Дыңғызыл ауылдық округі — Атырау облысы, Құрманғазы ауданындағы әкімшілік бірлік.
Қазақстан ауылдық округі | |
Дыңғызыл ауылдық округі | |
Облысы | |
---|---|
Ауданы | |
Округ орталығы | |
Енеді | 2 ауыл |
Тұрғыны (2021) | ▼2340 |
Әкімі | Оралбай Нұржаубайұлы Әзімов |
Округ әкімдігінің мекенжайы | Жыланды ауылы, Құрманғазы көшесі, №1 |
Уақыт белдеуі | UTC+5:00 |
Автомобиль коды | 06 |
Телефон коды | +771233 |
Пошта индексі | 060406 |
Әкімшілік құрамы
Құрамына Жыланды, Ғизат Әліпов ауылдары кіреді. Орталығы – Жыланды ауылы. Округ құрамында болған Зормата 2008 жылдан бастап Жыланды селосының құрамына енгізілген.
Тарихы
Дыңғызыл ауылдық кеңесі 1922 жылы құрылды. 1930 жылдары ТОЗ (жерді бірігіп өңдеу), ТОЖ (шаруаны бірлесіп жүргізу) қауымдастықтарын ауыл Советіне қарасты бригадирлер басқарды. Осы кезде қыр бойын мекендеген Дыңғызыл ауыл Кеңесіне қарасты Байгелді, Бақашағыл, Таубұйрат, Бадой бойында 1930 жылы «Ворошилов», «Исаев» атындағы ТОЗ-дар құрылды. Ворошилов атындағы ТОЗ-дың орталығы - «Жасқайрат», Қызылобаға көшірілді. 1937 жылы Чапаев атындағы колхозы құрылды. 1962 жылы Чапаев және «Правда» ұжамшарлары қосылып, Құрманғазы атындағы кеңшар болып шаңырақ көтерді. Орталығы Жыланды ауылы болды.
Халқы
2021 жылғы санақ қорытындысы бойынша 2340 адамды (1201 ер адам және 1139 әйел адам) құрады.
Елді мекен | Бұрынғы атауы | Халқы, адам (1989) | Халқы, адам (1999) | Халқы, адам (2009) | Халқы, адам (2021) |
---|---|---|---|---|---|
Жыланды | - | 2122 | 1432 | 1876 | 1894 |
Ғизат Әліпов | Қызылоба | 363 | 847 | 611 | 446 |
Зормата | - | - | 304 | - | |
Ортақыр | - | 13 | - | - |
Инфраструктурасы
Қазір округ бойынша 1 өндірістік кооператив, 43 шаруа қожалығы, 5 кәсіпкер, 1 орта мектеп, 1 негізгі мектеп, 75 орындық балалар бақшасы, саз мектебінің бөлімшесі, мәдениет үйі, дәрігерлік емхана, фельдшерлік пункт, пошта, байланыс бөлімі жұмыс жасайды. Бүгінгі таңда округ көлемінде 40 ана «Алтын алқа», 48 ана «Күміс алқа» иегерлері атанып отыр.
Дыңғызыл ауылдық округіне қарасты жер атаулары
Бияш терек — Ноғай қазақтың қояс бөлімінің Ағай атасынан тарайды. Азғыр өңірінің Нарын құмымен шектесетін Ноғайбай деген жерде. Бияш шамамен ХІХ ғасырдың бастапқы кезінде өмірге келген. 1907 жылы Мединада өмірден өткен. Өз тұсында сауатты болған жан. Өте иманды, адал еңбегімен дәулет жинап, ауқатты болған. Мидай қатқылдың ортасынан шыңырау құдық қаздырып, тұщы су көзін тапқан. Оны елдің игілігіне пайдаланып, маңынан егін салған.
Нәшен бұлағы — Ноғайбайдағы Бияш еккен теректерден 3 шақырым жерде орналасқан. Бұл жерде ертеректе құдық болған. 1977-1998 жылдары Құрманғазы совхозының 2 фермасы қоныстанған. Нәшен - кісі атына байланысты аталған.
