Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Мақаш ауылдық округі — Атырау облысы, Құрманғазы ауданындағы әкімшілік бірлік.
| Қазақстан ауылдық округі | |
| Мақаш ауылдық округі | |
| Облысы | |
|---|---|
| Ауданы | |
| Округ орталығы | |
| Енеді | 5 ауыл, 1 разъезд |
| Тұрғыны (2021) | ▼2565 |
| Әкімі | Бауыржан Нұрлығалымұлы Қадыров |
| Округ әкімдігінің мекенжайы | Алға ауылы, Сибағат ата көшесі, №31А |
| Бұрынғы атаулары | Морской ауылдық округі |
| Уақыт белдеуі | UTC+5:00 |
| Автомобиль коды | 06 |
| Телефон коды | +771233 |
| Пошта индексі | 060402 |
Әкімшілік құрамы
Құрамына Алға, Иманов, Қаракөл, Көкарна, Әліпов ауылдары және Афанасьев жол айрығы (разъезі) кіреді. Орталығы – Алға ауылы. Ақбетов, Сәт баба ауылдары Әліпов ауылының құрамына, ал Сардар баба ауылы Көкарна ауылының құрамына енгізілген.
Халқы
2021 жылғы санақ қорытындысы бойынша 2565 адамды (1334 ер адам және 1231 әйел адам) құрады.
Тарихы
Морской ауылдық кеңесі 1922 жылы құрылды. Ауылдық кеңес жерінде «Советский» балық батағасы 1920 жылдан 1938 жылға дейін жұмыс жасады. Батағада 500 дей адам жұмыс істеген. Бұл жылдары Морской ауылдық кеңесінде үш мыңдай түтін, он мыңға жуық тұрғын халық болған еді. 1930 жылы колхоздастыру басталғанда алғаш құрылған «Төңкеріс» колхозы балық аулаумен шұғылданды. 1934 жылы осы колхозда 1000 бастай ірі қара, 2000-дай жылқы бағылған. Ал, 1945 жылы «Төңкеріс» колхозынан Калинин атындағы, «Қызыл Ту» колхозынан Андреев атындағы мал колхоздары жеке бөлінеді. 1963 жылы Морской ауылдық кеңесіне қосылып, іріленген Калинин колхозы негізінде «Коммунизм жолы» совхозы құрылған. Бұл шаруашылық еділбай тұқымды қой өсірумен айңалысты.
Шаруашылық 1993 жылы жекешелендіру арқылы таратылып Мақаш өндірістік кооперативі құрылды және бірнеше шаруа қожалықтары, кооперативтер құрылып, жұмыс істеуде.
Морской ауылдық округі атауы 2001 жылы Мақаш ауылдық округі болып өзгертілді.
Ауылдық кеңес төрағалары, округ әкімдері
Ботақан, Морской ауылдық кеңестерінің төрағалары, Мақаш округінің әкімдері қызметін атқарғандар: Сұлтан Исқақов, Құрманғали Есенбаев, Самиға Тапалова, Дауыл Қонысов, Ғапу Өмірәлиев, Насихат Мырзағалиев, Өтеген Сахманов, Біләл Құрманғалиев, Сатхан Мұхашев, Отар Юсупов, Нәби Келменова, Сафи Асқаров, Халел Зұлхарнаев, Ләтипа Сисенова, Михайл Абулхайыров, Қажеден Батырбаев, Жетпіс Жұбанов, Әділбек Құспанов, Мырзабай Шаяхметов, Төреміс (Тимур) Шәрипов, Қайрат Нұрлыбаев, Кәрим Төкенов, Болат Муфтахов
Мақаш округінің қасиетті жерлері
Нар өлген — Сасықтаудан әрі қарай, 5 шақырым аралықта орналасқан жер. Ол жерде күнінде атақты, дәулетті адамның көзге түсерліктей нары өлгендіктен, Нар өлген деп аталған. Әлгі бай қанша малы болсада осы нарына қатты өкініпті-мыс.
Ақ пышақ — биік, қатқыл көк төбе. Хан жайлауы болған жер. Заманында ақкиізге отырғызып Жәңгірді хан етіп көтерген осы орын. Сасықтаудың етегіндегі үлкен биік төбелерден тұратын жер.
Қазақ шоқы — қалмақ төбесімен қанаттас орналасқан, ара қашықтығы шамамен 2-3 шақырым. Қазақ пен қалмақтың соғысында қазақтың мықты бекінісі болған жер.
Жота - қарауыл төбе — Исатай мен Махамбет бастаған көтерілісте өте биік төбе болғандыктан қарауыл қойған жері.
Қалмақ қорған — ол қалмақ пен қазақ соғысында бекініс болған жер. Мақаш «Керей ашығынан» 6-7 шақырым шығыста орналасқан.
Сасықтау — 10-12 шақырым шамасы шығыстан батысқа қарай созылған. Ені 4-5 шақырым. Ортасындағы үлкен сор 3-4 шақырым бөлікті алады. Сор асты (сероводород) күкіртке толы екендігі анықталған. Сасықтау теңіз деңгейінен 14 метр биіктікте көтеріңкі жатыр.
Қызылтау — ұзындығы 3-4 шақырым, ені 500 метр шамасында. Жер беті құм, қиыршық тас аралас болғандықтан жергілікті адамдар Қызылтау атаған.
Округтегі тарихи және мәдени ескерткіштер
- Латифа Сисенова тұрған үйдегі мемориалдық тақта
- Ғизат Әліповтың обелискісі
- Жұмажан Мәмбетәлиев обелискісі
- Нұғыман Ақбетовтың обелискісі
- Жандол Жаманбаевтың обелискісі
- Мақаш Бекмұханбетовқа орнатылған кесене
Дереккөздер
- Құрманғазы ауданының әкімшілік-аумақтық бірліктеріне өзгерістер енгізу туралы
- 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
- Киелі мекен, қасиетті өлке -Құрманғазы. Ағатай баспасы, Атырау-1920 ж. ISBN 978-601-7861-86-5
- https://ser-per.kz/zhanalyqtar/audan-tynysy/ma-ash-okrug-n-asiett-zherler.html
- Құрманғазы ауданы. Шежіре. - Алматы: "Арыс" баспасы, 2008. ISBN 9965-17-535-7
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Makash auyldyk okrugi Atyrau oblysy Қurmangazy audanyndagy әkimshilik birlik Қazakstan auyldyk okrugiMakash auyldyk okrugiOblysyAtyrau oblysyAudanyҚurmangazy audanyOkrug ortalygyAlgaEnedi5 auyl 1 razezdTurgyny 2021 2565ӘkimiBauyrzhan Nurlygalymuly ҚadyrovOkrug әkimdiginin mekenzhajyAlga auyly Sibagat ata koshesi 31ABuryngy ataularyMorskoj auyldyk okrugiUakyt beldeuiUTC 5 00Avtomobil kody06Telefon kody 771233Poshta indeksi060402Әkimshilik kuramyҚuramyna Alga Imanov Қarakol Kokarna Әlipov auyldary zhәne Afanasev zhol ajrygy razezi kiredi Ortalygy Alga auyly Akbetov Sәt baba auyldary Әlipov auylynyn kuramyna al Sardar baba auyly Kokarna auylynyn kuramyna engizilgen Halky2021 zhylgy sanak korytyndysy bojynsha 2565 adamdy 1334 er adam zhәne 1231 әjel adam kurady TarihyMorskoj auyldyk kenesi 1922 zhyly kuryldy Auyldyk kenes zherinde Sovetskij balyk batagasy 1920 zhyldan 1938 zhylga dejin zhumys zhasady Batagada 500 dej adam zhumys istegen Bul zhyldary Morskoj auyldyk kenesinde үsh myndaj tүtin on mynga zhuyk turgyn halyk bolgan edi 1930 zhyly kolhozdastyru bastalganda algash kurylgan Tonkeris kolhozy balyk aulaumen shugyldandy 1934 zhyly osy kolhozda 1000 bastaj iri kara 2000 daj zhylky bagylgan Al 