Жас түріктер төңкерісі (1908) — Түркияда болған прогресшіл жастар төңкерісі. ІІ-нің жеке билігін жойып, мемлекетте конституциялық құрылыс орнату мақсатын көздеді. Төңкеріске “Бірлік және прогресс” атты құпия ұйым басшылық жасады.
1908 жылы 3 шілдеде лейтенант басқарған, 6 шілдеде басқарған түрік көтеріліске шықты. Бірнеше күннен кейін көтерілісшілерге Солтүстік Македониядағы түрік әскерлері бөлімдерінің көпшілігі қосылып, оларды және албан партизандары да қолдады. 23 шілде күні көтерілісшілер Македониядағы Салоники, , т.б. ірі қалаларды басып алды. Қарсылық көрсетудің пайдасыз екеніне көзі жеткен Абдулхамид ІІ парламент шақыру туралы жарлыққа қол қойды. Жас түріктер төңкерісінің жеңіске жетуі елде жаппай көтеріңкі рух туғызып, “Бостандық, теңдік, бауырластық, әділдік” ұранымен салтанатты жиындар мен шерулер болып өтті. Абақтыға жабылған, айдалған ондаған мың адамдар босатылып, цензура жойылды. Елде конституциялық құрылыс орнады. Бірақ үкімет басына келгеннен кейін жас түріктер өздерінің көптеген уәделерін орындай алмады. Шаруаларға жер бөлініп берілмеді, жұмысшы ереуілдері басып тасталды. Бұл бұқара халықтың наразылығын туғызды. Ірі державалар елдің ішкі-сыртқы саясатына араласа бастады. Жас түріктер сыртқы саясатта Германиямен одақтасып, Түркияны бірінші дүниежүзілік соғысқа киліктірді.
Сілтеме
Қазақ энциклопедиясы
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zhas tүrikter tonkerisi 1908 Tүrkiyada bolgan progresshil zhastar tonkerisi II nin zheke biligin zhojyp memlekette konstituciyalyk kurylys ornatu maksatyn kozdedi Tonkeriske Birlik zhәne progress atty kupiya ujym basshylyk zhasady 1908 zhyly 3 shildede lejtenant baskargan 6 shildede baskargan tүrik koteriliske shykty Birneshe kүnnen kejin koterilisshilerge Soltүstik Makedoniyadagy tүrik әskerleri bolimderinin kopshiligi kosylyp olardy zhәne alban partizandary da koldady 23 shilde kүni koterilisshiler Makedoniyadagy Saloniki t b iri kalalardy basyp aldy Қarsylyk korsetudin pajdasyz ekenine kozi zhetken Abdulhamid II parlament shakyru turaly zharlykka kol kojdy Zhas tүrikter tonkerisinin zheniske zhetui elde zhappaj koterinki ruh tugyzyp Bostandyk tendik bauyrlastyk әdildik uranymen saltanatty zhiyndar men sheruler bolyp otti Abaktyga zhabylgan ajdalgan ondagan myn adamdar bosatylyp cenzura zhojyldy Elde konstituciyalyk kurylys ornady Birak үkimet basyna kelgennen kejin zhas tүrikter ozderinin koptegen uәdelerin oryndaj almady Sharualarga zher bolinip berilmedi zhumysshy ereuilderi basyp tastaldy Bul bukara halyktyn narazylygyn tugyzdy Iri derzhavalar eldin ishki syrtky sayasatyna aralasa bastady Zhas tүrikter syrtky sayasatta Germaniyamen odaktasyp Tүrkiyany birinshi dүniezhүzilik sogyska kiliktirdi SiltemeҚazak enciklopediyasy Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet