Гразия Деледда (итал. Grazia Deledda; 27 қыркүйек 1871, Нуоро, Сардиния - 1936 ж, 15 тамыз, Рим) — итальяндық жазушы, әдебиет бойынша Нобель сыйлығының иегері . Шолпандағы Деледда кратері оның құрметіне аталған.
Грация Деледда | |
Grazia Deledda | |
Грация Деледда, 1926 жыл | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | Нуоро, Сардиния |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | Рим |
Азаматтығы | Италия |
Мансабы | прозашы |
Марапаттары |
Өмірбаяны
Гразия Деледда 1871 жылы 27 қыркүйекте Сардиниядағы Нуорода дүниеге келген.
Әкесі жер иеленуші болған. Гразия тек бастауыш мектепті бітірді. Ол қысқа әңгімелер жазып, L'ultima moda сән журналының баспасына жіберді. Көп ұзамай ол өзінің алғашқы романы «Fior di Sardegna»-ны (1892) жазды.
Гразия 1900 жылы Сардинияның астанасы Кальяри қаласындағы Қаржы министрлігінің қызметкері Пальмиро Мадесаниге тұрмысқа шықты (итал. Palmiro Madesani). Кейінірек отбасы Римге қоныс аударады. 1926 жылы Деледда «өзінің туған аралының өмірін пластикалық айқындықпен суреттейтін поэтикалық жазбалары үшін, сондай-ақ жалпы адамзаттық мәселелерге көзқарасының тереңдігі үшін» әдебиет бойынша Нобель сыйлығын алды. Грациа Нобель сыйлығын алғаннан кейін де көп жазуды жалғастырды. «La casa del poeta» (1930, «Ақын үйі») және «Sole d'estate» ( 1933, «Жазғы күн»).
Гразия Деледда 1936 жылы Римде 64 жасында қайтыс болды.
Шығармашылығы
Деледда веристикалық мектепке жататын.
Грация өзінің туған шындығын тамаша суреттейді, оқырманды сонау өткен заманнан сақталып қалған жабық, ерекше өмірмен, әдет-ғұрыптармен, халықтың надандығымен, сенімсіздігімен және құштар қиялымен таныстырады, туған таулар мен шабындықтардың сұлулығын сүйіспеншілікпен жаңғыртады, оның арасында үлкен қалаларды әдеттен тыс алыс және бөтен нәрсе деп санайтын және өзіндік ерекше диалектіде сөйлейтін халық саны өседі. Деледданың ең танымал романдарының бірі - «Ажырасқаннан кейін» (итал. Dopo il divorzio, 1902). Мұнда Италияда әзріге енбеген ажырасу заңы кең етек жая түссе, кей жағдайда неге әкелетiнiн көрсеткiсi келген романист оқырманды болашаққа жетелейдi. Туыстарының бірін өлтірді деп айыпталған, әділетсіздіктің құрбаны болған роман кейіпкері 27 жылға сотталды. Қателігі анықталғанда, ол өз еліне ерте оралу мүмкіндігіне ие болады - бірақ бұл арада оны қатты жақсы көрген әйелі Джованна туыстарының қысымымен жаңа заңды пайдаланып, басқаға үйленуге келісті. Бір кездері бірін-бірі құмарта сүйген екі адамның кездейсоқ кездесуі олардың жүректерінде бұрынғы сезімді қайта оятып, оларға берілуге мәжбүр етеді. Осылайша Джованна бірінші күйеуіне қайта оралса да, әлем алдында неке адалдығын бұзушыға айналады. Романдағы ең қызықты нәрсе - Сардиния өмірі мен табиғатқа жақын адамдар бейнесі.
«Элиас Портолю» (Elias Portolu,1903) романында Сардиния пейзажымен және күнделікті өмірмен қатар, өзін-өзі ұмытып кету жағдайында ағасының әйелімен араласып, кейін өкініп, өкініп, тәубе ететін, күнәға батқан адам психологиясы бейнеленген. монастырға кіргісі келеді, күнәсін намазбен, оразамен, жетіспеушілікпен өтегісі келеді, тіпті ағасы өліп, әйелі бостандыққа шыққаннан кейін де онымен кездесуден қашқақтайды.
«Күл» (Cenere, 1904) романының кейіпкері - анасы тастап кеткен сардиниялық шаруа қызының некесіз ұлы, ол кейбір адамдардың қамқорлығының арқасында жоғары оқу орнында білім алып, содан кейін өз еліне оралады, қалаған жерінде. моральдық тұрғыдан азғындалған, қартайған анасын тауып, жылыту. «Күл» романының негізінде Артуро Амбросио Элеонора Дюзе басты рөлде ойнайтын дыбыссыз фильм түсірді.
Деледда әңгімелер де жазады; 1901 жылы олардың «Қараңғылық патшайымы» (La regina d elle tenebre) атты жинағы жарық көрді.
Таңдамалы жұмыстар
- Сардинияның гүлі / Fior di Sardegna (1892)
- Зұлымдық жолдары / Le vie del male (1892)
- Сардиния әңгімелері / Racconti sardi (1895)
- Адал жандар / аниме oneste (1895)
- Элиас Портолу / Elias Portolu (1903)
- Ажырасқаннан кейін / Dopo il divorzio (1902)
- Күл / Cenere (1904)
- Сағыныш / Nostalgie (1905)
- Шырмауық / L'edera (1906)
- Желдегі қамыс / Canne al vento (1913)
- Марианна Сирка / Marianna Sirca (1915)
- Ана / La madre (1920)
- Египетке қашу / La fuga in Egitto (1925)
- Махаббат мөрі / Il sigillo d'amore (1926)
- Анналена Билзини / Annalena Bilsini (1927)
- Козима / Cosima (1937), қайтыс болғаннан кейін жарияланған
- Ливан балқарағайы / Il cedro del Libano (1939), қайтыс болғаннан кейін жарияланған
Әдебиет
- Antonio Piromalli, Grazia Deledda, Firenze, La Nuova Italia, 1968
- Gianni Olla, Scenari sardi. Grazia Deledda tra cinema e televisione, Cagliari, 2000. ISBN 88-87636-02-8 — ISBN 978-88-87636-02-4
- Irene Ferchl: Es genugt, das innere Leben zu leben, in Charlotte Kerner; Nicht nur Madame Curie — Frauen, die den Nobelpreis bekamen, Belz Verlag Weinheim und Basel 1999, ISBN 3-407-80862-3
- Giulio Angioni, Grazia Deledda, l’antropologia positivistica e la diversita della Sardegna, in Grazia Deledda nella cultura contemporanea, a cura di U. Collu, Nuoro, 1992, 299—306; Introduzione a Nel deserto, Bibliotheca sarda, Nuoro, Ilisso, 2008; Introduzione a Tradizioni popolari di Nuoro, Bibliotheca sarda, Nuoro, Ilisso, 2010.
- Gertraude Wilhelm (Hrsg): Die Literaturpreistrager — Ein Panorama der Weltliteratur im 20. Jahrhundert, Econ Taschenbuch VErlag Dusseldorf, 1983, ISBN 3-612-10017-3
- Hg. E. Cecchi, Werkausgabe, 4 Bde. 1941—1955
- Grazia Deledda. The Florentine (25 наурыз 2010). Тексерілді, 9 қыркүйек 2019.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Graziya Deledda ital Grazia Deledda 27 kyrkүjek 1871 Nuoro Sardiniya 1936 zh 15 tamyz Rim italyandyk zhazushy әdebiet bojynsha Nobel syjlygynyn iegeri Sholpandagy Deledda krateri onyn kurmetine atalgan Graciya DeleddaGrazia DeleddaGraciya Deledda 1926 zhylTugan kүni27 kyrkүjek 1871 1871 09 27 Tugan zheriNuoro SardiniyaҚajtys bolgan kүni15 tamyz 1936 1936 08 15 64 zhas Қajtys bolgan zheriRimAzamattygy ItaliyaMansabyprozashyMarapattaryӘdebiet salasyndagy Nobel syjlygy 1926 ӨmirbayanyGraziya Deledda 1871 zhyly 27 kyrkүjekte Sardiniyadagy Nuoroda dүniege kelgen Әkesi zher ielenushi bolgan Graziya tek bastauysh mektepti bitirdi Ol kyska әngimeler zhazyp L ultima moda sәn zhurnalynyn baspasyna zhiberdi Kop uzamaj ol ozinin algashky romany Fior di Sardegna ny 1892 zhazdy Deleddanyn zhas portretiDeledda portreti L Kapelli zhumysy 1898 Graziya 1900 zhyly Sardiniyanyn astanasy Kalyari kalasyndagy Қarzhy ministrliginin kyzmetkeri Palmiro Madesanige turmyska shykty ital Palmiro Madesani Kejinirek otbasy Rimge konys audarady 1926 zhyly Deledda ozinin tugan aralynyn omirin plastikalyk ajkyndykpen surettejtin poetikalyk zhazbalary үshin sondaj ak zhalpy adamzattyk mәselelerge kozkarasynyn terendigi үshin әdebiet bojynsha Nobel syjlygyn aldy Gracia Nobel syjlygyn algannan kejin de kop zhazudy zhalgastyrdy La casa del poeta 1930 Akyn үji zhәne Sole d estate 1933 Zhazgy kүn Graziya Deledda 1936 zhyly Rimde 64 zhasynda kajtys boldy ShygarmashylygyDeledda veristikalyk mektepke zhatatyn Graciya ozinin tugan shyndygyn tamasha surettejdi okyrmandy sonau otken zamannan saktalyp kalgan zhabyk erekshe omirmen әdet guryptarmen halyktyn nadandygymen senimsizdigimen zhәne kushtar kiyalymen tanystyrady tugan taular men shabyndyktardyn sululygyn sүjispenshilikpen zhangyrtady onyn arasynda үlken kalalardy әdetten tys alys zhәne boten nәrse dep sanajtyn zhәne ozindik erekshe dialektide sojlejtin halyk sany osedi Deleddanyn en tanymal romandarynyn biri Azhyraskannan kejin ital Dopo il divorzio 1902 Munda Italiyada әzrige enbegen azhyrasu zany ken etek zhaya tүsse kej zhagdajda nege әkeletinin korsetkisi kelgen romanist okyrmandy bolashakka zhetelejdi Tuystarynyn birin oltirdi dep ajyptalgan әdiletsizdiktin kurbany bolgan roman kejipkeri 27 zhylga sottaldy Қateligi anyktalganda ol oz eline erte oralu mүmkindigine ie bolady birak bul arada ony katty zhaksy korgen әjeli Dzhovanna tuystarynyn kysymymen zhana zandy pajdalanyp baskaga үjlenuge kelisti Bir kezderi birin biri kumarta sүjgen eki adamnyn kezdejsok kezdesui olardyn zhүrekterinde buryngy sezimdi kajta oyatyp olarga beriluge mәzhbүr etedi Osylajsha Dzhovanna birinshi kүjeuine kajta oralsa da әlem aldynda neke adaldygyn buzushyga ajnalady Romandagy en kyzykty nәrse Sardiniya omiri men tabigatka zhakyn adamdar bejnesi Elias Portolyu Elias Portolu 1903 romanynda Sardiniya pejzazhymen zhәne kүndelikti omirmen katar ozin ozi umytyp ketu zhagdajynda agasynyn әjelimen aralasyp kejin okinip okinip tәube etetin kүnәga batkan adam psihologiyasy bejnelengen monastyrga kirgisi keledi kүnәsin namazben orazamen zhetispeushilikpen otegisi keledi tipti agasy olip әjeli bostandykka shykkannan kejin de onymen kezdesuden kashkaktajdy Kүl Cenere 1904 romanynyn kejipkeri anasy tastap ketken sardiniyalyk sharua kyzynyn nekesiz uly ol kejbir adamdardyn kamkorlygynyn arkasynda zhogary oku ornynda bilim alyp sodan kejin oz eline oralady kalagan zherinde moraldyk turgydan azgyndalgan kartajgan anasyn tauyp zhylytu Kүl romanynyn negizinde Arturo Ambrosio Eleonora Dyuze basty rolde ojnajtyn dybyssyz film tүsirdi Deledda әngimeler de zhazady 1901 zhyly olardyn Қarangylyk patshajymy La regina d elle tenebre atty zhinagy zharyk kordi Tandamaly zhumystarSardiniyanyn gүli Fior di Sardegna 1892 Zulymdyk zholdary Le vie del male 1892 Sardiniya әngimeleri Racconti sardi 1895 Adal zhandar anime oneste 1895 Elias Portolu Elias Portolu 1903 Azhyraskannan kejin Dopo il divorzio 1902 Kүl Cenere 1904 Sagynysh Nostalgie 1905 Shyrmauyk L edera 1906 Zheldegi kamys Canne al vento 1913 Marianna Sirka Marianna Sirca 1915 Ana La madre 1920 Egipetke kashu La fuga in Egitto 1925 Mahabbat mori Il sigillo d amore 1926 Annalena Bilzini Annalena Bilsini 1927 Kozima Cosima 1937 kajtys bolgannan kejin zhariyalangan Livan balkaragajy Il cedro del Libano 1939 kajtys bolgannan kejin zhariyalanganӘdebietAntonio Piromalli Grazia Deledda Firenze La Nuova Italia 1968 Gianni Olla Scenari sardi Grazia Deledda tra cinema e televisione Cagliari 2000 ISBN 88 87636 02 8 ISBN 978 88 87636 02 4 Irene Ferchl Es genugt das innere Leben zu leben in Charlotte Kerner Nicht nur Madame Curie Frauen die den Nobelpreis bekamen Belz Verlag Weinheim und Basel 1999 ISBN 3 407 80862 3 Giulio Angioni Grazia Deledda l antropologia positivistica e la diversita della Sardegna in Grazia Deledda nella cultura contemporanea a cura di U Collu Nuoro 1992 299 306 Introduzione a Nel deserto Bibliotheca sarda Nuoro Ilisso 2008 Introduzione a Tradizioni popolari di Nuoro Bibliotheca sarda Nuoro Ilisso 2010 Gertraude Wilhelm Hrsg Die Literaturpreistrager Ein Panorama der Weltliteratur im 20 Jahrhundert Econ Taschenbuch VErlag Dusseldorf 1983 ISBN 3 612 10017 3 Hg E Cecchi Werkausgabe 4 Bde 1941 1955Grazia Deledda The Florentine 25 nauryz 2010 Tekserildi 9 kyrkүjek 2019