Ералы Лұқпанұлы Тоғжанов

Ералы Лұқпанұлы Тоғжанов (13 мамыр 1963 жыл, Ақжайық ауданы, қазіргі Батыс Қазақстан облысы) — қазақстандық мемлекет қайраткері, 2024 жылғы мамырдан бастап Қазақстан премьер-министрінің кеңесшісі.

Ералы Лұқпанұлы Тоғжанов
Тоғжанов, 2024 жыл
Лауазымы
Ту Қазақстан премьер-министрінің кеңесшісі Ту
16 мамыр 2024 жылдан бастап
Премьер-Министр	Олжас Бектенов
Ту Ақтөбе облысының әкімі
31 тамыз 2022 — 5 қыркүйек 2023
Президент	Қасым-Жомарт Тоқаев
Ізашары	Оңдасын Оразалин
Ізбасары	Асхат Шахаров
Ту Қазақстан премьер-министрінің орынбасары Ту
11 ақпан 2020 — 31 тамыз 2022
Премьер-Министр	Асқар Мамин
Ту Маңғыстау облысының әкімі
14 наурыз 2017 — 13 маусым 2019
Президент	Нұрсұлтан Назарбаев Қасым-Жомарт Тоқаев
Ізашары	Алик Айдарбаев
Ізбасары	Серікбай Тұрымов
Қазақстан Кәсіподақтар Федерациясының төрағасы
16 қыркүйек 2019 — 11 ақпан 2020
Өмірбаяны
Білімі	Қарағанды мемлекеттік университеті
Мамандығы	құқықтанушы
Дүниеге келуі	13 мамыр 1963 (1963-05-13) (61 жас) Шағатай, Ақжайық ауданы, Орал облысы, Қазақ КСР, КСРО
Жұбайы	үйленген
Балалары	қыздары Аяжан (1989 туған), Айғаным (1991 туған), Бақыттыгүл (1994 туған) және Минура (2008 туған)
Ералы Лұқпанұлы Тоғжанов Ортаққорда
өңдеу

Бұдан бұрын Тоғжанов Ақтөбе облысының (әкімі) (2022–2023), Қазақстан премьер-министрінің орынбасары (2020–2022), Маңғыстау облысының (әкімі) (2017–2019), Қазақстан Кәсіподақтар Федерациясының төрағасы (2019–2020) болған.

«Ескі Қазақстан» өкілдерінің бірі делінетін Ералы Тоғжанов — елдегі ең даулы шенеуніктердің бірі. Ол әсіресе 2022 жылы жалақысын айтудан бас тартқаны, 2023 жылы Асхат Ниязовқа берген даулы сұхбаты, мемлекеттік қызметте жұмыс істегенде қызметкерлеріне балағат айтқан інісі үшін белгілі.

Өмірбаяны

Ералы Тоғжанов 1963 жылғы 13 мамырда Орал облысының Ақжайық ауданындағы Шағатай ауылында туған. Жетіру тайпасы Табын руынан шыққан.

Қарағанды мемлекеттік университетінің заң факультетін бітірген (1988), құқықтанушы, заң ғылымдарының кандидаты (1995).

Кандидаттық диссертациясының тақырыбы: «Сібір қазақтары облысын басқару және Ресейдің Шығыс саясатындағы оның орны (1822–1868)».

• 1980 жылдан Орал облысы Ақжайық ауданы Октябрь (орысшадан Қазан) орман шаруашылығының жұмысшысы.
• 1981 жылдан қатарында қызметте.
• 1983 жылдан Қарағанды мемлекеттік университетінің студенті, 1988 жылдан мемлекет пен құқықтың теориясы және тарихы кафедрасының оқытушысы.
• 1991 жылдан Қазақстан Ғылым Академиясының Мемлекет және құқық институтының аспиранты, ғылыми қызметкері.
• 1996 жылдан Қазақ мемлекеттік заң университеті мемлекеттік қызмет жене халықаралық құқық факультетінің деканы.
• 1999 жылдан «Қазақ мемлекеттік заң академиясы» РКҚК Құқық және мемлекеттік қызмет институтының директоры (Астана).
• 2001 жылдан Қарағанды облысы әкімінің орынбасары.
• 2006 жылдан Әділет министрлігінің дін жөніндегі комитетінің терағасы.
• 2008 жылдан Қазақстан халқы ассамблеясы төрағасының орынбасары, Президент Әкімшілігінің Қазақстан Халқы ассамблеясы хатшылығының меңгерушісі.
• 2017 жылдан Маңғыстау облысының әкімі.
• 2019 жылдан Қазақстан Кәсіподақтарының Федерациясының төрағасы.
• 2020 жылдың 11 ақпанынан Қазақстан премьер-министрінің орынбасары.
• 2022 жылдың 31 тамызынан бері Ақтөбе облысының әкімі. 2023 жылғы 5 қыркүйекте қызметін тоқтатты.
• 2024 жылғы 16 мамырдан Қазақстан премьер-министрінің кеңесшісі.

Сын

Асхат Ниязовпен сұхбаты

2023 жылғы 23 шілдеде жарыққа шыққан Ақтөбе облысының әкімі Тоғжановтың «Обожаю» бағдарламасының негіздеушісі мен журналис Асхат Ниязовқа берген сұхбатында Ниязовтың кей сұрақтарына жауап берудің орнына журналистің қазақша сөйлегенін талап етті, тақырыпты тіл мәселесіне ауыстыра берді. Осы қылығы үшін әкім әлеуметтік желілерде сынға алынды.

Өз өмірі

Ералы Тоғжановтың саясатпен айналысатын інісі Марат Тоғжанов бар. 2022 жылғы қарашада Бәйтерек ауданының әкімі болған ол қызметкерлерімен дөрекі сөйлеген; диктофонға түскен 1 сағат, 20 минуттық бейнеде ол 140-тан астам рет балағат сөз айтты.

Ералы Тоғжанов үйленген. Жұбайы — Тоғжанова Гүлнар Сапарғалиқызы (1968 жылы туған). Қыздары — Аяжан (1989 жылы туған), Айғаным (1991 жылы туған), Бақыттыгүл (1994 жылы туған) және Минура (2008 жылы туған).

Дереккөздер

1. Ескі Қазақстан қайта оралды: Ералы Тоғжанов премьердің кеңесшісі болып тағайындалды  (қаз.). qaz.ulysmedia.kz (17 мамыр 2024). Тексерілді, 17 мамыр 2024.
2. Ақтөбе облысының әкімі Ералы Тоғжанов қанша жалақы алатынын айтудан бас тартты  (қаз.). Азаттық радиосы (30 қыркүйек 2022). Тексерілді, 17 мамыр 2024.
3. ӘБІЛБЕК, Әсел Әкімдер орыстілді журналистерден жалтарудың жолын тапқан ба?  (қаз.). BAQ.kz (25 шілде 2023). Тексерілді, 21 тамыз 2023.
4. Ералы Тоғжановтың інісі қол астындағыларды балағаттады  (қаз.). kaz.orda.kz (24 қараша 2022). Тексерілді, 17 мамыр 2024.
5. "Не нужно уповать на нефть". Аким Ералы Тугжанов о зарплатах мангистауцев и Жанаозене  (орыс.). tengrinews.kz (22 января 2019). Тексерілді, 21 тамыз 2023.
6. ЖҰМАДІЛЛӘ, Нұрила "Сен маған мұндай талап қойма!" - Тоғжанов журналист Асхат Ниязовтың сауалына орыс тілінде жауап беруден бас тартты (видео)  (қаз.). stan.kz (24 шілде 2023). Тексерілді, 21 тамыз 2023.
7. Сатыбалдина, С. "Қорғанудың тың тәсілін тауыпты". Тоғжановтың журналиске берген сұхбаты қызу талқыға түсті  (қаз.). massaget.kz (26 шілде 2023). Тексерілді, 21 тамыз 2023.
8. Полтора часа сплошного мата: аким района в ЗКО нецензурно бранил подчиненных YouTube сайтында
9. Қазақстан Республикасында кімнің кім екені - 2011. 2 томдық анықтамалық. Алматы, 2011 ІSВN 978-601-278-473-2