Көлбақа (лат. Pelophylax ridibundus) – отряды бақа тұқымдасына жататын түр.
Көлбақа | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
(IUCN3.1) | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Pelophylax ridibundus (, 1771) | ||||||||||||||
Rana ridibunda Pallas, 1771 |
Сипаттамасы
Бақалардың ішіндегі ең ірісі, ұзындығы 170 мм-ге дейін жетеді. Қоңырқай, түсті келеді, үстінде күңгірт дақтары болады. Тістері үстіңгі жақ сүйектерінде ғана бар. Тілінің ұшы бос және екі айырылған. Көбінесе суда тіршілік ететіндіктен артқы аяғының жүзу жарғағы жақсы жетілген. Кейде судан жағалауға қоректену үшін шығады. Қорегін ұзын тілімен аулайды.
Таралу аймағы
Олар әр түрлі аралас және жалпақ жапырақты орманды, дала мен шөлейт жердегі су қоймаларында және ағысы жылдам өзендерде мекендейді. Қазақстанда негізгі таралу аймағы Орал – Ырғыз – Торғай су айдыны мен Балқаш – Алакөл аралығы болып саналады.
Өмір сүру дәстүрі
Негізгі қорегі – жәндіктер, олардың ішінде қоңыздар, қосқанаттылар, жарғаққанаттылар, , сондай-ақ майда құстардың балапандары, , басқа қосмекенділердің . Кейбір жағдайда балықтардың шабақтарымен қоректеніп, балық шабақтарына зиянын тигізеді. Су температурасы 6 – 9С-та Көлбақаның белсенділігі тоқтайды да су түбіндегі шұңқырға қыстайды. Қыстаудан ақпанның аяғы – маусымның басында шығады.
Көбеюі
Көлбақалар 3 жылдан соң уылдырық шашады. Аналығы су жылынғанда (15,6 – 18,6С-қа көтерілгенде) ғана уылдырық шашады. Уылдырықтарының саны денесінің ірілігіне байланысты (4000 – 12000-дей) болады. Уылдырық шашу мерзімі 1,5 – 2,5 айға дейін созылады. Су жылы болғанда ғана 7 – 10 күнде ұрықтанған уылдырықтан ұзындығы 5 – 8 мм-ге жететін итшабақтар жарып шығады. Бір апта өткеннен кейін олардың ұзындығы 16 – 20 мм-ге жетіп, белсенді қоректене бастайды.
Пайдасы
Көлбақаның итшабақтары биоценозда (энергия тасымалдаушы) үлкен рөл атқарады, еті кейбір елдерде (мысалы, Францияда, Қытайда, т.б.) тағам ретінде пайдаланылады.
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, V том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kolbaka lat Pelophylax ridibundus otryady baka tukymdasyna zhatatyn tүr Kolbaka IUCN3 1 Dүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarTaby ҚosmekendilerSaby Қujryksyz kosmekendilerTukymdasy Tegi Tүri P ridibundusPelophylax ridibundus 1771 Rana ridibunda Pallas 1771SipattamasyBakalardyn ishindegi en irisi uzyndygy 170 mm ge dejin zhetedi Қonyrkaj tүsti keledi үstinde kүngirt daktary bolady Tisteri үstingi zhak sүjekterinde gana bar Tilinin ushy bos zhәne eki ajyrylgan Kobinese suda tirshilik etetindikten artky ayagynyn zhүzu zhargagy zhaksy zhetilgen Kejde sudan zhagalauga korektenu үshin shygady Қoregin uzyn tilimen aulajdy Taralu ajmagyOlar әr tүrli aralas zhәne zhalpak zhapyrakty ormandy dala men sholejt zherdegi su kojmalarynda zhәne agysy zhyldam ozenderde mekendejdi Қazakstanda negizgi taralu ajmagy Oral Yrgyz Torgaj su ajdyny men Balkash Alakol aralygy bolyp sanalady Өmir sүru dәstүriNegizgi koregi zhәndikter olardyn ishinde konyzdar koskanattylar zhargakkanattylar sondaj ak majda kustardyn balapandary baska kosmekendilerdin Kejbir zhagdajda balyktardyn shabaktarymen korektenip balyk shabaktaryna ziyanyn tigizedi Su temperaturasy 6 9S ta Kolbakanyn belsendiligi toktajdy da su tүbindegi shunkyrga kystajdy Қystaudan akpannyn ayagy mausymnyn basynda shygady KobeyuiKolbakalar 3 zhyldan son uyldyryk shashady Analygy su zhylynganda 15 6 18 6S ka koterilgende gana uyldyryk shashady Uyldyryktarynyn sany denesinin iriligine bajlanysty 4000 12000 dej bolady Uyldyryk shashu merzimi 1 5 2 5 ajga dejin sozylady Su zhyly bolganda gana 7 10 kүnde uryktangan uyldyryktan uzyndygy 5 8 mm ge zhetetin itshabaktar zharyp shygady Bir apta otkennen kejin olardyn uzyndygy 16 20 mm ge zhetip belsendi korektene bastajdy PajdasyKolbakanyn itshabaktary biocenozda energiya tasymaldaushy үlken rol atkarady eti kejbir elderde mysaly Franciyada Қytajda t b tagam retinde pajdalanylady Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 V tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet