Кокцидтар

Сымырлар немесе Кокцидтар (лат. Coccoidea) – теңқанатты жәндіктер отрядының бір тармағы. Жер жүзіне кең тараған, 3600-ге жуық түрі бар. Екі топты біріктіретін бірнеше туыстардан – қалқаншалы сымырлар, және (кокцид) құралады. Денесінің ұзындығы 1 – 12 мм.

Сымырлар Қазбалық ауқымы: - ПреК К О С Д Кр П Т Ю Б Пг Н
Icerya purchasi
Дүниесі: Жануарлар Жамағаты: Буынаяқтылар Табы: Жәндіктер Сабы: Жартылай қатты қанаттылар‎ Кіші сабы: Ұлы тұқымдасы: Coccoidea , 1903

Жыныстық диморфизмі айқын байқалады:

1. еркектерінің қанатты әрі жақсы жетілген мұртшалары мен аяқтары бар, тұмсығы жоқ;
2. ұрғашылары қанатсыз, көпшілігінің аяқтары мен көздері жетілмеген, денесі қалқаншамен көмкерілген, көптеген балауызды бездері бар, тұмсықтары тұзақ тәріздес болып келеді.

Жылына 1 – 2 рет ұрпақ беріп, өсіп-өнеді. Ұрғашылары жұмыртқаларын (25 – 3000 дана) жұмыртқа қапшығына, денесінің немесе қалқаншасының астына салады. Ұрықтық дамуы бірнеше сағаттан бірнеше күнге (Сымырлар, жалған қалқаншалы сымырлар) немесе айға (қалқаншалы сымырлар) дейін созылады. Кейбір түрлері тірілей туып, көбейеді. “” деп аталатын жаңа туған дернәсілдері желмен бірге таралып, өсімдікке жабысып қорғаныш жабынын түзеді. Ұрғашы дернәсілдері 2 – 3 түлегеннен кейін ересек бунақденеліге айналады, еркек дернәсілдері салыстырмалы 2 тыныштық кезеңді өткізеді. Сымырлардың жұмыртқалары, дернәсілдері және ересек ұрғашылары қыстайды. Сымырлар өсімдік қоректілер, өсімдіктің жасуша сөлін сорып, ағаштың діңінде, бұтақтарында тіршілік етіп, қабықты шытынатады, ағаштың өркендерін, кейде ағашты түгелдей қуратады. Бүршіктерін, жапырақтарын, гүл шанақтарын және гүлдерін зақымдаған жағдайда, жеміс пішінінің өзгеруіне және жапырақтарының түсуіне әкеліп соқтырады. Жекелеген түрлері – ауыл шаруашылығының зиянкестері. Кейбір түрлері карантинді нысандарға жатады.

Күресу шаралары: карантиндік ережелерді сақтау, жоспарлы агротех. күтім жасау, бақтарды ерте көктемде инсектицидтермен өңдеу.

Дереккөздер

1. ”Қазақ энциклопедиясы”, 8 том