Лесс (нем. loss — борпылдақ) — ашық сары түсті, мейлінше кеуек (құрамындағы кеуектер мен қуыстардың жалпы мөлшері 40—55%-ға жетуі мүмкін), қатқа батталу белгілері байқалмайтын, әкті, бағана тұрқылас пішіндер мен құлама кұздар түзуге бейім. Әдетте өзі таралған аймақ бетін, тіпті биік-биік бетін де тұтас желек түрінде жаппай көмкеріп жататын, қалындығы бірнеше метрге жететін құмайттар. Бұл құмайттар әдетте моллюскілерінің қалдықтары мен таптарын және әкті тау жынысы кесектерін көптеп кіріктіреді. Лесстердің қалыптасу заңдылығы жайлы бірнеше теориялар бар. Олардың ең бастылары — лесс табиғатын жел күшінің әсерімен түсіндіру және лесстердің қалыптасуын мұз бүркеу дәуірлерімен байланыстыру.
Лесс тәріздес шөгінділер
Лесс тәріздес шөгінділер - сырт қарағанда лесске ұқсайтын, бірақ құрамы бойынша шаңды саздақ және құмдақ топырақтарға жататын шөгінді тау жыныстары. Лесс тәріздес шөгінділердің генезисі әр түрлі болуы мүмкін (эолдық, аллювийлік, делювийлік, элювийлік).
Дереккөздер
- Мұнай және газ геологиясы терминдерінің орысша-қазақша түсіндірме сөздігі. Жалпы редакциясын басқарған Қазақстанға еңбегі сіңген мұнайшы — геологтар Т.Н. Жұмағалиев, Б.М. Қуандықов. 2000 жыл. — 328 бет.
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: «Мектеп» баспасы, 2007. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Less nem loss borpyldak ashyk sary tүsti mejlinshe keuek kuramyndagy keuekter men kuystardyn zhalpy molsheri 40 55 ga zhetui mүmkin katka battalu belgileri bajkalmajtyn әkti bagana turkylas pishinder men kulama kuzdar tүzuge bejim Әdette ozi taralgan ajmak betin tipti biik biik betin de tutas zhelek tүrinde zhappaj komkerip zhatatyn kalyndygy birneshe metrge zhetetin kumajttar Bul kumajttar әdette mollyuskilerinin kaldyktary men taptaryn zhәne әkti tau zhynysy kesekterin koptep kiriktiredi Lessterdin kalyptasu zandylygy zhajly birneshe teoriyalar bar Olardyn en bastylary less tabigatyn zhel kүshinin әserimen tүsindiru zhәne lessterdin kalyptasuyn muz bүrkeu dәuirlerimen bajlanystyru Less tәrizdes shogindilerLess tәrizdes shogindiler syrt karaganda lesske uksajtyn birak kuramy bojynsha shandy sazdak zhәne kumdak topyraktarga zhatatyn shogindi tau zhynystary Less tәrizdes shogindilerdin genezisi әr tүrli boluy mүmkin eoldyk allyuvijlik delyuvijlik elyuvijlik DerekkozderMunaj zhәne gaz geologiyasy terminderinin oryssha kazaksha tүsindirme sozdigi Zhalpy redakciyasyn baskargan Қazakstanga enbegi singen munajshy geologtar T N Zhumagaliev B M Қuandykov 2000 zhyl 328 bet Қazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Geografiya zhәne geodeziya Almaty Mektep baspasy 2007 264 bet ISBN 9965 36 367 6 Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet