Кенбаев Молдахмет Сыздықұлы

Молдахмет Сыздықұлы Кенбаев(25.7.1925 жыл, Қостанай облысы Амангелді ауданы ауылы – 18.5.1993 жыл, Алматы) – алғашқы қазақ кәсіби суретшілерінің бірі, кескіндемеші, педагог, Қазақстанның халық суретшісі (1985; 1963 жылдан Қазақстанның еңбек сіңірген өнер қайраткері.

Өмірбаяны

• 1931 – 41 ж. Алматыдағы балалар үйінде тәрбиеленді.
• (1948) бітірді.
• (1956) бітірген.
• 1956 – 59 ж. басқармасының төрағасы.
• 1968 – 74 ж. Қазақстан Суретшілер одағының кескіндеме секциясының төрағасы болды.

Шығармашылығы

Кенбаевтың шығарм. жұмысы 20 ғ-дың 50-жылдарынан басталады.

• “Әліби Жангелдиннің отряды”
• “Шопан әні” (1956)
• “Әңгіме үстінде” (1957) сияқты туған жер тарихынан сыр шерткен алғашқы туындыларынан-ақ суретші есімі қалың көпшілікке кең танылды.
• “Киіз басу” (1958)
• “Сабан той”
• “Тұскиіз” триптихы (1960)
• “Қашағанды қуу” (1961), т.б. еңбектері ұлттық кескіндеме өнерін дамытты.

Пейзаждық картиналары:

• “Алматының төңірегі” (1958)
• “Суат басында”
• “Қыстауда” (1966)
• “Тау бөктерінде” (1967)
• “Жайлаудағы таң” (1975)
• “Бурят әйелі” (1956)
• “Суретші әйел портреті” (1957)
• “Мұхтар Әуезов” (1977)
• “әл-Фараби” (1980), т.б. портреттері

Монументті өнер шығармалары

• Алматы қаласындағы “Алматы”, “Қазақстан” мейманханасы
• Неке сарайы
• Донецкідегі Металлургтер сарайы
• Мәскеудегі “Қазақстан” кинотеатрының қасбеттері мен интерьерлеріне жасалған паннолар, т.б. ұлттық өнер тарихында қалды.

Жетістіктері

Кенбаев туындылары терең лиризм мен эпикалық кеңдіктің, монументтіліктің өзара үйлесім табуымен ерекшеленеді. Құрманғазы бейнесін шынайы жеткізгені үшін 1959 жылғы республикалық бәйгеде 1-сыйлыққа ие болды. Оның қылқаламынан туған көптеген еңбектер Мәскеудегі галереясы мен Шығыс халықтары өнерінің мемлекеттік мұражайында, Қазақстанның Орталық көркемөнер галереясында сақтаулы.

Педагогикалық қызметі

• Алматы көркемсурет училищесі, 1959 – 65 ж;
• Қазақ ұлттық техникалық университеті 1965 – 79 ж.
• 1978 жылдан профессор;
• Алматы архитектуралық-құрылыс академиясы
• 1980 жылдан сурет кафедрасының меңгерушісі болды) де айналысты.

Марапаттары

орденімен және медальдермен марапатталған.

Дереккөздер

1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IV том

Сілтемелер

• Кенбаев кеңістігі — «Егемен Қазақстан»
• "Қылқалам" - Молдахмет Кенбаев YouTube сайтында