Додома (суах. және ағылш. Dodoma ) — Танзанияның астанасы, әкімшілік орталығы. Қала Танзанияның орталық бөлігінде, 1290 м-ге дейін көтерілетін үстіртте, Үнді мұхитының шығыс жағалауынан 320 км жерде орналасқан.
Қала | |
Додома | |
Dodoma | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Ел | |
Тарихы мен географиясы | |
Координаттары | 6°15′ о. е. 35°45′ ш. б. / 6.250° о. е. 35.750° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 6°15′ о. е. 35°45′ ш. б. / 6.250° о. е. 35.750° ш. б. (G) (O) (Я) |
Құрылған уақыты | XIX ғасыр |
Жер аумағы | 2576 км² |
Уақыт белдеуі | UTC+3 |
Тұрғындары | |
Тұрғыны | 410 956 адам (2012) |
Сандық идентификаторлары | |
Телефон коды | +255 26 |
Додома шекарасы | |
Ортаққордағы санаты: Додома |
Климаты
Қала мен оның төңірегіндегі ауа райы экваторлық муссондық климаттың әсерімен анықталады. Ауаның орташа айлық температурасы қаңтарда +26°С-ты, шілдеде шамамен+17°С-ты құрайды. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері шамамен 1000 мм. Жаңбырлы маусым қараша-мамыр айларының аралығына тура келеді. Іс жүзінде жауын-шашын болмайтын құрғақ кезең маусымнан қазанға дейін созылады.
Флора мен фауна
Қала, негізінен, акациялар мен тікенді бұталар басым өсетін аласа шөпті саванналар аймағында орналасқан. Табиғи өсімдіктер қатарында, сондай-ақ ағаштардың қылқан жапырақты түрлері бар. Астананың айналасынан африкалық жабайы жануарлар дүниесінің көптеген өкілдерін: киіктер мен маймылдардың алуан түрлерін, керікті, піл, мүйізтұмсықты, арыстан, леопард, қабыланды, сусиырды, зебраны кездестіруге болады. Мұнда қауырсындары ерекше көптеген құстар, олардың ішінде африкалық түйеқұс да бар.
Халқы
Додома халқының саны 200 мыңнан асады. Астанада африкалық халықтық топтар: ньямвези, , , гого, , т.б. өкілдері тұрады. Олар бүкіл қала халқының 99%-ын құрайды. Қалғандары арабтар және еуропалық елдерден шыққандардың ұрпақтары болып табылады.
Тілі және діні
Мемлекеттік тілдері — ағылшын тілі (іскерлік салада неғұрлым кең тараған) мен суахили. Додоманың дінге сенетін халкының арасында христиандар (негізінен, католиктер) мен мұсылмандар басым. Астана тұрғындарының шамалы бөлігі жергілікті дәстүрлі наным-сенімдерді ұстанушылар. Додоманың негізі XIX ғасырдың соңында Герман Шығыс Африкасының құрамындағы отарлық қоныстардың бірі ретінде қаланған. XX ғасырдың бірінші онжылдығында осында қоныстанған немістер темір жол бекеті құрылысы мен қаланы елдің ірі елді мекендерімен, оның ішінде экономикалық және мәдени орталығы — портымен жалғастыратын темір жол салуды бастады.
Тарихы
1950 жылдары бүкіл Танганьикадағыдай Додомада ұлт-азаттық қозғалыс белсенді жүргізіле бастады. Ол 1961 жылы Танганьиканың тәуелсіздікке ие болуына жеткізді. 1960 жылдардың бас кезінде құрамына Танганьика мен Занзибар кірген Біріккен Танзания Республикасы құрылған соң, Додома өзімен аттас провинцияның әкімшілік орталығының ресми мәртебесіне ие болды. 1993 жылы Додома Танзанияның ресми астанасына айналды. Ел президенті мен үкімет резиденциялары Додомаға көшірілді, алайда шетелдік елшіліктер, сондай-ақ мемлекеттік мекемелердің өнеркәсіп кәсіпорындарының, банкілер мен кеңселердің көпшілігі бұрынғы астана Дар-Эс-Саламда қалып қойды.
Ерекшеліктері
Додоманың аса көңіл аударарлық аздаған орындарының арасынан Президент және үкімет резиденциялары ғимараттары мен XX ғасырдың бас кезінде Германиядан жұмысшылар салған темір жол вокзалын атап өтуге болады. Бұлардан басқа калада сикхтардың қасиетті храмы орналасқан. Оның саяхатшыларды мұнда деп аталатын тәтті тағамдар қосылған шаймен сусындатады. Бұл Танзания аумағында салынған көптеген храмдарының бірі. Теле және радио хабарларын тарату қызметтері бұрынғы астана Дар-эс-Саламда орналасқан.
Дереккөздер
- Қазіргі дүние географиясы: Хрестоматия. Жалпы білім беретін мектептің қоғамдық-гуманитарлық бағытындағы 11-сыныбына арналған оқу құралы. / Қ. Ахметов, Т. Увалиев, Г. Түсіпбекова. - Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. ISBN 9965-36-216-5
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Dodoma |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Dodoma suah zhәne agylsh Dodoma Tanzaniyanyn astanasy әkimshilik ortalygy Қala Tanzaniyanyn ortalyk boliginde 1290 m ge dejin koteriletin үstirtte Үndi muhitynyn shygys zhagalauynan 320 km zherde ornalaskan ҚalaDodomaDodomaӘkimshiligiEl Tanzaniya TanzaniyaTarihy men geografiyasyKoordinattary6 15 o e 35 45 sh b 6 250 o e 35 750 sh b 6 250 35 750 G O Ya Koordinattar 6 15 o e 35 45 sh b 6 250 o e 35 750 sh b 6 250 35 750 G O Ya Қurylgan uakytyXIX gasyrZher aumagy2576 km Uakyt beldeuiUTC 3TurgyndaryTurgyny410 956 adam 2012 Sandyk identifikatorlaryTelefon kody 255 26DodomaDodoma shekarasyOrtakkordagy sanaty DodomaDodoma CathedralKlimatyҚala men onyn toniregindegi aua rajy ekvatorlyk mussondyk klimattyn әserimen anyktalady Auanyn ortasha ajlyk temperaturasy kantarda 26 S ty shildede shamamen 17 S ty kurajdy Zhauyn shashynnyn zhyldyk ortasha molsheri shamamen 1000 mm Zhanbyrly mausym karasha mamyr ajlarynyn aralygyna tura keledi Is zhүzinde zhauyn shashyn bolmajtyn kurgak kezen mausymnan kazanga dejin sozylady Flora men faunaҚala negizinen akaciyalar men tikendi butalar basym osetin alasa shopti savannalar ajmagynda ornalaskan Tabigi osimdikter katarynda sondaj ak agashtardyn kylkan zhapyrakty tүrleri bar Astananyn ajnalasynan afrikalyk zhabajy zhanuarlar dүniesinin koptegen okilderin kiikter men majmyldardyn aluan tүrlerin kerikti pil mүjiztumsykty arystan leopard kabylandy susiyrdy zebrany kezdestiruge bolady Munda kauyrsyndary erekshe koptegen kustar olardyn ishinde afrikalyk tүjekus da bar HalkyDodoma halkynyn sany 200 mynnan asady Astanada afrikalyk halyktyk toptar nyamvezi gogo t b okilderi turady Olar bүkil kala halkynyn 99 yn kurajdy Қalgandary arabtar zhәne europalyk elderden shykkandardyn urpaktary bolyp tabylady Tili zhәne diniMemlekettik tilderi agylshyn tili iskerlik salada negurlym ken taragan men suahili Dodomanyn dinge senetin halkynyn arasynda hristiandar negizinen katolikter men musylmandar basym Astana turgyndarynyn shamaly boligi zhergilikti dәstүrli nanym senimderdi ustanushylar Dodomanyn negizi XIX gasyrdyn sonynda German Shygys Afrikasynyn kuramyndagy otarlyk konystardyn biri retinde kalangan XX gasyrdyn birinshi onzhyldygynda osynda konystangan nemister temir zhol beketi kurylysy men kalany eldin iri eldi mekenderimen onyn ishinde ekonomikalyk zhәne mәdeni ortalygy portymen zhalgastyratyn temir zhol saludy bastady Tarihy1950 zhyldary bүkil Tanganikadagydaj Dodomada ult azattyk kozgalys belsendi zhүrgizile bastady Ol 1961 zhyly Tanganikanyn tәuelsizdikke ie boluyna zhetkizdi 1960 zhyldardyn bas kezinde kuramyna Tanganika men Zanzibar kirgen Birikken Tanzaniya Respublikasy kurylgan son Dodoma ozimen attas provinciyanyn әkimshilik ortalygynyn resmi mәrtebesine ie boldy 1993 zhyly Dodoma Tanzaniyanyn resmi astanasyna ajnaldy El prezidenti men үkimet rezidenciyalary Dodomaga koshirildi alajda sheteldik elshilikter sondaj ak memlekettik mekemelerdin onerkәsip kәsiporyndarynyn bankiler men kenselerdin kopshiligi buryngy astana Dar Es Salamda kalyp kojdy ErekshelikteriDodomanyn asa konil audararlyk azdagan oryndarynyn arasynan Prezident zhәne үkimet rezidenciyalary gimarattary men XX gasyrdyn bas kezinde Germaniyadan zhumysshylar salgan temir zhol vokzalyn atap otuge bolady Bulardan baska kalada sikhtardyn kasietti hramy ornalaskan Onyn sayahatshylardy munda dep atalatyn tәtti tagamdar kosylgan shajmen susyndatady Bul Tanzaniya aumagynda salyngan koptegen hramdarynyn biri Tele zhәne radio habarlaryn taratu kyzmetteri buryngy astana Dar es Salamda ornalaskan DerekkozderҚazirgi dүnie geografiyasy Hrestomatiya Zhalpy bilim beretin mekteptin kogamdyk gumanitarlyk bagytyndagy 11 synybyna arnalgan oku kuraly Қ Ahmetov T Uvaliev G Tүsipbekova Almaty Mektep baspasy 2007 ISBN 9965 36 216 5 Ortakkorda bugan katysty media fajldar bar Category Dodoma