Зерафшан өзені – Орталық Азиядағы өзен. Тәжікстан және Өзбекстан аумағы арқылы ағады. Ұзындығы 781 км. Су жиналатын алабының ауданы – 41860 км².
Бастауын Тәжікстандағы Матч тау торабындағы мұздықтан алады. Жоғарғы ағысында таулы жермен, ал төменгі ағысында жазықпен ағады. Бастауында Түркістан және Зеравшан жоталарының арасындағы шатқалмен ағып, Тұран жазығына шығады. Өзен аңғарының едәуір бөлігі тар әрі терең, тек төменгі ағысында ғана біршама кеңейеді.
Ірі салалары: , , . Өзен Самарқан қаласының маңында екі салаға бөлініп ( және Қарадария), Хатырчи елді мекенінің жанында қайта түйіседі. Ақдария мен Қарадария арасында ауданы 1200 км² шамасында орналасқан. Өзен Әмударияға 20 км жетпей құмға сіңіп кетеді.
Өзен, негізінен, көктемде еритін қар суы мен таудағы мұздық суымен толығады. Көктем – жаз айларында тасиды. Қыста өзенді мұз баспайды. Өзеннің су ағыны 30-дан 700 м3/с аралығында өзгереді. Тау шатқалынан шыға берісте су ағынының жылдық орташа көрсеткіші 160 м3/с. Өзен суы төменгі ағысында көптеген каналдар арқылы Тұран жазығының құнарлы жерлерін суландыруға пайдаланылады. Өзен алабының тау алды аудандарында бірнеше салынған. Олардың ең ірісі – . Зеравшан өзенінің аңғарында Самарқан, Бұхара, , Пенджикент қалалары орналасқан.
Дереккөздер
- Қазақ энциклопедиясы, 4 том, 3 бөлім
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zerafshan ozeni Ortalyk Aziyadagy ozen Tәzhikstan zhәne Өzbekstan aumagy arkyly agady Ұzyndygy 781 km Su zhinalatyn alabynyn audany 41860 km Zerafshan ozeni Bastauyn Tәzhikstandagy Match tau torabyndagy muzdyktan alady Zhogargy agysynda tauly zhermen al tomengi agysynda zhazykpen agady Bastauynda Tүrkistan zhәne Zeravshan zhotalarynyn arasyndagy shatkalmen agyp Turan zhazygyna shygady Өzen angarynyn edәuir boligi tar әri teren tek tomengi agysynda gana birshama kenejedi Iri salalary Өzen Samarkan kalasynyn manynda eki salaga bolinip zhәne Қaradariya Hatyrchi eldi mekeninin zhanynda kajta tүjisedi Akdariya men Қaradariya arasynda audany 1200 km shamasynda ornalaskan Өzen Әmudariyaga 20 km zhetpej kumga sinip ketedi Өzen negizinen koktemde eritin kar suy men taudagy muzdyk suymen tolygady Koktem zhaz ajlarynda tasidy Қysta ozendi muz baspajdy Өzennin su agyny 30 dan 700 m3 s aralygynda ozgeredi Tau shatkalynan shyga beriste su agynynyn zhyldyk ortasha korsetkishi 160 m3 s Өzen suy tomengi agysynda koptegen kanaldar arkyly Turan zhazygynyn kunarly zherlerin sulandyruga pajdalanylady Өzen alabynyn tau aldy audandarynda birneshe salyngan Olardyn en irisi Zeravshan ozeninin angarynda Samarkan Buhara Pendzhikent kalalary ornalaskan DerekkozderҚazak enciklopediyasy 4 tom 3 bolim