Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Жарық техникасы — (жарықты) зерттеумен және оларды өндіру, кеңістіктік таралуы мен сипаттамаларын өлшеу әдістерімен, сондай-ақ, басқа энергия түріне түрлендіру мәселелерімен айналысатын ғылым мен техника саласы.
Жарық техникасының дербес сала ретінде пайда болуы физикалық және геометриялық оптиканың, физиология ғылымының, электр тогы мен магнетизм ілімінің дамуымен байланысты болды. 18 ғ-дың басында негіздерін тұжырымдаған (“Жарық градациясы жөніндегі оптикалық трактат” деген кітабында) француз ғалымы П.Бугер (1698 — 1758) жарық техникасына маңызды үлес қосты. Жарық техникасының дамуының маңызды кезеңі электрлік жарықтандыру көздеріне көшуден басталды. 1872 жылы орыс электртехнигі А.Н. Лодыгин (1847 — 1923) қыздыру шамын жасады, ал 1876 жылы П.Н. Яблочков (1847 — 1894) “Яблочков шамы” деп аталатын доғалы көмір шамын ойлап тапты. Жарық техникасының бұдан кейінгі дамуы люминесценттік шамдардың, жоғары қысымды газ зарядсыздандырғыш шамдардың, сондай-ақ, галогендік шамдардың шығуымен байланысты. Жарық техникасының негізгі бөлімдеріне жарықтандыру техникасы, жарық сигналы техникасы, жарықтық проекциялық техникасы, сәулелендіру техникасы және өлшеуіш техникасы жатады. Жарықтандыру техникасы жарық энергиясын жарықтандыруға қолданумен айналысады. Бұған жарық көздері техникасы, жарықтандыру приборлары, жарықтандыру құрылғыларының құрал-жабдықтары, т.б. жатады. Жарық сигналы техникасы оптикалық сигнализацияға арналған құрылғыларды жасаумен шұғылданады. Бұған қашықтан жарықпен белгі беру үшін қолданылатын приборлар, т.б. жатады. Проекциялық техника проекциялық аппаратураларды, киноэкрандарды, жарықпен көшіруге (сканер, ксерокс, т.б.) арналған аппараттарды құрастырумен шұғылданады. Сәулелендіру техникасы жарық энергиясын емдеу және биологиялық мақсаттарға пайдаланумен айналысады. Ол әр түрлі нысандарды көрінетін не көрінбейтін (немесе екеуі қатар) сәулемен сәулелендіретін приборларға сүйенеді. Өсімдіктердің өсуін жылдамдату, көбінесе, қыздыру шамдары көмегімен, жарқырауық заттар ультракүлгін сәулемен сәулелендіріледі. Өлшеуіш техника сәулеленудің (жарықтың) сипаттамаларын өлшеумен шұғылданады.
Дереккөздер
- "Қазақ Энциклопедиясы"
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zharyk tehnikasy zharykty zertteumen zhәne olardy ondiru kenistiktik taraluy men sipattamalaryn olsheu әdisterimen sondaj ak baska energiya tүrine tүrlendiru mәselelerimen ajnalysatyn gylym men tehnika salasy Zharyk tehnikasynyn derbes sala retinde pajda boluy fizikalyk zhәne geometriyalyk optikanyn fiziologiya gylymynyn elektr togy men magnetizm iliminin damuymen bajlanysty boldy 18 g dyn basynda negizderin tuzhyrymdagan Zharyk gradaciyasy zhonindegi optikalyk traktat degen kitabynda francuz galymy P Buger 1698 1758 zharyk tehnikasyna manyzdy үles kosty Zharyk tehnikasynyn damuynyn manyzdy kezeni elektrlik zharyktandyru kozderine koshuden bastaldy 1872 zhyly orys elektrtehnigi A N Lodygin 1847 1923 kyzdyru shamyn zhasady al 1876 zhyly P N Yablochkov 1847 1894 Yablochkov shamy dep atalatyn dogaly komir shamyn ojlap tapty Zharyk tehnikasynyn budan kejingi damuy lyuminescenttik shamdardyn zhogary kysymdy gaz zaryadsyzdandyrgysh shamdardyn sondaj ak galogendik shamdardyn shyguymen bajlanysty Zharyk tehnikasynyn negizgi bolimderine zharyktandyru tehnikasy zharyk signaly tehnikasy zharyktyk proekciyalyk tehnikasy sәulelendiru tehnikasy zhәne olsheuish tehnikasy zhatady Zharyktandyru tehnikasy zharyk energiyasyn zharyktandyruga koldanumen ajnalysady Bugan zharyk kozderi tehnikasy zharyktandyru priborlary zharyktandyru kurylgylarynyn kural zhabdyktary t b zhatady Zharyk signaly tehnikasy optikalyk signalizaciyaga arnalgan kurylgylardy zhasaumen shugyldanady Bugan kashyktan zharykpen belgi beru үshin koldanylatyn priborlar t b zhatady Proekciyalyk tehnika proekciyalyk apparaturalardy kinoekrandardy zharykpen koshiruge skaner kseroks t b arnalgan apparattardy kurastyrumen shugyldanady Sәulelendiru tehnikasy zharyk energiyasyn emdeu zhәne biologiyalyk maksattarga pajdalanumen ajnalysady Ol әr tүrli nysandardy korinetin ne korinbejtin nemese ekeui katar sәulemen sәulelendiretin priborlarga sүjenedi Өsimdikterdin osuin zhyldamdatu kobinese kyzdyru shamdary komegimen zharkyrauyk zattar ultrakүlgin sәulemen sәulelendiriledi Өlsheuish tehnika sәulelenudin zharyktyn sipattamalaryn olsheumen shugyldanady Derekkozder Қazak Enciklopediyasy Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz