Макасар (макассар, мангкасарак) — Индонезияның Сулавеси аралында тұратын халық. Жалпы саны 2 млн. (2009). және оңтүстік тораджилермен туыстас. Моңғол нәсілінің оңтүстік азиялық түріне жатады.
Макасар | |
макассар, мангкасарак | |
Бүкіл халықтың саны | |
---|---|
2,0 млн. | |
Ең көп таралған аймақтар | |
Тілдері | |
| |
Діні | |
Тілі
Австронезия тілдік шоғырының батыс австронезия тобына жататын макасар (тена) тілінде сөйлейді. Тілі , диалектілеріне бөлінеді. Орта ғасырларда үнді жазу графикасын қолданған, қазіргі жазуы латын әліпбиі негізінде.
Діні
Макасарлар — мұсылман-сүнниттер.
Тарихы
XIV-XVI ғасырларда оңтүстік-батыс Сулавесидің оңтүстігінде Макасар және Гова мемлекеттері құрылды. 1667 жылдан кейін Макасар Нидерландыға тәуелді болды, ал Гова саяси және мәдени өмірдің негізгі орталығы болды. 1945 жылдан Индонезияның құрамында.
Кәсібі
Негізгі кәсіптері — күріш, жүгері, қант қамысы, кокос пальмасы, темекі, дәмдеуіштер және т.б. өсірумен айналысады. Үй жануарларынан — буйвол, жылқы, ешкі өсіреді. Тоқыма, тігіншілік, зергерлік, қайық, шағын кеме жасау өнері дамыған. Бұрын Макасарлар теңізшілері солтүстіктегі Қытай мен оңтүстіктегі Солтүстік Австралия арасындағы үлкен аумақтағы көлік дәліздеріне қызмет көрсеткен.
Өмір салты
Ауылдық жерлерде ақсүйектерге, еркін қауым мүшелеріне және құлдардың ұрпақтарына таптық-касталық бөліну сақталған. Патриархалдық қатынастар қалалардағы нарықтық қатынастармен қатар өмір сүреді. Басшының беделі саланың мәртебесімен, жеке қасиеттерімен, байлығымен анықталады.
Елді мекендері мен дәстүрлі баспаналары
50-ден 200-ге дейін үйлері немесе одан да көп елді мекендері бар. Үйлері төртбұрышты, ер тоқым тәрізді төбесі бар дәстүрлі қадаларға орналасқан, онда бірнеше отбасыларды орналастырады. Қазір оларды «тропикалық» стильдегі шағын бір отбасылық үйлер алмастыруда.
Фольклоры
Музыкалық фольклор мен ырғақты би кең дамыған. Исламға дейінгі бай ғұрып сақталған.
Дереккөздер
- Қазіргі заман энциклопедиясы. Тексерілді, 22 қыркүйек 2024.
- Үлкен Ресей энциклопедиясы. Тексерілді, 22 қыркүйек 2024.
- Үлкен энциклопедиялық сөздік.. Тексерілді, 22 қыркүйек 2024.
- Макасарлар. Тексерілді, 22 қыркүйек 2024.
- Макасар. Тексерілді, 22 қыркүйек 2024.
- В.А.Тишков Дүние жүзіндегі халықтар мен діндер. Энциклопедия. — Москва: Үлкен Ресей энциклопедиясы, 1999. — Б. 308. — 930 б. — 100 000 таралым. — ISBN 5-85270-155-6.
- Әлем халықтары/Макасар. Тексерілді, 22 қыркүйек 2024.
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Makasar makassar mangkasarak Indoneziyanyn Sulavesi aralynda turatyn halyk Zhalpy sany 2 mln 2009 zhәne ontүstik toradzhilermen tuystas Mongol nәsilinin ontүstik aziyalyk tүrine zhatady Makasarmakassar mangkasarakBүkil halyktyn sany2 0 mln En kop taralgan ajmaktar IndoneziyaTilderiDinisunnizmTiliAvstroneziya tildik shogyrynyn batys avstroneziya tobyna zhatatyn makasar tena tilinde sojlejdi Tili dialektilerine bolinedi Orta gasyrlarda үndi zhazu grafikasyn koldangan kazirgi zhazuy latyn әlipbii negizinde DiniMakasarlar musylman sүnnitter TarihyXIV XVI gasyrlarda ontүstik batys Sulavesidin ontүstiginde Makasar zhәne Gova memleketteri kuryldy 1667 zhyldan kejin Makasar Niderlandyga tәueldi boldy al Gova sayasi zhәne mәdeni omirdin negizgi ortalygy boldy 1945 zhyldan Indoneziyanyn kuramynda KәsibiNegizgi kәsipteri kүrish zhүgeri kant kamysy kokos palmasy temeki dәmdeuishter zhәne t b osirumen ajnalysady Үj zhanuarlarynan bujvol zhylky eshki osiredi Tokyma tiginshilik zergerlik kajyk shagyn keme zhasau oneri damygan Buryn Makasarlar tenizshileri soltүstiktegi Қytaj men ontүstiktegi Soltүstik Avstraliya arasyndagy үlken aumaktagy kolik dәlizderine kyzmet korsetken Өmir saltyDәstүrli keme zhasau Auyldyk zherlerde aksүjekterge erkin kauym mүshelerine zhәne kuldardyn urpaktaryna taptyk kastalyk bolinu saktalgan Patriarhaldyk katynastar kalalardagy naryktyk katynastarmen katar omir sүredi Basshynyn bedeli salanyn mәrtebesimen zheke kasietterimen bajlygymen anyktalady Eldi mekenderi men dәstүrli baspanalary 50 den 200 ge dejin үjleri nemese odan da kop eldi mekenderi bar Үjleri tortburyshty er tokym tәrizdi tobesi bar dәstүrli kadalarga ornalaskan onda birneshe otbasylardy ornalastyrady Қazir olardy tropikalyk stildegi shagyn bir otbasylyk үjler almastyruda Folklory Muzykalyk folklor men yrgakty bi ken damygan Islamga dejingi baj guryp saktalgan DerekkozderҚazirgi zaman enciklopediyasy Tekserildi 22 kyrkүjek 2024 Үlken Resej enciklopediyasy Tekserildi 22 kyrkүjek 2024 Үlken enciklopediyalyk sozdik Tekserildi 22 kyrkүjek 2024 Makasarlar Tekserildi 22 kyrkүjek 2024 Makasar Tekserildi 22 kyrkүjek 2024 V A Tishkov Dүnie zhүzindegi halyktar men dinder Enciklopediya Moskva Үlken Resej enciklopediyasy 1999 B 308 930 b 100 000 taralym ISBN 5 85270 155 6 Әlem halyktary Makasar Tekserildi 22 kyrkүjek 2024 Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet