Егіндікөл ауданы — Ақмола облысының оңтүстік-батысындағы әкімшілік бөлініс. Жер аумағы 5,4 мың км². Аудан орталығы – Егіндікөл ауылы.
Қазақстан ауданы | |||
Егіндікөл ауданы | |||
| |||
Әкімшілігі | |||
---|---|---|---|
Облысы | |||
Аудан орталығы | |||
Ауылдық округтер саны | 9 | ||
Ауыл саны | 12 | ||
Әкімі | Юрий Викторович Курушин | ||
Аудан әкімдігінің мекенжайы | Егіндікөл ауылы, Победа көшесі, №6 | ||
Тарихы мен географиясы | |||
Координаттары | 51°07′48″ с. е. 70°09′31″ ш. б. / 51.13000° с. е. 70.15861° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 51°07′48″ с. е. 70°09′31″ ш. б. / 51.13000° с. е. 70.15861° ш. б. (G) (O) (Я) | ||
Құрылған уақыты | 1970 | ||
Жер аумағы | 5,4 мың км² | ||
Уақыт белдеуі | UTC+5:00 | ||
Тұрғындары | |||
Тұрғыны | 5 326 адам (2023) | ||
Ұлттық құрамы | қазақтар (41,87%), орыстар (33,64%), украиндар (11,02%), беларустар (4,15%), немістер (3,6%), татарлар (1,61%), басқалары (4,11%) | ||
Сандық идентификаторлары | |||
Пошта индексі | 020600-020608 | ||
Автомобиль коды | 03 | ||
Егіндікөл ауданының әкімдігі | |||
| |||
|
Тарихы
1970 жылғы 4 желтоқсандағы Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен Краснознамен ауданы құрылды. Аудан құрамына Астрахан ауданынан Бесбидайық, Полтава, Атбасар ауданынан Қоржынкөл, Қорғалжын ауданынан Абай, Армавир, Буревестник, Калинин, Коммунар, Ушаков, Краснознамен ауылдық кеңестері енді. Аудан құрылған кезде 15 елді мекенде 16589 адам тұрған. 1980 жылы Жұлдыз ауылдық кеңесі құрылды. 1997 жылғы 14 қарашадағы Президент Жарлығымен Краснознамен ауданының атауы Егіндікөл болып өзгертілді.
Географиялық орны
Солтүстігінде Астрахан ауданымен, батысында Атбасар және Қарағанды облысының Нұра ауданымен, оңтүстігінде Қорғалжын ауданымен шектеседі.
Егіндікөл ауданы Сарыарқаның орталық бөлігінде, Есіл өзені мен Теңіз-Қорғалжын ойысы аралығында орналасқан.
Жер бедері, геологиялық құрылымы
Жер бедері негізінен жазық, тек орталығы (бөлігі) сайлы-жыралы, белесті келген (абсолюттік биіктігі 400 м). Жерінің көпшілігін жоғарғы плиоцен мен төменгі антропоген жүйелерінің көлді-аллювийлі шөгінділері жапқан. Кен байлықтарынан гипс, құм, гипсті саз кездеседі.
Климаты
Климаты тым континенттік. Қысы суық, жазы ыстық, құрғақ. Қаңтардың орташа температурасы –18°С, кейде – 40°С-қа дейін төмендейді. Шілденің орташа температурасы 21°С. Кейде оның максимумы 42°С-қа дейін жетеді. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 250 – 300 мм.
Су жүйесі
Өзендер сирек кездеседі. Терісаққан өзенің саласы – Талдысай өзенінің бастауы және жазда құрғап қалатын бірлі-жарым еспелер ғана бар. Аудан аумағында көптеген суы тұщы және ащы көлдер орналасқан. Бастылары: Қожакөл, Жалманқұлақ, Егіндікөл, Жосалы, , Самарбай, , Алакөл (тұзды), т.б. Жер асты сулары 50 – 100 м тереңдікте жатыр және тұздылығы жоғары болғандықтан (3 – 10 г/л) пайдалануға жарамайды. Сондықтан ауданның барлық елді мекендеріне Нұра өзенінен су құбыры тартылған.
Топырағы, өсімдігі мен жануарлар дүниесі
Аудан жерінде карбонатты қызыл қоңыр топырақ кең тараған. Тың және тыңайған жерлерді игеру кезінде аудан жерінің басым бөлігі жыртылған. Өсімдіктерден сұлыбас, селеу, бетеге, жусан, көл жағаларында түрлі шөпті шалғын, бидайық, өлең, қамыс, т.б. өседі. Даласында қасқыр, түлкі, қарсақ, борсық, қоян, суыр, ондатр, күзен, сарышұнақ, аламан тышқаны, қосаяқ; құстардан кезқұйрық, күйкентай, бозторғай; көлдерде қаз, үйрек, аққу, қасқалдақ, қызғыш, тауқұдірет, жылқышы, шіл, тырна, бөдене мекендейді.
Ірі елді мекендері: Абай, Бауман, Спиридоновка, Қоржынкөл, Буревестник, Жалманқұлақ, Ұзынкөл, Полтавское. Ауыл шаруашылығына пайдаланылатын жері 518,8 мың га, оның 346,2 мың га-сы жыртылған, 1,0 мың га-сы шабындық, 171,5 мың га-сы жайылым. Аудан Егіндікөл – Астраханка – Макинск – Щучинск – Көкшетау автомобиль жолы арқылы облыс орталығымен және Егіндікөл – Новочеркасское – Астана автомобиль жолы арқылы Астана қаласымен байланысады. Егіндікөл – Атбасар темір жол тармағы арқылы Астана – Қараталды темір жол магистралімен жалғасқан.
Халқы
1979 | 1989 | 1999 | 2009 | 2021 |
---|---|---|---|---|
14672 | ▲15159 | ▼10050 | ▼6802 | ▼5468 |
1999 жылы тұрғындар саны 10050 адам (5092 ер адам және 4958 әйел адам) болса, 2009 жылы 6802 адамды (3389 ер адам және 3413 әйел адам) құрады.
Әкімшілік бөлінісі
Аудандағы 12 елді мекен 1 ауылдық әкімдік пен 8 ауылдық әкімшілік округке біріктірілген:
Ауылдық округтері | 2009 | 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Ерлер 2009 | Ерлер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Әйелдер 2009 | Әйелдер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Абай ауылдық округі | 170 | ▼105 | 61,8 | 94 | ▼45 | 47,9 | 76 | ▼60 | 78,9 |
Алакөл ауылдық округі | 620 | ▼439 | 70,8 | 321 | ▼241 | 75,1 | 299 | ▼198 | 66,2 |
Армавир ауылдық округі | 464 | ▼382 | 82,3 | 233 | ▼194 | 83,3 | 231 | ▼188 | 81,4 |
Бауман ауылдық әкімдігі | 778 | ▼529 | 68 | 379 | ▼262 | 69,1 | 399 | ▼267 | 66,9 |
Буревестник ауылдық округі | 227 | ▼161 | 70,9 | 119 | ▼84 | 70,6 | 108 | ▼77 | 71,3 |
Егіндікөл ауылдық округі | 3285 | ▼2820 | 85,8 | 1629 | ▼1403 | 86,1 | 1656 | ▼1417 | 85,6 |
Жалманқұлақ ауылдық округі | 186 | ▼164 | 88,2 | 99 | ▲101 | 102 | 87 | ▼63 | 72,4 |
Қоржынкөл ауылдық округі | 432 | ▼394 | 91,2 | 205 | ▲209 | 102 | 227 | ▼185 | 81,5 |
Ұзынкөл ауылдық округі | 640 | ▼474 | 74,1 | 310 | ▼244 | 78,7 | 330 | ▼230 | 69,7 |
ЖАЛПЫ САНЫ | 6802 | ▼5468 | 80,4 | 3389 | ▼2783 | 82,1 | 3413 | ▼2685 | 78,7 |
Ірі елді мекендері
Атауы | Халқы (2021) |
---|---|
Егіндікөл | ▼2820 |
Бауман | ▼529 |
Дереккөздер
- Қазақстан Республикасы халқының жынысы және жергілікті жердің типіне қарай саны (2023 жылғы 1 қаңтарға)
- Қазақстан Республикасы халқының жекелеген этностары бойынша саны (2022 жыл басына)
- Қазақстан почталық индекстері
- Егіндікөл ауданы
- Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002. ISBN 9965-607-02-8
- «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
- Ресей империясы, КСРО халық санақтары
- ҚР халық санақтары
- 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том Мұрағатталған 8 желтоқсанның 2019 жылы.
- 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Egindikol audany Akmola oblysynyn ontүstik batysyndagy әkimshilik bolinis Zher aumagy 5 4 myn km Audan ortalygy Egindikol auyly Қazakstan audanyEgindikol audanyEltanbasyӘkimshiligiOblysyAkmola oblysyAudan ortalygyEgindikolAuyldyk okrugter sany9Auyl sany12ӘkimiYurij Viktorovich KurushinAudan әkimdiginin mekenzhajyEgindikol auyly Pobeda koshesi 6Tarihy men geografiyasyKoordinattary51 07 48 s e 70 09 31 sh b 51 13000 s e 70 15861 sh b 51 13000 70 15861 G O Ya Koordinattar 51 07 48 s e 70 09 31 sh b 51 13000 s e 70 15861 sh b 51 13000 70 15861 G O Ya Қurylgan uakyty1970Zher aumagy5 4 myn km Uakyt beldeuiUTC 5 00TurgyndaryTurgyny5 326 adam 2023 Ұlttyk kuramykazaktar 41 87 orystar 33 64 ukraindar 11 02 belarustar 4 15 nemister 3 6 tatarlar 1 61 baskalary 4 11 Sandyk identifikatorlaryPoshta indeksi020600 020608Avtomobil kody03Egindikol audanynyn әkimdigiTarihy1970 zhylgy 4 zheltoksandagy Қazak KSR Zhogargy Kenesi Toralkasynyn Zharlygymen Krasnoznamen audany kuryldy Audan kuramyna Astrahan audanynan Besbidajyk Poltava Atbasar audanynan Қorzhynkol Қorgalzhyn audanynan Abaj Armavir Burevestnik Kalinin Kommunar Ushakov Krasnoznamen auyldyk kenesteri endi Audan kurylgan kezde 15 eldi mekende 16589 adam turgan 1980 zhyly Zhuldyz auyldyk kenesi kuryldy 1997 zhylgy 14 karashadagy Prezident Zharlygymen Krasnoznamen audanynyn atauy Egindikol bolyp ozgertildi Geografiyalyk ornySoltүstiginde Astrahan audanymen batysynda Atbasar zhәne Қaragandy oblysynyn Nura audanymen ontүstiginde Қorgalzhyn audanymen shektesedi Egindikol audany Saryarkanyn ortalyk boliginde Esil ozeni men Teniz Қorgalzhyn ojysy aralygynda ornalaskan Zher bederi geologiyalyk kurylymyZher bederi negizinen zhazyk tek ortalygy boligi sajly zhyraly belesti kelgen absolyuttik biiktigi 400 m Zherinin kopshiligin zhogargy pliocen men tomengi antropogen zhүjelerinin koldi allyuvijli shogindileri zhapkan Ken bajlyktarynan gips kum gipsti saz kezdesedi KlimatyKlimaty tym kontinenttik Қysy suyk zhazy ystyk kurgak Қantardyn ortasha temperaturasy 18 S kejde 40 S ka dejin tomendejdi Shildenin ortasha temperaturasy 21 S Kejde onyn maksimumy 42 S ka dejin zhetedi Zhauyn shashynnyn zhyldyk ortasha molsheri 250 300 mm Su zhүjesiӨzender sirek kezdesedi Terisakkan ozenin salasy Taldysaj ozeninin bastauy zhәne zhazda kurgap kalatyn birli zharym espeler gana bar Audan aumagynda koptegen suy tushy zhәne ashy kolder ornalaskan Bastylary Қozhakol Zhalmankulak Egindikol Zhosaly Samarbaj Alakol tuzdy t b Zher asty sulary 50 100 m terendikte zhatyr zhәne tuzdylygy zhogary bolgandyktan 3 10 g l pajdalanuga zharamajdy Sondyktan audannyn barlyk eldi mekenderine Nura ozeninen su kubyry tartylgan Topyragy osimdigi men zhanuarlar dүniesiAudan