhaya almajtyndyktan orman togaj sirek osedi zhәne t b Mәngi tonnyn tigizetin әseri tүrli kurylystarda zhol saluda pajdaly kazbalar ondirude egin egude esepke alynyp otyrady ҚarDerekkozderҚazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Su sharushylygy Almaty Mektep baspasy 2002 zhyl Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet