Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Манила (, ағылш. 'және ис. Manila) — Филиппиндер мемлекетінің астанасы. Қала елдің мәдени, саяси, экономикалық орталығы.
| Қала | |||||
| Манила | |||||
 | |||||
| |||||
| Әкімшілігі | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ел | |||||
| Статусы | Астана | ||||
| Мэр | Франсиско «Иско» Морено Домагосо | ||||
| Тарихы мен географиясы | |||||
| Координаттары | 14°35′ с. е. 121°00′ ш. б. / 14.583° с. е. 121.000° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 14°35′ с. е. 121°00′ ш. б. / 14.583° с. е. 121.000° ш. б. (G) (O) (Я) | ||||
| Құрылған уақыты | 1574 | ||||
| Алғашқы дерек | |||||
| Бұрынғы атаулары | Линисин, Икарангал енг Майнила | ||||
| Жер аумағы | 38,55 км² | ||||
| Климаты | субэкваторлы | ||||
| Уақыт белдеуі |
| ||||
| Тұрғындары | |||||
| Тұрғыны | 1 780 100 адам (2015) | ||||
| Тығыздығы | 43 079 адам/км² | ||||
| Агломерация | 21 951 764 | ||||
| Ұлттық құрамы | |||||
| Конфессиялар | католиктер | ||||
| Сандық идентификаторлары | |||||
| Телефон коды | +63 2 | ||||
| Пошта индекстері | 0900-1096 | ||||
| manila.gov.ph (ағыл.) | |||||
Манила шекарасы | |||||
 Ортаққордағы санаты: Манила | |||||
Қала халқының саны — 1 780 100. Қала сыртындағы елді мекендерді қосса 12 285 000 адам.
Манила шығанағының батыс жағалауындағы орналасқан, бұл негізгі айлақ, экономикалық, саяси және мәдени орталығы – Филиппин..
Бастапқыда осы жерге орныққан мұсылман халқын испан конксистадорлары талқандап, 1571 жылы Интрамурос бекініс қаласының негізін қалайды.
Жеті жылжық соғыс кезінде қысқа уақыт аралығында оларды ағылшындар (1726—63) басқарады. кезінде америка әскерлері 1898 жылы Маниланы басып алады. Қаланы 1942 жылы жапондықтар басып алады, 1945 жылы америка әскерлері қаланы қайтарып алу кезіндегі шайқаста қатты талқандалады.
1946 жылы жаңа тәуелсіз Филиппин Республикасының астанасы болып, қалпына келтіріледі. 1948 жылы Kесон-Сити астана болады, бірақ 1976 жылы Манила бұл мәртебесін қайта қайтарып алады.
Кеме жасау және тамақ өнеркәсібін қоса алғандағы әртүрлі өндірістен басқа, бұнда бірнеше университтер де бар.
Тарихы
Манила шығанағында Пасиг өзенінің шатқалында Лузон аралында орналасқан. Қала 1571 жылғы 24 маусымда Лопес де Легазпидың негізін қалады. Қаланың ең ежелгі ауданы - Интрамурос (дәлірек айтқанда «қабырғалармен қоршалған»), 16 ғасырдың соңында испан әкімшілігімен салынды. Оның қабырғасында негізінен Испандық отбасы өмір сүрді. Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде ол жойылды, бірақ қайта қалпына келтірілді. Оның қазіргі саны 5 мыңға жуық адам.
Тарих бойында Манила көп соғыс өткізіп, көптеген архитектуралық, тарихи және мәдени ескерткіштерді жойды. Қазір Манила бірнеше университеттердің шоғырланған ірі мәдени орталығы болып табылады.
Пасиг өзенінің оңтүстік жағасында қаланың ең көне бөлігі - Интрамурос аймағы. Ол 1571 жылы құрылды, және ол Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде жартылай бұзылғанына қарамастан, ескі испан сәулетінің кейбір мысалдарын сақтап қалды. Ең алдымен, ол 1590 жылы басталған бекініс қабырғасы. Сантьяго бекінісінің кіруі испандықтардың есінде қалады. 1595 жылы Манила бүкіл Филиппин архипелагының астанасы, сондай-ақ провинцияның орталығы болды, ол алдымен бүкіл Лузонды басып алды.