zherinde karbonatty kyzyl konyr topyrak ken taragan Tyn zhәne tynajgan zherlerdi igeru kezinde audan zherinin basym boligi zhyrtylgan Өsimdikterden sulybas seleu betege zhusan kol zhagalarynda tүrli shopti shalgyn bidajyk olen kamys t b osedi Dalasynda kaskyr tүlki karsak borsyk koyan suyr ondatr kүzen saryshunak alaman tyshkany kosayak kustardan kezkujryk kүjkentaj boztorgaj kolderde kaz үjrek akku kaskaldak kyzgysh taukudiret zhylkyshy shil tyrna bodene mekendejdi Iri eldi mekenderi Abaj Bauman Spiridonovka Қorzhynkol Burevestnik Zhalmankulak Ұzynkol Poltavskoe Auyl sharuashylygyna pajdalanylatyn zheri 518 8 myn ga onyn 346 2 myn ga sy zhyrtylgan 1 0 myn ga sy shabyndyk 171 5 myn ga sy zhajylym Audan Egindikol Astrahanka Makinsk Shuchinsk Kokshetau avtomobil zholy arkyly oblys ortalygymen zhәne Egindikol Novocherkasskoe Astana avtomobil zholy arkyly Astana kalasymen bajlanysady Egindikol Atbasar temir zhol tarmagy arkyly Astana Қarataldy temir zhol magistralimen zhalgaskan Halky1979 1989 1999 2009 2021 14672 15159 10050 6802 5468 1999 zhyly turgyndar sany 10050 adam 5092 er adam zhәne 4958 әjel adam bolsa 2009 zhyly 6802 adamdy 3389 er adam zhәne 3413 әjel adam kurady Әkimshilik bolinisiAudandagy 12 eldi meken 1 auyldyk әkimdik pen 8 auyldyk әkimshilik okrugke biriktirilgen Halkynyn sany 2009 2021 Auyldyk okrugteri 2009 2021 2021 2009 ga pajyzben Erler 2009 Erler 2021 2021 2009 ga pajyzben Әjelder 2009 Әjelder 2021 2021 2009 ga pajyzbenAbaj auyldyk okrugi 170 105 61 8 94 45 47 9 76 60 78 9Alakol auyldyk okrugi 620 439 70 8 321 241 75 1 299 198 66 2Armavir auyldyk okrugi 464 382 82 3 233 194 83 3 231 188 81 4Bauman auyldyk әkimdigi 778 529 68 379 262 69 1 399 267 66 9Burevestnik auyldyk okrugi 227 161 70 9 119 84 70 6 108 77 71 3Egindikol auyldyk okrugi 3285 2820 85 8 1629 1403 86 1 1656 1417 85 6Zhalmankulak auyldyk okrugi 186 164 88 2 99 101 102 87 63 72 4Қorzhynkol auyldyk okrugi 432 394 91 2 205 209 102 227 185 81 5Ұzynkol auyldyk okrugi 640 474 74 1 310 244 78 7 330 230 69 7ZhALPY SANY 6802 5468 80 4 3389 2783 82 1 3413 2685 78 7Iri eldi mekenderiAtauy Halky 2021 Egindikol 2820Bauman 529DerekkozderҚazakstan Respublikasy halkynyn zhynysy zhәne zhergilikti zherdin tipine karaj sany 2023 zhylgy 1 kantarga Қazakstan Respublikasy halkynyn zhekelegen etnostary bojynsha sany 2022 zhyl basyna Қazakstan pochtalyk indeksteri Egindikol audany Batys Қazakstan oblysy Enciklopediya Almaty Arys baspasy 2002 ISBN 9965 607 02 8 Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 Resej imperiyasy KSRO halyk sanaktary ҚR halyk sanaktary 2009 zhylgy Қazakstan Respublikasy halkynyn Ұlttyk sanagynyn korytyndylary Astana 2011 1 tom Muragattalgan 8 zheltoksannyn 2019 zhyly 2021 zhylgy ulttyk halyk sanagynyn korytyndylary