1945 zhyly Tonkeris kolhozynan Kalinin atyndagy Қyzyl Tu kolhozynan Andreev atyndagy mal kolhozdary zheke bolinedi 1963 zhyly Morskoj auyldyk kenesine kosylyp irilengen Kalinin kolhozy negizinde Kommunizm zholy sovhozy kurylgan Bul sharuashylyk edilbaj tukymdy koj osirumen ajnalysty Sharuashylyk 1993 zhyly zhekeshelendiru arkyly taratylyp Makash ondiristik kooperativi kuryldy zhәne birneshe sharua kozhalyktary kooperativter kurylyp zhumys isteude Morskoj auyldyk okrugi atauy 2001 zhyly Makash auyldyk okrugi bolyp ozgertildi Auyldyk kenes toragalary okrug әkimderiBotakan Morskoj auyldyk kenesterinin toragalary Makash okruginin әkimderi kyzmetin atkargandar Sultan Iskakov Қurmangali Esenbaev Samiga Tapalova Dauyl Қonysov Ғapu Өmirәliev Nasihat Myrzagaliev Өtegen Sahmanov Bilәl Қurmangaliev Sathan Muhashev Otar Yusupov Nәbi Kelmenova Safi Askarov Halel Zulharnaev Lәtipa Sisenova Mihajl Abulhajyrov Қazheden Batyrbaev Zhetpis Zhubanov Әdilbek Қuspanov Myrzabaj Shayahmetov Toremis Timur Shәripov Қajrat Nurlybaev Kәrim Tokenov Bolat MuftahovMakash okruginin kasietti zherleriNar olgen Sasyktaudan әri karaj 5 shakyrym aralykta ornalaskan zher Ol zherde kүninde atakty dәuletti adamnyn kozge tүserliktej nary olgendikten Nar olgen dep atalgan Әlgi baj kansha maly bolsada osy naryna katty okinipti mys Ak pyshak biik katkyl kok tobe Han zhajlauy bolgan zher Zamanynda akkiizge otyrgyzyp Zhәngirdi han etip kotergen osy oryn Sasyktaudyn etegindegi үlken biik tobelerden turatyn zher Қazak shoky kalmak tobesimen kanattas ornalaskan ara kashyktygy shamamen 2 3 shakyrym Қazak pen kalmaktyn sogysynda kazaktyn mykty bekinisi bolgan zher Zhota karauyl tobe Isataj men Mahambet bastagan koteriliste ote biik tobe bolgandyktan karauyl kojgan zheri Қalmak korgan ol kalmak pen kazak sogysynda bekinis bolgan zher Makash Kerej ashygynan 6 7 shakyrym shygysta ornalaskan Sasyktau 10 12 shakyrym shamasy shygystan batyska karaj sozylgan Eni 4 5 shakyrym Ortasyndagy үlken sor 3 4 shakyrym bolikti alady Sor asty serovodorod kүkirtke toly ekendigi anyktalgan Sasyktau teniz dengejinen 14 metr biiktikte koterinki zhatyr Қyzyltau uzyndygy 3 4 shakyrym eni 500 metr shamasynda Zher beti kum kiyrshyk tas aralas bolgandyktan zhergilikti adamdar Қyzyltau atagan Okrugtegi tarihi zhәne mәdeni eskertkishterLatifa Sisenova turgan үjdegi memorialdyk takta Ғizat Әlipovtyn obeliskisi Zhumazhan Mәmbetәliev obeliskisi Nugyman Akbetovtyn obeliskisi Zhandol Zhamanbaevtyn obeliskisi Makash Bekmuhanbetovka ornatylgan keseneDerekkozderҚurmangazy audanynyn әkimshilik aumaktyk birlikterine ozgerister engizu turaly 2021 zhylgy ulttyk halyk sanagynyn korytyndylary Kieli meken kasietti olke Қurmangazy Agataj baspasy Atyrau 1920 zh ISBN 978 601 7861 86 5 https ser per kz zhanalyqtar audan tynysy ma ash okrug n asiett zherler html Қurmangazy audany Shezhire Almaty Arys baspasy 2008 ISBN 9965 17 535 7