Меңдекеш Сатыбалдиев

Меңдекеш Сатыбалдиев
Туған күні	1937 (1937)
Туған жері	Атырау облысы, Жылыой ауданы
Қайтыс болған күні	1973 (1973)
Қайтыс болған жері	Алматы қ.
Азаматтығы	Қазақстан
Ұлты	Қазақ
Жанры	өлең, толғау, очерк
Шығармалардың тілі	Қазақша

Меңдекеш Сатыбалдиев

Меңдекеш Сатыбалдиев (1937 ж.,Атырау облысы, Жылыой ауданы, Аманкелді ауылы - 1973, Алматы қ.) - ақын, журналист, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі, Маңғыстау туралы шығармалардың авторы. Бейіт ескерткіші Алматыда Кеңсайдағы мұсылман зиратында. Сатыбалдиев 1954—1969 жылдары Есбол, Теңіз ауданы, Атырay облысы газеттеpінде, облыстык радио хабарлар тарату комитетінде тілші, белім менгерушісі, 1969—1973 жылдары «Қазақстан» баспасының редакция меңгерушісі, «Мэдениет және тұрмыс» («Парасат») журналының жаyапты хатшысы болып істеген. Ол жергілікті және Республикалық баспасез беттерінде очерктер мен публицистикалык, әдеби мақалалар, фельетондар мен әңгімелер, өлендер мен толғаулар жариялап, жұртшылыққа кең танылған. 1966-1973 жылдарда «Акмоншак» (1966), «Шулайды толкын» (1968), «Күн шуағы» (1970) аталатын өлендер жинағын, «Жартастағы жазулар» (1970) дейтін очерктер жинағын, «Коныр козы» (1971) повеcін жариялаған. А. И. Покрышкиннің «Аспандағы шайкас» (1973) кітабын, «Монғол әнгімелерін» (1973) аударуға қатыскан, «Шапағат» (1973) жинағын күрастырған. 1973 жылдан кейін «Мелдір астикалык мақалалары, «Кызғыш кұс» (1975, 1979, 1988) аталатын таңдамалы өлендер жинақтары жарық көрген. Ол "Қоңыр қозы" повесінде екінші дүниежүзілік соғыс әкелген қағы-қасіретті бейнелесе, «Жартастағы жазулар», «Мелдір ас- пан» кітаптарындағы очерктері мен публицистикалық мақалаларында өмірді жасандырып жаткан еңбек адамдарының, ой, өнер санлақ- тарының жасампаздығы мен жан сұлулығын суреттеген. Әдеби макалаларын қалам кайраткерлерінің құнарлы туындыларын,алпысыншы-жетпісінші жылдарда әдеби өмірге келген жас таланттарды насихаттауға арнаған. Қара сөзбен жазылған шығармаларынан танылатын қасиет - Сатыбалдиевтің өмірдегі өзекті, мәнді мәселелерді талғай, тандай біліп, оқырман жүрегін баурай білетін, сыр шылдықпен жеткізе білетін қаламы ұшқыр дарынды журналист болғандығы. Аяулы атамекен мен бабалар рухын, ерлік пен елдікті қастерлеу, өмірге нәр берген ғажайып өнер мен адамдық асыл қасиеттерді жырлау – Сатылбадиев өлең, толғауларының өзекті мәселелері. «Ақмоншақ», «Шулайды толқын», «Күн шуағы», «Қызғыш құс» жинақтарына енген өлең, толғауларында Отан соғысы кезіндегі жұпыны, жүдеу тірлік пен қайғы қасірет сызындай сол кезеңнің ащы мұны шынайы суреттелген. Сатыбалдиевте алуан тағдырлы адамдар өмірінің сан қилы құбылысына терең тебірену де бар. Ақындық шабытқа толы ойлы да өрнекті жырларында тағдыр талқысына бас имейтін қайсарлық пен үнемі үмітке бастар өршілдік қатар өріліп отырады Майданнан оралмаған ағасы Дәулетияр туралы өлеңдерінде не дала дауылпаздары Исатай мен Махамбет сөздерінде, тіпті қанды қақпанға тап болған Көкжал мінезінде де ұлан дала берген ер де өр мінез сипатындайтағдыр байқалады. Бұл - Сатыбалдиевтің барлық өлендеріне тән сипат. Ол — жан пердесін айқара ашып, өмір сырын ақын жүрегінің алауына бөлеп, асқақ азаматтық дауыспен, өр пафос, публицистикалық серпінмен жырлаған өзіндік өрнегі бар ақын.

Қолданылған сілтемелер

Атырау: Энциклопедия. -Алматы: Атамұра, 2000 ISBN 5-7667-9129-1

Дереккөздер