Азау — жер атауы. Ескі атауы Найза. Күні бүгін бұл Ресейдің жері. Бұл жерде елді мекен болған, кейін елді мекен тарап кеткен.
Қазан соры — үлкен сор, ол жерде қазанға ұқсас ойық болған. Үлкен Қазан сор, кіші Қазан сор болып екіге бөлінген.
Жал төбе — Ортақырдың батысында кішкентай аттың жалына ұқсайтын төбе болған. Ертеректе бұл жер Құрманғазы совхозының жазғы жайлауы болды. Қазір бұл жер Ресейдің жері болып кетті.
Лаубай — үлкен биік шағыл. Шағылдың етегінде үлкен сор болған. Сол кезде 2 шеген қыстау болған. Осы жерде Чапаев колхозының орталығы ашылды. Колхозға кірешілер (саудагерлер) түйе арбамен зат, тамақ әкелетін болған. Чапаев колхозының орталығында Андреев атындағы 4 жылдық бастауыш мектеп, медпункт, рация, пошта жұмыс жасаған. Зат, тамақ әкелген кірешілер осы Лаубайға тоқтап демалатын болған. Лаубай - лау демалатын орын деген сөзден шыққан.
Қарабай — үлкен төбе, кісі атына байланысты аталуы мүмкін. Қарабай - Жиделі, Үштағанның бер жағындағы тас обаның батысында жатыр.
Бекетай құмы — үлкен биік құм, шағыл. Кісі атына байланысты аталған. Ниетбайдан арқаға қарай 60 шақырым жерде, бір кездері малдың жайылымы болған. Бұл жер қазір Оралмен шектесіп жатыр.
Округтегі тарихи және мәдени ескерткіштер
- Құрманғазы мүсіні
- Белгісіз солдаттың ескерткіші
- Ұлы Отан соғысында қаза тапқан жерлестерге қойылған обелискі
Дереккөздер
- "Қазақ энциклопедиясы", X том
- Құрманғазы ауданының әкімшілік-аумақтық бірліктеріне өзгерістер енгізу туралы
- Киелі мекен, қасиетті өлке -Құрманғазы. Ағатай баспасы, Атырау-1920 ж. ISBN 978-601-7861-86-5
- 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
- Құрманғазы ауданы. Шежіре. - Алматы: "Арыс" баспасы, 2008. ISBN 9965-17-535-7
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Dyngyzyl auyldyk okrugi Atyrau oblysy Қurmangazy audanyndagy әkimshilik birlik Қazakstan auyldyk okrugiDyngyzyl auyldyk okrugiOblysyAtyrau oblysyAudanyҚurmangazy audanyOkrug ortalygyZhylandyEnedi2 auylTurgyny 2021 2340ӘkimiOralbaj Nurzhaubajuly ӘzimovOkrug әkimdiginin mekenzhajyZhylandy auyly Қurmangazy koshesi 1Uakyt beldeuiUTC 5 00Avtomobil kody06Telefon kody 771233Poshta indeksi060406Әkimshilik kuramyҚuramyna Zhylandy Ғizat Әlipov auyldary kiredi Ortalygy Zhylandy auyly Okrug kuramynda bolgan Zormata 2008 zhyldan bastap Zhylandy selosynyn kuramyna engizilgen TarihyDyngyzyl auyldyk kenesi 1922 zhyly kuryldy 1930 zhyldary TOZ zherdi birigip ondeu TOZh sharuany birlesip zhүrgizu kauymdastyktaryn auyl Sovetine karasty brigadirler baskardy Osy kezde kyr bojyn mekendegen Dyngyzyl auyl Kenesine karasty Bajgeldi Bakashagyl Taubujrat Badoj bojynda 1930 zhyly Voroshilov Isaev atyndagy TOZ dar kuryldy Voroshilov atyndagy TOZ dyn ortalygy Zhaskajrat Қyzylobaga koshirildi 1937 zhyly Chapaev atyndagy kolhozy kuryldy 1962 zhyly Chapaev zhәne Pravda uzhamsharlary kosylyp Қurmangazy atyndagy kenshar bolyp shanyrak koterdi Ortalygy Zhylandy auyly boldy Halky2021 zhylgy sanak korytyndysy bojynsha 2340 adamdy 1201 