Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Егістік күріш (лат. Oryza sativa) – астық тұқымдасының күріш туысына жататын, биіктігі 50-150 см дейін жететін бір жылдық шөптесін өсімдік.
| Егістік күріш | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| Oryza sativa Карл Линней |
Сабақтары бұтақталған, жапырақтары таспа тәріздес, жасыл, қызғылт, күлгін түсті. Гүлдері көп масақты сыпырғы гүл шоғырына жиналған.
- Күріш – астық тұқымдастарының бірі, 20 – ға жуық түрі бар.
- Отаны – Оңтүстік – Шығыс Азия. Қазақстанның суармалы жерлерінде өседі. Біздің еліміздің Қызылорда облысында, Алматы облысында, Бақанаста қызыл күріш егіледі.
- Гүлшоғыры сыпыртқы, аталығы -6, жемісі- дәнек.
- Жылу сүйгіш өсімдік. В дәрумені, қағаз, крахмал, сприт, бұйым, қатырма қағаз. Мал азық, азық түрінде алынады.
- Күріш қазақ халқына өте ұнап, оны қайткенде де Қытайдан шығармақшы болыпты, бірақ шашының арасына, киіміне тықса да шекарадан өткізе алмапты. Бір шаруа қайтсем де күрішті Қытайдан алып шығамын деп ант беріпті. Сөйтіп шаруа Қытайға барып күріш плантациясында 2 жыл жұмыс істейді. Шаруаның аяғы әбден быт – шыт болып жарылады. Сол аяғының жарылған жеріне күрішті тығып, бетін батпақпен жауып әкелген.
- Күріштің дәндерін күзде жинап алады.
- Химиялық құрамы: Дәндерінде 3-12% белок, 65-70% көмірсулар, 4-6% майлар болады.Масақшалары тік өседі, қысқа гүлсағақта бір ғана гүл болады.
Қолданылуы
Крахмал өндірісінде қолданылады.
Дереккөздер
- “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Egistik kүrish lat Oryza sativa astyk tukymdasynyn kүrish tuysyna zhatatyn biiktigi 50 150 sm dejin zhetetin bir zhyldyk shoptesin osimdik Egistik kүrishDүniesi Өsimdikter unranked Dara zharnaktylar unranked Saby Tukymdasy PoaceaeKishi tukymdasy Tajpasy Tegi OryzaTүri O sativaOryza sativa Karl LinnejOryza sativa Sabaktary butaktalgan zhapyraktary taspa tәrizdes zhasyl kyzgylt kүlgin tүsti Gүlderi kop masakty sypyrgy gүl shogyryna zhinalgan Kүrish astyk tukymdastarynyn biri 20 ga zhuyk tүri bar Otany Ontүstik Shygys Aziya Қazakstannyn suarmaly zherlerinde osedi Bizdin elimizdin Қyzylorda oblysynda Almaty oblysynda Bakanasta kyzyl kүrish egiledi Gүlshogyry sypyrtky atalygy 6 zhemisi dәnek Zhylu sүjgish osimdik V dәrumeni kagaz krahmal sprit bujym katyrma kagaz Mal azyk azyk tүrinde alynady Kүrish kazak halkyna ote unap ony kajtkende de Қytajdan shygarmakshy bolypty birak shashynyn arasyna kiimine tyksa da shekaradan otkize almapty Bir sharua kajtsem de kүrishti Қytajdan alyp shygamyn dep ant beripti Sojtip sharua Қytajga baryp kүrish plantaciyasynda 2 zhyl zhumys istejdi Sharuanyn ayagy әbden byt shyt bolyp zharylady Sol ayagynyn zharylgan zherine kүrishti tygyp betin batpakpen zhauyp әkelgen Kүrishtin dәnderin kүzde zhinap alady Himiyalyk kuramy Dәnderinde 3 12 belok 65 70 komirsular 4 6 majlar bolady Masakshalary tik osedi kyska gүlsagakta bir gana gүl bolady ҚoldanyluyKrahmal ondirisinde koldanylady Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9