Испанның қаланы жаулап алуы
Манила испандықтар келгенге дейін, Қытай саудагерлерімен және басқа Шығыс Азия елдерінің өкілдерімен сауда жасайтын мұсылман әлемінің бөлігі болды. 1570 жылы португал қарақшыларының шабуылы кезінде Кебу аралынан шығып, гүлденген мұсылман қаласына келді және оған астанасын құруға шешім қабылдады. Жергілікті билікпен қарым-қатынас орнату үшін Мартин де Гоити алғаш рет сонда жіберілді. Ол испандық тәжін бейбіт жолмен құруға тырысты. Раджа Сүлейман, ол басқарған, жауап берді, ол испандармен достық қарым-қарсы емес, бірақ өз жоспарларында басқа бір патшаға тапсыру. Конкистадорлар әскери әрекеттер жасады, нәтижесінде олар мұсылмандарды қаладан кетуге мәжбүр етті. Ақыр соңында, Легаспи әскерлермен бірге келді және бекіністі сала бастады 1571 жыл]ы
Ұрылған раджа, Сүлеймен, Рака Тондо, Лакандул, пампангалар және пангасиналықтар қолдауға тырысты, өздерінің тақырыптарын жинады, Тагаловты және Испандармен күресуге тырысты. Бангк шайқасында ол қайтыс болды. Манилада жергілікті халықты христианизациялау бойынша белсенді жұмыс басталды. Сол кездерде қала Оңтүстік-Шығыс Азияның христианизациясының негізгі тірегі болды. Мұнда миссионерлер, әртүрлі бұйрықтар монахтары, августинцы, францисканцы, доминиканс, және басқалар келді. 1588 жылы августиналықтар Манилада Малат Шіркеуін салған. Испандықтар коммерциялық монополияны құрып, қытайлықтарды осы саладан аулақ етті.
Дереккөздер
- "Britannica настольная энциклопедия"ТомI,АСТ-Астрель, Мәскеу, 2006,ISBN 978-5-17-038532-4(Т.1) (АСТ),ISBN 978-5-271-15120-0 (Т.1) (Астрель)
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Manila agylsh zhәne is Manila Filippinder memleketinin astanasy Қala eldin mәdeni sayasi ekonomikalyk ortalygy ҚalaManilaTu EltanbasyӘkimshiligiEl Filippin FilippinderStatusyAstanaMerFransisko Isko Moreno DomagosoTarihy men geografiyasyKoordinattary14 35 s e 121 00 sh b 14 583 s e 121 000 sh b 14 583 121 000 G O Ya Koordinattar 14 35 s e 121 00 sh b 14 583 s e 121 000 sh b 14 583 121 000 G O Ya Қurylgan uakyty1574Algashky derek1574Buryngy ataularyLinisin Ikarangal eng MajnilaZher aumagy38 55 km KlimatysubekvatorlyUakyt beldeuiTurgyndaryTurgyny1 780 100 adam 2015 Tygyzdygy43 079 adam km Aglomeraciya21 951 764Ұlttyk kuramytagaldar iloktarKonfessiyalarkatolikterSandyk identifikatorlaryTelefon kody 63 2Poshta indeksteri0900 1096manila gov ph agyl ManilaManila shekarasyOrtakkordagy sanaty Manila Қala halkynyn sany 1 780 100 Қala syrtyndagy eldi mekenderdi kossa 12 285 000 adam Manila shyganagynyn batys zhagalauyndagy ornalaskan bul negizgi ajlak ekonomikalyk sayasi zhәne mәdeni ortalygy Filippin Bastapkyda osy zherge ornykkan musylman halkyn ispan konksistadorlary talkandap 1571 zhyly Intramuros bekinis kalasynyn negizin kalajdy Zheti zhylzhyk sogys kezinde kyska uakyt aralygynda olardy agylshyndar 1726 63 baskarady kezinde amerika әskerleri 1898 zhyly Manilany basyp alady Қalany 1942 zhyly zhapondyktar basyp alady 1945 zhyly amerika әskerleri kalany kajtaryp alu kezindegi shajkasta katty talkandalady 1946 zhyly zhana tәuelsiz Filippin Respublikasynyn astanasy bolyp kalpyna keltiriledi 1948 zhyly Keson Siti astana bolady birak 1976 zhyly Manila bul mәrtebesin kajta kajtaryp alady Keme zhasau zhәne tamak onerkәsibin kosa algandagy әrtүrli ondiristen baska bunda birneshe universitter de bar TarihyManila shyganagynda Pasig ozeninin shatkalynda Luzon aralynda ornalaskan Қala 1571 zhylgy 24 mausymda Lopes de Legazpidyn negizin kalady Қalanyn en ezhelgi audany Intramuros dәlirek ajtkanda kabyrgalarmen korshalgan 16 gasyrdyn sonynda ispan әkimshiligimen salyndy Onyn kabyrgasynda negizinen Ispandyk otbasy omir sүrdi Ekinshi dүniezhүzilik sogys kezinde ol zhojyldy birak kajta kalpyna keltirildi Onyn kazirgi sany 5 mynga zhuyk adam Tarih bojynda Manila kop sogys otkizip koptegen arhitekturalyk tarihi zhәne mәdeni eskertkishterdi zhojdy Қazir Manila birneshe universitetterdin shogyrlangan iri mәdeni ortalygy bolyp tabylady Pasig ozeninin ontүstik zhagasynda kalanyn en kone boligi Intramuros ajmagy Ol 1571 zhyly kuryldy zhәne ol Ekinshi dүniezhүzilik sogys kezinde zhartylaj buzylganyna karamastan eski ispan sәuletinin kejbir mysaldaryn saktap kaldy En aldymen ol 1590 zhyly bastalgan bekinis kabyrgasy Santyago bekinisinin kirui ispandyktardyn esinde kalady 1595 zhyly Manila bүkil Filippin arhipelagynyn astanasy sondaj ak provinciyanyn ortalygy boldy ol aldymen bүkil Luzondy basyp aldy Ispannyn kalany zhaulap aluy Manila ispandyktar kelgenge dejin Қytaj saudagerlerimen zhәne baska Shygys Aziya elderinin okilderimen sauda zhasajtyn musylman әleminin boligi boldy 1570 zhyly portugal karakshylarynyn shabuyly kezinde Kebu aralynan shygyp gүldengen musylman kalasyna keldi zhәne ogan astanasyn kuruga sheshim kabyldady Zhergilikti bilikpen karym katynas ornatu үshin Martin de Goiti algash ret sonda zhiberildi Ol ispandyk tәzhin bejbit zholmen kuruga tyrysty Radzha Sүlejman ol baskargan zhauap berdi ol ispandarmen dostyk karym karsy emes birak oz zhosparlarynda baska bir patshaga tapsyru Konkistadorlar әskeri әreketter zhasady nәtizhesinde olar musylmandardy kaladan ketuge mәzhbүr etti Akyr sonynda Legaspi әskerlermen birge keldi zhәne bekinisti sala bastady 1571 zhyl y Ұrylgan radzha Sүlejmen Raka Tondo Lakandul pampangalar zhәne pangasinalyktar koldauga tyrysty ozderinin takyryptaryn zhinady Tagalovty zhәne Ispandarmen kүresuge tyrysty Bangk shajkasynda ol kajtys boldy Manilada zhergilikti halykty hristianizaciyalau bojynsha belsendi zhumys bastaldy Sol kezderde kala Ontүstik Shygys Aziyanyn hristianizaciyasynyn negizgi tiregi boldy Munda missionerler әrtүrli bujryktar monahtary avgustincy franciskancy dominikans zhәne baskalar keldi 1588 zhyly avgustinalyktar Manilada Malat Shirkeuin salgan Ispandyktar kommerciyalyk monopoliyany kuryp kytajlyktardy osy saladan aulak etti Derekkozder Britannica nastolnaya enciklopediya TomI AST Astrel Mәskeu 2006 ISBN 978 5 17 038532 4 T 1 AST ISBN 978 5 271 15120 0 T 1 Astrel