er adam zhәne 1139 әjel adam kurady Eldi meken Buryngy atauy Halky adam 1989 Halky adam 1999 Halky adam 2009 Halky adam 2021 Zhylandy 2122 1432 1876 1894Ғizat Әlipov Қyzyloba 363 847 611 446Zormata 304 Ortakyr 13 InfrastrukturasyҚazir okrug bojynsha 1 ondiristik kooperativ 43 sharua kozhalygy 5 kәsipker 1 orta mektep 1 negizgi mektep 75 oryndyk balalar bakshasy saz mektebinin bolimshesi mәdeniet үji dәrigerlik emhana feldsherlik punkt poshta bajlanys bolimi zhumys zhasajdy Bүgingi tanda okrug koleminde 40 ana Altyn alka 48 ana Kүmis alka iegerleri atanyp otyr Dyngyzyl auyldyk okrugine karasty zher ataularyBiyash terek Nogaj kazaktyn koyas boliminin Agaj atasynan tarajdy Azgyr onirinin Naryn kumymen shektesetin Nogajbaj degen zherde Biyash shamamen HIH gasyrdyn bastapky kezinde omirge kelgen 1907 zhyly Medinada omirden otken Өz tusynda sauatty bolgan zhan Өte imandy adal enbegimen dәulet zhinap aukatty bolgan Midaj katkyldyn ortasynan shynyrau kudyk kazdyryp tushy su kozin tapkan Ony eldin igiligine pajdalanyp manynan egin salgan Nәshen bulagy Nogajbajdagy Biyash ekken terekterden 3 shakyrym zherde ornalaskan Bul zherde erterekte kudyk bolgan 1977 1998 zhyldary Қurmangazy sovhozynyn 2 fermasy konystangan Nәshen kisi atyna bajlanysty atalgan Azau zher atauy Eski atauy Najza Kүni bүgin bul Resejdin zheri Bul zherde eldi meken bolgan kejin eldi meken tarap ketken Қazan sory үlken sor ol zherde kazanga uksas ojyk bolgan Үlken Қazan sor kishi Қazan sor bolyp ekige bolingen Zhal tobe Ortakyrdyn batysynda kishkentaj attyn zhalyna uksajtyn tobe bolgan Erterekte bul zher Қurmangazy sovhozynyn zhazgy zhajlauy boldy Қazir bul zher Resejdin zheri bolyp ketti Laubaj үlken biik shagyl Shagyldyn eteginde үlken sor bolgan Sol kezde 2 shegen kystau bolgan Osy zherde Chapaev kolhozynyn ortalygy ashyldy Kolhozga kireshiler saudagerler tүje arbamen zat tamak әkeletin bolgan Chapaev kolhozynyn ortalygynda Andreev atyndagy 4 zhyldyk bastauysh mektep medpunkt raciya poshta zhumys zhasagan Zat tamak әkelgen kireshiler osy Laubajga toktap demalatyn bolgan Laubaj lau demalatyn oryn degen sozden shykkan Қarabaj үlken tobe kisi atyna bajlanysty ataluy mүmkin Қarabaj Zhideli Үshtagannyn ber zhagyndagy tas obanyn batysynda zhatyr Beketaj kumy үlken biik kum shagyl Kisi atyna bajlanysty atalgan Nietbajdan arkaga karaj 60 shakyrym zherde bir kezderi maldyn zhajylymy bolgan Bul zher kazir Oralmen shektesip zhatyr Okrugtegi tarihi zhәne mәdeni eskertkishterҚurmangazy mүsini Belgisiz soldattyn eskertkishi Ұly Otan sogysynda kaza tapkan zherlesterge kojylgan obeliskiDerekkozder Қazak enciklopediyasy X tom Қurmangazy audanynyn әkimshilik aumaktyk birlikterine ozgerister engizu turaly Kieli meken kasietti olke Қurmangazy Agataj baspasy Atyrau 1920 zh ISBN 978 601 7861 86 5 2021 zhylgy ulttyk halyk sanagynyn korytyndylary Қurmangazy audany Shezhire Almaty Arys baspasy 2008 ISBN 9965 17 535 7Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz