Гиппарион (лат. Hipparion) – жойылып кеткен үш тұяқты жылқы тұқымдасы.
Гиппариондар Қазбалық ауқымы: 15–2 Ma Mid Миоцен to Плейстоцен | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Қаңқа | ||||||||||||
| ||||||||||||
Түрлері | ||||||||||||
|
Шамамен бұдан 2 – 12 млн. жылдар бұрын миоцен – плиоцен дәуірінде Оңт. Америка мен Австралиядан басқа құрлықтарда тіршілік еткен. 100-ге жуық түрлерінің қаңқасы табылған. Тұрқы есектен ірілеу, қазіргі жылқыдан кішілеу, шоқтығына дейінгі биікт. 1,5 м-дей болған. Олардың ортаңғы, үшінші аяғы негізгі тірек қызметін атқарған, ал екінші және бірінші тұяқтары қысқа әрі кішкентай болғандықтан жұмсақ, батпақ жерлерде ғана тіреуіш болған. Қазіргі жылқыларға қарағанда аяқтарындағы буынаралық иілім көбірек, ал тістері ұсақ, жоғ. жақ тістеріндегі « эмаль сызықтары басқаларға жалғаспай, дөңгелек болған. Гиппариондардың бұл ерекшеліктері олардың ылғалды, тоғайлы далаларда, өзен-көл аймақтарында тіршілік етіп, жұмсақ шөптермен қоректенгенін көрсетеді. Қазақстанда Гиппарионның сүйектері – Павлодар облысынан (Ертіс өз-ні жағасынан), Алматы обл-нан (Ботамойнақ және Есектартқан асуларынан), Қостанай облысынан (Түлкісай қорғанынан), Шығыс Қазақстан облысынан (Қалмақбай қорғанынан), т.б. жерлерден табылған.
Дереккөздер
- Қазақ энциклопедиясы
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Gipparion lat Hipparion zhojylyp ketken үsh tuyakty zhylky tukymdasy Gippariondar Қazbalyk aukymy 15 2 Ma PreK K O S D Kr P T Yu B Pg NMid Miocen to PlejstocenҚankaDүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarTaby SүtkorektilerSaby TaktuyaktylarTukymdasy EquidaeTegi Hipparion De Christol 1832TүrleriH concudense H crassum H dietrichi H fissurae H forcei H gromovae H laromae H longipes H macedonicum H matthewi H mediterraneum H molayanense H periafricanum H rocinantis H sellardsi H shirleyae H tehonense Shamamen budan 2 12 mln zhyldar buryn miocen pliocen dәuirinde Ont Amerika men Avstraliyadan baska kurlyktarda tirshilik etken 100 ge zhuyk tүrlerinin kankasy tabylgan Turky esekten irileu kazirgi zhylkydan kishileu shoktygyna dejingi biikt 1 5 m dej bolgan Olardyn ortangy үshinshi ayagy negizgi tirek kyzmetin atkargan al ekinshi zhәne birinshi tuyaktary kyska әri kishkentaj bolgandyktan zhumsak batpak zherlerde gana tireuish bolgan Қazirgi zhylkylarga karaganda ayaktaryndagy buynaralyk iilim kobirek al tisteri usak zhog zhak tisterindegi emal syzyktary baskalarga zhalgaspaj dongelek bolgan Gippariondardyn bul erekshelikteri olardyn ylgaldy togajly dalalarda ozen kol ajmaktarynda tirshilik etip zhumsak shoptermen korektengenin korsetedi Қazakstanda Gipparionnyn sүjekteri Pavlodar oblysynan Ertis oz ni zhagasynan Almaty obl nan Botamojnak zhәne Esektartkan asularynan Қostanaj oblysynan Tүlkisaj korganynan Shygys Қazakstan oblysynan Қalmakbaj korganynan t b zherlerden tabylgan DerekkozderҚazak enciklopediyasy Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet